Dzień dobry. Chciałabym prosić o pomoc w rozwiązaniu małego problemu. W jednej z pieśni I. J. Paderewskiego do słów Asnyka („Gdy ostatnia róża zwiędła”) występuje słowo wziąść rymujące się z prząść. Wiem, że obecnie jedyną formą poprawną jest wziąć, ale skoro w wierszu i tekście pieśni jest wziąść, czy nie powinno tak właśnie się śpiewać? Pozwoliłam sobie zapytać o to, ponieważ w wielu wykonaniach wyraźnie słychać wziąć i tłumaczone to jest przez niektórych w ten sposób, że pomimo pisowni -ąść wymawiać zawsze należy -ąć. Co na to Szanowna Poradnia?
Z poważaniem, Anna Niemiec

Szanowni Państwo,
czy jest poprawne zdanie: „Zapraszamy do wzięcia udziału w tej pięknej chwili”? Czy rzeczywiście można wziąć udział w chwili?
Z góry dziękuję za odpowiedź!

Dzień dobry!
Zwracam się z uprzejmą prośba o wyjaśnienie skrótu xx. Czytając ostatnio artykuł o rodzinie Czartoryskich, zwróciłem uwagę, że występował taki skrót od tytułu księcia w postaci xx. Występuje on również w nazwie muzeum xx. Czartoryskich. Ponadto pamiętam, że kiedy szedłem do bierzmowania, ksiądz również, podpisując mi spowiedź, używał takiego skrótu. Prosiłbym zatem o odpowiedź skąd się on wywodzi i co dokładnie oznacza.
Pozdrawiam
Piotrek Małek

Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]

Chciałbym prosić o podanie dokładnej różnicy między przynętą a zanętą oraz między przekąską a zakąską. Z góry dziękuję.

Zamiarował ożenić się na wiosnę, Zamiaruję siewnik kupić – podają słowniki w haśle zamiarować. Wygląda to na czasownik przechodni, a ożenek (kupno siewnika) można by określić jako zamiarowany, choćby przez analogię do zamierzać – zamierzony. Jednak o ile https://sjp.pwn.pl/szukaj/zamiarujący.html przynosi pożądane odesłanie, o tyle https://sjp.pwn.pl/szukaj/zamiarowany.html już nie. Czy można prosić o weryfikację imiesłowu biernego?

Chciałam prosić o wyjaśnienie zasadności stosowania skrótu nr. Czy jest wymagane przy pisaniu nazwy ulicy pisanie takiego skrótu, np. ul. Mickiewicza nr 10? Spotkałam się z tym w piśmie urzędowym, jak również z wielokrotnym użyciem tegoż skrótu, np. ul. Mickiewicza nr, nr 10–15 oraz skrótu ul.ul., np. ul.ul.Mickiewicza, Słowackiego. Czy mogliby Państwo wyjaśnić, czy jest to prawidłowa forma? Wydaje się to trochę dziwne.

Witam serdecznie!
W rozdziale zasad pisowni Odmiana nazwisk angielskich i francuskich jest następująca informacja: „Jeśli w którymś przypadku gramatycznym brzmienie głoski kończącej temat nazwiska jest w języku polskim inne niż w języku oryginalnym, wówczas zakończenie tego nazwiska piszemy zgodnie z pisownią polską, a -e nieme i apostrof – jeśli występują – pomijamy”. A poniżej podany jest przykład: Mauriac [Moriak], z Mauriakiem, o Mauriacu. W świetle powyższej reguły nie rozumiem pisowni miejscownika; dlaczego nie Mauriaku?
Powyższej reguły szukałem, zastanawiając się nad pisownią słowa Metallica w poszczególnych przypadkach. Prosiłbym więc również o potwierdzenie, że prawidłowa deklinacja wyglądałaby tak: -ca, -ki, -ce, -kę, -ką, -ce, -o!.
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny

hciałbym prosić o pomoc w takiej oto zagwozdce językowej:
Zwykle, kiedy widzimy rożnej maści ogłoszenia reklamujące wydarzenia, można spotkać się z formą Prelegenci/prowadzący zaproszeni w kontekście osób które już są potwierdzone jako gość/prowadzący.
Natomiast ostatnio spotykałem się z formą Prelegenci zapraszani. Która forma jest poprawna? Zawsze sądziłem ze ta pierwsza, ale po dzisiejszym dniu nie jestem pewien.
Pozdrawiam,
Piotr

Szanowni Państwo!
Spotkałem się ostatnio z zaskakującą dla mnie opinią, że słowo zaś jest kolokwializmem; nie znalazłem nigdzie jej potwierdzenia, lecz wygłoszona została przez znakomitego filologa, dała mi więc do myślenia. Będę wdzięczny za wyjaśnienie tej kwestii.
Kreślę się z poważaniem
(z góry dziękując oraz prosząc o zachowanie moich imienia i nazwiska dla siebie).