przyzwyczaić
  • nie z imiesłowami
    7.06.2012
    7.06.2012
    Moje pytanie dotyczy pisowni nie z innymi wyrazami. Chodzi o konkretny przykład: niepostrzegane – razem czy osobno, por. „Rytuały – z reguły wcale niepostrzegane jako takie – tworzą pewien porządek w tym okresie życia, który odczuwany jest najczęściej jako chaos”.
    Bardzo dziękuję za pomoc
    Beata
  • nie z przymiotnikami
    31.05.2001
    31.05.2001
    Jeszcze jedno pytanie z serii nie-. Czy zawsze i bez wyjątku nie- piszemy łącznie z przymiotnikami, np. niedostarczone materiały, nieprzyjęci na studia kandydaci?
  • Normy poetyckie
    3.06.2019
    3.06.2019
    Szanowni Państwo!
    Nurtuje mnie kwestia dopuszczalnego odstępu między rymującymi się wersami, jak duża może być, aby rym jeszcze mógł zostać za rym uznany, wysłyszany przez czytelnika? Poeci przyzwyczaili nas do braku odstępu, ewentualnie jednego, dwóch wersów. Natomiast w niektórych dziełach, jak np. w tłumaczeniu Boskiej Komedii pojawiają się fragmenty, w których rymujące się wersy są oddzielane przez 3 inne (czyściec, pieść IX, wersy 11-15), a nawet więcej.
    Z poważaniem,
    Bartłomiej Lukrecki
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • papierowa torebka
    2.12.2015
    2.12.2015
    prawidłowa nazwa torebki papierowej
  • Pilne!
    1.06.2014
    1.06.2014
    Dzień dobry!
    Moje pytanie dotyczy słowa pilne. Czy jest poprawne używanie go w taki sposób, jak robią to portale informacyjne w tv i internecie, oznaczając tym słowem niektóre wiadomości, czasem o śmierci kogoś znanego, wypadku czy wyniku meczu (co chyba ma oznaczać 'z ostatniej chwili')? Jestem przyzwyczajona, że pilne oznacza takie, którym trzeba się zająć natychmiast, które wymaga od nas działania (słowo to jest wezwaniem do mobilizacji).
  • pisownia dat
    31.03.2004
    31.03.2004
    Szanowni Państwo,
    Zwrócono mi uwagę, że niepoprawnie zapisuję daty, wpisując miesiąc cyfrą rzymską i rozdzielając cyfry kropką. Tymczasem zapis taki był stosowany w mojej rodzinie od lat, jeszcze przez mojego śp. Dziadka, kształconego w przedwojennych szkołach. Czy stosowany przeze mnie zapis jest rzeczywiście niepoprawny, czy raczej rzadziej spotykany lub może archaiczny? Przyznam, że ciężko byłoby mi przyzwyczaić się do rozdzielania dat spacją.
    Z poważaniem,
    Łukasz Kozicki
  • Pisownia nie
    17.10.2018
    17.10.2018
    Jeżeli używam partykuły: nie z imiesłowem w funkcji czasownika, to jak mam pisać, razem czy osobno? Przykład:
    Dziewczyny były nie przyzwyczajone do chodzenia po górach.
    Nie związana żadną nicią z jego życiem wewnętrznym, nie czuła się wprawie doradzać mu cokolwiek.
  • Podlaskie podjąć
    8.12.2017
    8.12.2017
    Mieszkam obecnie na Podlasiu w okolicy Białegostoku, choć pochodzę z Mazowsza i bardzo mierzi mnie, oprócz słynnego dla, używanie określenia podejmij zamiast podnieś. Kilka przykładów: Podejmij chusteczkę z podłogi, Podejmij kubek itp. Przyzwyczajona jestem, że słowo podejmij używane jest w określeniach typu: podjąć pracę, podjął jakieś działanie, a nie, jak ma to miejsce na Białostocczyźnie, do ‘podnoszenia czegoś skądś’. Co jest właściwe?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego