Dzień dobry,
czy kiedy omijamy czasownik w zdaniu, na przykład: „Ja pójdę do domu, ty (pójdziesz) do sklepu, a ona (pójdzie) do parku”, powinniśmy go zastąpić jakimś znakiem interpunkcyjnym? Jeśli tak, to czy można go zastąpić czymś innym niż myślnikiem, by w uniknąć konfuzji w wypadku dialogu:

– Czego szukaliście?
– Ja długiego i cieplutkiego szalika – powiedziała żyrafa.
– Ja podków – powiedział koń.
– A ja okularów – powiedziała żaba.

Z góry dziękuję za odpowiedź,
Katarzyna

Dzień dobry,

chciałbym zapytać o pochodzenie imienia i nazwiska jednej z najbardziej znanych polskich postaci literackich — Nikodema Dyzmy. Otóż istnieje apokryficzny tekst zwany „Akta Piłata” lub „Ewangelią Nikodema”, w którym pojawia się imię tzw. „dobrego łotra” (skruszonego przestępcy ukrzyżowanego wraz z Chrystusem). Brzmi ono „Dyzma”. Ten fakt brzmi zadziwiająco w kontekście imienia i nazwiska antybohatera z powieści Dołęgi-Mostowicza. Czy autor chciał tak na koniec końców rozgrzeszyć złoczyńcę polskiej polityki, czy to po prostu zbieg okoliczności?

Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.

Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna

Witam. Jak poprawnie zapisać powiedzenia:

a) od sasa do lasa czy od Sasa do lasa,

b) do jasnej Anielki czy do jasnej anielki,

c) kurna Olek czy kurna olek?

Dziękuję za wyjaśnienia.

Czy właściwe jest mówienie pan/pani o osobie zmarłej? Ostatnio bardzo często słyszy się to w TV, głównie z ust polityków. Wydaje mi się, że jest to pewnego rodzaju „nadgorliwość”. Przecież nie mówimy pan Adam Mickiewicz ani – by nie ograniczać się do osób bardzo dawno zmarłych – pan Edward Gierek.
Zbigniew C.

Skąd wzięło się powiedzenie przyprawić komuś rogi?

Proszę o wyjaśnienie i zastosowanie w dialogu następujących powiedzeń: „Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma’’ i „Miłe złego początki’’. Czy istnieje wydawnictwo wyjaśniające ww. powiedzenia (i inne), a nie tylko stwierdzające ich istnienie? Dziękuję za pomoc.
Marcin Błoszyk

Czy zdania zaczynające się od zestawienia „Ciekawe + słowo pytające” (jak, gdzie, dlaczego itp.) są pytaniami (i wobec tego mają na końcu znak zapytania), czy kończą się kropką (jako przytoczenia)? Przykład: „Ciekawe, co mu powiedziała?”. Czy też: „Ciekawe, co mu powiedziała”?
Pozdrawiam,
mg

Witam,
chciałem się zapytać, skąd wzięło się powiedzenie, że coś jest napisane jak byk. Używa się go, gdy chce się wskazać, że coś w tekście jest jasne, napisane wyraźnie i w pełni zrozumiałe. Czy chodzi tu o alegorię do wielkości (byk jako zwierze duże jest widoczne i nie do przeoczenia)?
Chciałem się również zapytać, czy powiedzenie to jest poprawne gramatycznie – wszak byk nie może być napisany.

Szanowni Państwo,
bardzo ostatnio zaintrygowało mnie, czy potoczne powiedzenie tylko tak o (np. Tak o tylko umyj ręce) jest poprawne. Niedawno poznałam kogoś z innego rejonu Polski i ta osoba zwróciła mi uwagę, że jest to błąd, a wręcz że muszę pochodzić z Podlasia (rodzice pochodzą z Mazur i woj. kieleckiego). Nie wiem nawet, czy nie nabyłam tego w szkole. Uwaga nie na miejscu, to jedno, ale też kwestia tego czy rzeczywiście jest to niedopuszczalne w mowie potocznej.

md