preferować
  • Interpunkcja w zwrocie do adresata

    23.11.2020
    23.11.2020

    Czy po powitaniu (po zwrocie do adresata) w mejlu przecinek i wykrzyknik są równorzędne? Dotarłam do różnych stanowisk, także w Poradni PWN, i wynika z nich, że:

    - wykrzyknik jest „bardziej tradycyjny” i osoby z tzw. starej szkoły go preferują, np.:

    Dzień dobry, Pani Małgorzato!

    Piszę do Pani...

    - wykrzyknik przez część osób jest uznawany za zbyt emocjonalny i akceptowany jest tylko w korespondencji nieoficjalnej, np.:

    Cześć, Gosiu!

    Piszę do Ciebie....

    - przecinek jest coraz popularniejszy i wypiera wykrzyknik (np. Cześć, Gosiu,)

    Cześć, Gosiu,

    piszę do Ciebie...

    - po przecinku zgodnie z polską interpunkcją powinna być mała litera, np.:

    Cześć, Gosiu,

    piszę do Ciebie.

    Czy zaakceptowaliby Państwo dużą literę po przecinku i czy prognozują Państwo, że zostanie to uznane za poprawne, np.:

    Cześć, Gosiu,

    Piszę do Ciebie...

  • Jak to w rodzinie…
    9.07.2003
    9.07.2003
    Panie Profesorze,
    jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
    Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
    Załączam wyrazy szacunku,
    Marta Piaskowska z Łodzi
  • Kobieta ksiądz

    26.05.2022
    24.05.2022

    Dzień dobry!

    Niedawno po raz pierwszy w polskim kościele luterańskim kilka kobiet zostało księżmi. W jaki sposób o nich mówić i jak się do nich zwracać (tzn. jaka jest forma żeńska od rzeczownika "ksiądz")? Czy może mówić "pastorka" - od słowa "pastor" (jak zazwyczaj mówi się o kapłanach protestanckich)? A może po prostu "kapłanka"?

  • Kolejność elementów w formie adresatywnej
    18.12.2017
    18.12.2017
    Szanowni Państwo,
    która forma adresowania jest poprawna? (Ja preferuję wersję numer 1, jednakże często współpracownicy każą mi stosować wersję 2). Jakie są zasady i która forma jest wzorcową?

    1)
    Dziekan Wydziału Humanistycznego
    Uniwersytetu Warszawskiego
    prof. dr hab. Jan Kowalski

    2)
    Prof. dr hab. Jan Kowalski
    Dziekan Wydziału Humanistycznego
    Uniwersytetu Warszawskiego
  • Kufel
    3.11.2011
    3.11.2011
    Szanowni Państwo,
    piszę w sprawie odmiany nazwiska Kufel. Doktor Grzenia, odpisując na jedno z pytań w Poradni, stwierdził, iż nazwiska w formie rzeczowników pospolitych mogą mieć formy oboczne. Czy oznacza to zatem, że mówimy zarówno o panie Kuflu, jak i o panie Kufelu? Czy można stwierdzić, która z tych form jest bardziej preferowana?
    Z wyrazami szacunku
    Felicyta
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • miejsce dla się
    23.06.2011
    23.06.2011
    Droga Redakcjo,
    proszę o rozstrzygnięcie, która z poniższych lokalizacji zaimka zwrotnego jest poprawna, względnie bardziej poprawna, a w ostateczności przynajmniej preferowana:
    1) Obywatel UE może swobodnie osiedlać SIĘ i przemieszczać w ramach Wspólnoty.
    2) Obywatel UE może swobodnie osiedlać i przemieszczać SIĘ w ramach Wspólnoty.
    3) Obywatel UE może swobodnie osiedlać SIĘ i przemieszczać SIĘ w ramach Wspólnoty?

    Z góry dziękuje za odpowiedź
  • na Kalymnos czy Kalymnosie?
    16.09.2008
    16.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Między mną i innymi uczestnikami wyprawy wspinaczkowej na grecką wyspę Kalymnos powstał spór. Ja uważam, że nazwę własną Kalymnos należy odmieniać tak samo jak polski rzeczownik donos, natomiast koledzy są innego zdania – i oni wrócili z Kalymnos. Zamęt wprowadzają też następujące przykłady: Kos (wyspa) ndm., Rodos – odmienia się: na Rodosie, z Rodosu. Jak powinniśmy traktować Kalymnos – jedną, obok Kos i Rodosu, z wysp archipelagu Dodekanez?
    Pozdrawiam,
    Magda Horzela
  • należeć się – przysługiwać

    1.05.2022
    1.05.2022

    Chciałabym dowiedzieć się jaka jest i czy jest różnica między „należy się” a „przysługuje”. Nurtuje mnie czy jeśli mówimy np. o sytuacji, w której pracownik przepracował rok i posiada on prawo do urlopu, możemy powiedzieć, że urlop „mu się należy” czy „przysługuje”? Czy w tym kontekście słowa mają takie samo znaczenie? Czy każde z nich możemy zastosować według upodobania, czy któreś jest preferowane i dlaczego?

  • na Mokotowie, ale w Ursusie
    7.11.2006
    7.11.2006
    Witam,
    mam wątpliwość dotyczącą używania na i w przy nazwach dzielnic. Odnosząc się do sytuacji w Warszawie: nie powiedziałbym nigdy w Mokotowie, w Pradze (chyba, że czeskiej), z drugiej strony nie brzmi mi zbyt dobrze na Ursusie, a już w ogóle nie przeszłoby mi przez usta na Falenicy czy na Radości. Natomiast do co wyrazenia w Wawrze, to czy nie lepiej byloby we Wawrze?
    Pozdrawiam
    Piotr Kęcik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego