przyjąć
  • najpierw kobieta czy znajomy?
    15.06.2011
    15.06.2011
    Szanowni eksperci,
    proszę o pomoc w odmianie nazwisk w bierniku l. mnogiej: Jemioło, Tabin, Olbert, Rozmus, Żero, Kiełbasa, Gurgul. Jaką należy przyjąć kolejność płci na zaproszeniach, jeśli na jednym zaproszeniu zapraszam dwie niespowinowacone ze sobą osoby odmiennej płci i bliżej znam mężczyznę niż kobietę? Czy decydującym kryterium jest zawsze kryterium grzecznościowe (wtedy kobieta), czy też mogę albo wręcz powinienem wpisać najpierw mężczyznę, gdyż jego znam bliżej?
    Pozdrawiam
    Kamil
  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • Następna Wigilia za rok
    10.01.2020
    10.01.2020
    Jeśli wigilia była dwa dni temu i dzisiaj mówię Następna wigilia za rok, to mogę liczyć rok od wigilii dwa dni temu? Wydaje mi się, że mówiąc za rok, kontekst każe i wskazuje na dzień dwa dni temu, od którego liczy się rok do następnej wigilii, nie potocznie, czy to możliwe? Czy można taką interpretację przyjąć, czy jest to możliwe i podobnie w sytuacjach podobnych, liczę czas od chwili kiedy coś miało miejsce? Generalnie czy można przyjąć inne chwile czasu niż chwila mówienia bo kontekst każe?
  • nazwiska żon
    16.06.2011
    16.06.2011
    Mam kolegę o nazwisku Budny, jego żona też jest Budny. Mam też sąsiada o nazwisku Biały, jego żona nazywa się Biała. Czy żona kolegi nie powinna nazywać się Budna?
    Pozdrawiam,
    Marcin Nowak
  • nazwisko Małysa
    5.02.2011
    5.02.2011
    Obdarzony jestem pięknym (tak, skromność nie jest moją zaletą), aczkolwiek niekiedy kłopotliwym, nazwiskiem – Małysa. Czy odmiana mojego (i podobnych) nazwisk jest „przymusowa”? Jego deklinacja (szczególnie w wołaczu – Małyso) wzbudza niekiedy salwy śmiechu. W bliskich mi kręgach przyjęto zasadę nieodmieniania, ale wielu ludzi uważa to za błąd i sugeruje, aby „deklinować Małysę” zawsze i wszędzie.
    Pozdrawiam
    Michał
  • nazwy funduszy
    4.08.2003
    4.08.2003
    W naszych publikacjach często występuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy. W związku z tym pytanie: jak należy pisać te fundusze – wielką czy małą literą? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może istnieć w każdym zakładzie pracy, dlatego wydaje mi się, że można go pisać małymi literami.
    Problem pojawia się przy jego skrócie, który także często jest używany w publikacjach fachowych: ZFSS czy zfss? Z kolei Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy są odrębnymi, ponadzakładowymi funduszami, dlatego moim zdaniem należy je pisać wielkimi literami.
    Czy mam rację?
  • Nazwy geograficzne świata

    31.12.2022
    31.12.2022

    Szanowni Państwo,

    jak zapisywać obce nazwy geograficzne, których nie ma w Encyklopedii PWN ani w żadnym polskim słowniku, nie są wymieniane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych, ale w internecie są używane ich polskie wersje. Przykładem może być wyspa Mozia, która jest też nazywana Motją. A co w wypadku nazw, w których są akcenty i inne znaki diakrytyczne, ale np. w polskich przewodnikach dla turystów używa się nazw spolszczonych? Jaki zapis wybrać?

    Serdecznie pozdrawiam

  • nazwy nowych gatunków muzycznych
    3.09.2013
    3.09.2013
    Witam
    Mam mały problem z pisownią gatunków muzycznych, konkretnie tych złożonych z dwóch lub więcej składników. Jaką stosuje się zasadę – pisownia rozdzielna, łączna, a może z łącznikiem? Jak to wygląda w przypadku przymiotników? Zapiszemy foklmetalowy czy folk-metalowy? Elektro ambient czy elektro-ambient? Spotkałam się z pisownią: postrock, post rock, post-rock. Która jest właściwa? Czy traktować to jako zapożyczenia i stosować zagraniczną pisownię?
    Dziękuję uprzejmie za odpowiedź,
    Ewa
  • Nazwy pierwiastków

    9.06.2021
    9.06.2021

    Dzień dobry!

    Jak należy odmieniać nazwy hipotetycznych pierwiastków chemicznych. W przypadku nazw zakończonych na spółgłoskę, np. unoktkwad, przyjmie on w dopełniaczu formę unoktkwadu. Problem stanowią nazwy zakończone na spółgłoskę -i, np. unkwadbi czy unhekstri. Czy takie nazwy przyjmą również końcówkę -u w dopełniaczu (unkwadbiu, unhekstriu), końcówkę -a (unkwadbia, unhekstria) czy należy ich nie odmieniać?

  • nazwy wydawców w bibliografii
    16.05.2013
    16.05.2013
    Czy podając w przypisie lub bibliografii w pracy dyplomowej nazwy wydawnictw, należy ujednolicać zapis tych nazw, a jeśli tak, to w jaki sposób? Czy należy np. przyjąć pisownię zastosowaną w powoływanej publikacji? Ale i tu nie będzie konsekwencji. Czasami nazwy są zapisane z użyciem wielkich liter, czasami w cudzysłowie, a innym razem bez żadnych znaków, por. Wydawnictwo Naukowe BRANT, Wydawnictwo „Śląsk”, Wydawnictwo Naukowe Impuls.
    Joanna Białas
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego