Szanowna Poradnio,
piszemy: „Podszedł ze spuszczoną głową”, „Podszedł, chlipiąc”. Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniach złożonych, jeśli nie traktować: i ze spuszczoną głową (I) oraz (ze spuszczoną głową) i chlipiąc (II) jako dopowiedzeń:

I. Podszedł, chlipiąc(,) i ze spuszczoną głową.
II. Podszedł(,) ze spuszczoną głową i chlipiąc.

Dziękuję
Michał Gniazdowski

W pismach urzędowych, powołując przepis prawny, wskazuje się miejsce jego publikacji. Dyskusja w gronie przyjaciół skupiła się wokół tematu wskazywania w pismach urzędowych miejsc publikacji ustaw i rozporządzeń. Stąd pytanie, która forma zapisu jest właściwa: „Dz.U. nr xx poz. xx z póżniejszymi zmianami” czy „Dz.U. nr xx poz. xx ze zmianami”?
Pozdrawiam,
Barbara Biegańska

W niektórych wydawnictwach spotyka się, że pierwszy akapit nie jest wyeksponowany. Dopiero kolejne są zaznaczone. Czy to jest poprawne rozwiązanie graficzne tekstu? Czy to jest dopuszczalne w rękopiśmiennych pracach zaliczeniowych?

Aktywo – taki twór jako l. poj. rzeczownika aktywa pojawia się w pewnych opracowaniach z dziedziny rachunkowości. Częstotliwość występowania lekko się jakby nasila z biegiem czasu. Czy ten nurt uzusu (póki co, składnik aktywów jeszcze trzyma się nieźle, ale kto wie) ma szanse na przebicie się na pozycję wiodącą, czy choćby uznanie przez językoznawców? Czy są jakieś przesłanki, dla których aktywo byłoby ze swej natury niepoprawne? Dlaczego nie ma go w słownikach?

Szanowni Państwo,
byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.

Z wyrazami szacunku,
Karolina

Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)? 

Pozdrawiam,
Katarzyna K.

Szanowna Poradnio,

w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

„Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.

Z poważaniem,

Witam,
czy wyrażenia wprowadzane przez a także – poprzedzone przecinkiem – powinny być również zamknięte przecinkiem?
Dziękuję
AP. Lublin

Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?

Wielki słownik ortograficzny PWN (podobnie jak wiele innych słowników) podaje następującą odmianę rzeczownika bniec: bieńca; bieńce, bieńców. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego właśnie taką odmianę uznano za prawidłową. Dlaczego bniec odmieniamy jak wieniec, a nie jak np. piec (bnieca; bniece, bnieców).