praktyczny
-
coraz/ co raz raz jeszcze9.04.20209.04.2020Szanowni Państwo!
Bardzo dziękuję za poradę dotyczącą pisowni coraz/ co raz. Niestety nadal pozostają wątpliwości. W jaki sposób w praktyce rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z ‘częstym powtarzaniem się czegoś w krótkich odstępach czasu’, czy raczej z ‘raz za razem, bezustannie, wciąż, co chwila’? Innymi słowy, dlaczego coraz to zmieniał kierunek jazdy, ale co raz to wypadał do Lublina?
Dziękuję bardzo.
-
cza-cza23.12.200523.12.2005Cza-cza, jak podaje słownik, jest „blm a. ndm”. Singularia tantum mogą jednak tworzyć formy liczby mnogiej, jeśli wiąże się to ze zmianą znaczenia podstawowego (za Praktycznym SPP nie tylko dla młodzieży, str. 456) – np. „Program występu obejmuje fokstrota i dwie cza-cze”, „Kompozytor dostarczył na czas trzy cza-cze”. A pięć? Przez analogię do tęcz i dacz byłożby… cza-cz?
-
czuha22.12.200422.12.2004Witam!
Problem dotyczy słowa: czuha (wariantywnej pisowni czuchy), jednak jest on również szerszy.
Odmienimy: czuże, ale czy również: czusze? Słowniki tego nie rozstrzygają, gdyż pod:
a) braha – braże, brasze
b) duha – duże, dudze
c) puha – puże, pudze
-
Czy państwo mają…?27.09.202216.11.2006Dzień dobry,
mam pytanie natury praktycznej. Czy wchodząc do sklepu, hotelu itp., możemy zapytać: „Czy macie mleczną czekoladę (w sklepie)?” lub „Czy macie wolne pokoje (w hotelu)?”? Czy też lepiej używać zwrotów: „Czy mają państwo czekoladę?”, „Czy mają państwo wolne pokoje?”?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Delaville Le Roulx26.10.201426.10.2014Szanowni Państwo,
trudziłem się ciemną nocą nad odmianą nazwiska pewnego badacza zakonów rycerskich. Powiemy: „W pokoju siedzi Joseph Marie Antoine Delaville Le Roulx, ale „Nie ma… J.M.A. Delaville Le Roulx’a? Delaville’ a Le Roulx’a? Czy może – do tej wersji bym się przychylał – „Nie ma Delaville’a Le Roulx? Podobnie – „Nie ma Jacquesa Le Goff…a?
Z wyrazami szacunku
Marek Szczygielski -
dwa – dwu29.09.200629.09.2006Proszę o omówienie formy dwu. Czy może ona wystąpić jako dopełniacz (np. bez dwu zdań)? W Praktycznym SPP nie tylko dla młodzieży (seria z krukiem) w haśle dwa forma dwu pojawia się tylko w C. i Msc. Czy z kolei w miejscowniku można używać dwu do wszystkich rodzajów? O dwu paniach brzmi dobrze, ale o dwu panach już budzi wątpliwości, czy aby na pewno pasuje (o dwóch panach brzmi zdecydowanie bezpieczniej).
-
elegancko o czynnościach fizjologicznych15.04.201315.04.2013Witam,
w SJP jest opisanych wiele czynności fizjologicznych, w tym „wydalić gazy trawienne wydając przy tym charakterystyczny odgłos”. Jak w praktyce powinniśmy nazwać taką czynność? W słowniku znalazłem pierdzieć jako wulgarne oraz prukać jako potoczne. Słowa purkać nie znalazłem. Pouczenie 2-letniego dziecka: „Córeczko, jeśli zdarzy Ci się wydalić gazy trawienne, wydając przy tym charakterystyczny odgłos, wypada powiedzieć: przepraszam”, raczej będzie mało praktyczne. -
Felice i Salvatore2.06.20032.06.2003Nie wiem, jak odmienić dwa włoskie imiona: Felice i Salvatore. Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny A. Markowskiego każe zostawiać je nieodmienione. Duży zielony słownik tego samego autora w ogóle o tym nie wspomina (albo nie umiałem znaleźć). Intuicja podpowiada mi, żeby odmieniać Salvatora, Salvatorowi…, ale Felicego, Felicemu… W książce, o którą chodzi, nieodmienianie prowadziłoby do wielkiej liczby niejasności: Ojciec Salvatore, Fiat 127 Felice itp. Być może chęć odmiany Salvatore według deklinacji rzeczownikowej bierze się stąd, że istnieje polska wersja tego imienia: Salvador.
Co mogliby Państwo poradzić (zarówno poparłszy to argumentami naukowymi, jak i na podstawie intuicji językowej)?
Wojciech Górnas -
fiksum dyrdum11.01.201511.01.2015Szanowni Państwo,
mam dość niecodzienne pytanie z dziedziny etymologii. Czasem można usłyszeć (co prawda coraz już rzadziej), że ktoś ma fiksum dyrdum, co oznacza, że ktoś jest niespełna rozumu lub, potocznie, ma fioła. Może być też tak, iż taka osoba plecie dyrdymały, rzeczy nieprawdziwe, nieistotne lub fantazyjne. Ciekawi mnie, skąd wzięły się te wyrażenia i czy przypadkiem owo dyrdum i dyrdymały nie są ze sobą jakoś powiązane.
Z wyrazami szacunku
Krzysztof Bogusz -
fizjoterapia, fizjoterapeuta
24.10.202324.10.2023Dzień dobry. Powinno pisać się, że będę studiować „fizjoterapię” czy „fizjoterapeutykę” skoro zawód to „fizjoterapeuta”