przed
  • w celu
    17.11.2007
    17.11.2007
    Szanowni Państwo,
    proszę o poradę. Jaka jest zasada dotycząca przecinka przed wyrażeniem w celu? Piszę, albowiem w zasadach polskiej ortografii nie znalazłem odpowiedzi. Bardzo proszę o odpowiedź na to nurtujące mnie pytanie. Będę wdzięczny za wykładnię. Mimo że wydaje się on (interesujący mnie człon) być wprowadzeniem zdania podrzędnego okolicznikowego celu, to jednak w zdaniu: „Musisz pójść do lekarza w celu zdobycia recepty” nie postawiłbym przecinka.
  • wchodzić, wjeżdżać, schodzić, zjeżdżać
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni Państwo,
    mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:

    Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.


    Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.
    • Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
    • Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
    • Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
    • Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.
    Z serdecznymi pozdrowieniami
    A.
  • wchódz i oglądnij
    10.06.2005
    10.06.2005
    Chciałbym zapytać, czy można powiedzieć do kogoś wchódź zamiast wchodź, zapraszając go np. do wejścia do środka. Ponoć jest to forma niepoprawna, ale dlaczego w takim układzie można powiedzieć komuś słódź, np. herbatę, zamiast słodź. Czy zatem forma wchódź jest dopuszczalna?
    I drugie pytanie: czy istnieje forma czasownika oglądać, która brzmi oglądnąć, np. film, gdyż dość często spotykam się z takim użyciem tego czasownika?
    Dziękuję.
  • Wciągać żółtko
    29.01.2020
    29.01.2020
    Mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym z Pomorza. Szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: wciągnąć/wciągać/wypijać żółtko. Samo znaczenie nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy połączenie to, używane w rozkaźnikach najczęściej, znaczy tyle co: ‘rozbudzać się, zbierać w sobie siły, rychtowanie się z łóżka’.
    Zagwozdką dla mnie jest etymologia tegoż frazeologizmu. Dlaczego akurat żółtko czy ma to związek z symboliką życia?

    Pozdrawiam
    M. Kiliński
  • W ciągu godziny

    9.01.2023
    9.01.2023

    Dzień dobry,

    czy w zdaniu „Płetwal błękitny w ciągu godziny może pokonać dystans 40 km” okolicznik czasu „w ciągu godziny” prawidłowo został użyty przed orzeczeniem, czy też powinien znaleźć się po orzeczeniu?

    Serdecznie pozdrawiam

  • W czym mogę pomóc?
    6.09.2014
    6.09.2014
    Nie znoszę, kiedy zaraz po wejściu do sklepu ekspedienci pytają mnie: „W czym mogę pomóc?”. Nawet na dworcu kolejowym w Międzyzdrojach chodzą wynajęte studentki w jaskrawych kamizelkach z takim właśnie napisem. Gdzie się nie ruszyć – ktoś oferuje mi pomoc. Czy jest to właściwe zapytanie w takich sytuacjach? A gdybym miał np. składnicę złomu i zauważył, że ktoś czegoś szuka wśród hałd metalu. Powinienem pytać, czy mogę w czymś pomóc, czy po prostu: „Czego pan tu szuka?”. Trochę to nieeleganckie…
  • w czy we?
    14.03.2003
    14.03.2003
    Przed jakimi grupami spółgłoskowymi należy używać przyimków ze, we? O ile słownikowe przykłady są dość jednoznaczne (np. ze snu, we wsi), o tyle w niektórych sytuacjach mam wątpliwości (jak np. powinno być – z wzornika czy ze wzornika?).
  • w czy we?
    14.07.2003
    14.07.2003
    Dlaczego we Lwowie, ale w Lwówku Śląskim?
  • W dwojgu saniach
    2.11.2016
    2.11.2016
    Jak należy poprawnie odmieniać przez przypadki wyrażenie dwoje sań? Jak poprawnie powinno brzmieć zdanie o turystach na kuligu: Turyści jechali w dwojgu saniach? Czy może w dwojgu sań?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam serdecznie
    A. Zabielska
  • WeijiaWeijii
    11.05.2018
    11.05.2018
    Szanowni Państwo!
    Jak odmienić w dopełniaczu chińskie imię Weijia? Weijii? Bardzo proszę o pomoc i pozdrawiam
    Stała czytelniczka Poradni
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego