przekładać
  • przekładać się
    10.07.2002
    10.07.2002
    Witam serdecznie,
    Zwracam się z prośbą o odpowiedź na pytanie, czy w poniższym przykładzie poprawnie użyte zostało słowo przekładać: „(…) obiektywna polityka informacyjna przekłada się, m.in., na udostępnianie jasnych i rzetelnych danych na temat…”.
    Załączam pozdrowienia,
    Sławomir Góral
  • przełożony
    4.03.2010
    4.03.2010
    Witam,
    bardzo interesuje mnie pochodzenie słowa przełożony w rozumieniu 'ktoś, kto jest nad nami, kto jest naszym przełożonym'. Dlaczego akurat przełożony? Próbowałem znaleźć w tym jakiś sens, ale jedyne, co przyszło mi do głowy, to przekształcenie z formy przedłożony, gdzie łożony znaczy 'usytuowany przed nami'. Proszę o pomoc.
  • A tak w ogóle
    31.12.2015
    31.12.2015
    Czy w zwrotach typu A tak w ogóle, to […], A tak w ogóle, gdzie […], A tak na serio, […] powinno się lub można stawiać przecinek?
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
  • Czy polszczymy imiona odojcowskie?
    3.10.2012
    3.10.2012
    Szanowna Poradnio!
    Zgodnie z tradycją spolszczamy imiona władców (carów, królów itp.), czy dotyczy to jednak również imion odojcowskich [tzw. otczestw – J.G.], np. Mikołajewicz/Mikołajewna, Michałowicz/Michałowna, Włodzimierzowicz/Włodzimierzowna? Jeśli tak, to jak będzie brzmiało takie imię, gdy ojcem księżnej był Jerzy?
    Pozdrawiam serdecznie!
  • Datafikacja czy danetyzacja?
    18.06.2019
    18.06.2019
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna językowo: datafikacja czy danetyzacja? W literaturze przedmiotu pojawia się jedna i druga.

    Pozdrowienia
  • Designerwzornik?

    22.11.2017
    22.11.2017

    Szanowni Państwo,

    spotkałam się z tłumaczeniem słowa designer jako wzornik. Takie tłumaczenie wydaje mi się logiczne – w końcu design przekłada się jako wzornictwo. Czy sądzą Państwo, że upowszechnianie tego słowa ma sens?


    Pozdrawiam serdecznie

    Claudia Snochowska-Gonzalez

  • Dochodiaga w mianowniku liczby mnogiej
    16.01.2020
    16.01.2020
    Mam problem z użyciem łagiernego rosyjskiego terminu dochodiaga w liczbie mnogiej. Czy pisać: „Z prycz podnosili się dochodiadzy”? Czy może: „Z prycz podnosiły się dochodiagi”? Logiczne wydaje się napisanie: podnosili się dochodiagi czy, w innym zdaniu: dochodiagi wrócili – ale brzmi to fatalnie. Czy używać tego nieistniejącego w języku polskim słowa analogicznie do istniejącego rzeczownika dziadyga?
  • Do usłyszenia

    1.01.2021
    1.01.2021

    Dzień dobry,

    w trakcie nauczania zdalnego nawija się pytanie dotyczące relacji ucznia z nauczycielem. Czy nie będzie afrontem, kiedy powiem Do usłyszenia jako uczeń do nauczyciela? W jednym z wątków w poradni forma Do usłyszenia jest wskazywana jako bardziej formalna, jednak nie wiem, czy przekłada się to na warunki szkolne (uczeń - nauczyciel).

    Z góry dziękuję.

    Jakub T.

  • francuskie mikrotoponimy w przekładzie
    10.07.2013
    10.07.2013
    Szanowna Poradnio!
    Jak po polsku należy pisać o Paryżu? Czy rue de Rivoli to ulica Rivoli, czy ulica de Rivoli? A 9ème arrondissement to dzielnica dziewiąta, dziewiąta dzielnica, dzielnica 9 czy dzielnica IX? Rive gauche to lewy brzeg czy Lewy Brzeg?
    Merci d’avance
    Dorota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego