Szanowni Państwo,
zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Jak doszło do tego, że w języku polskim (i podobnie w innych językach słowiańskich) oryginalna nazwa Roma przekształciła się w Rzym?
Z poważaniem,
Piotr

Dlaczego oficjalnie po polsku piszemy Stambuł? Po turecku to İstanbul, po niemiecku, włosku i angielsku – Istanbul, po francusku – Istanbul lub Istamboul, po hiszpańsku – Estambul. Co więcej – jeśli wierzyć książkom i encyklopediom – nazwa pochodzi od zniekształconych „po turecku” greckich słów εἰς τὴν πóλιν (eis ten polin) – a więc jej pierwszy człon wyraźnie jest samogłoskowy. Jedynymi językami poza polskim, w których jest forma dwusylabowa bez I, są chyba rosyjski, ukraiński i białoruski…

Szanowni Państwo,

która z poniższych form jest poprawna?

1. Z Warszawy do Berlina są (jest) 574 kilometry.

2. Do jeziora są (jest) trzy kilometry.

Dziękuję i pozdrawiam

Dlaczego w słowniku Doroszewskiego oraz w słowniku Szymczaka, a nawet w suplemencie do niego nie odnotowano wyrazu domniemywać w znaczeniu 'przypuszczać'? Trudno mi uwierzyć, aby to było znaczenie nowe. Czyżby więc przeoczenie?

Zdarza mi się słyszeć „Dzień dobry panu”, co nie budzi moich wątpliwości, bo można to powitanie rozwinąć do „Życzę panu dobrego dnia”. Podobne myślenie zawodzi jednak w przypadku pożegnania „Do widzenia panu”, które jest dla mnie zupełnie nielogiczne. Czy norma językowa je akceptuje?

Skąd pochodzi nazwa rzeki Drwęcy?

1. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s?

Szanowni Państwo,
Terminowi dyskonto przypisują Państwo w swoim słowniku dwa znaczenia. W znaczeniu drugim ma to być „procent od sumy weksla potrącany przy nabyciu tego weksla przed terminem płatności” (identyczne wyjaśnienia podają słowniki starsze). Na temat znaczenia słów dyskonto, dyskontować rozmawialiśmy ostatnio w internetowej grupie dyskusyjnej. Osoby o wykształceniu ekonomicznym stwierdziły, że termin dyskonto oznacza czynność, opisaną przez Państwa w punkcie 1., natomiast punkt 2. to wyjaśnienie, czym jest stopa dyskonta, i używanie słowa dyskonto w znaczeniu przypisywanym mu przez słownik w tymże punkcie drugim jest błędem. Czy można prosić o skomentowanie tej opinii?
Z wyrazami szacunku
Ewa Tomaszewska

Szanowni Językoznawcy,

co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

Z poważaniem i pozdrowieniami

J.J.