późny
  • Chorwacja i Chile
    22.05.2002
    22.05.2002
    Dzień dobry.
    Mam dwa pytania związane z pisownią nazw niektórych państw w języku polskim.
    Pytanie pierwsze: dlaczego nazwę Chorwacja piszemy przez ch, skoro w języku chorwackim brzmi ona Hrvatska, a więc przez samo h? I polski, i chorwacki to języki słowiańskie, skąd więc ta różnica?
    Pytanie drugie: dlaczego nazwę Chile piszemy przez ch, skoro wymawiamy ją jako [Czile]?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • chrześ-ci-jań-ski
    12.10.2009
    12.10.2009
    Witam!
    Mam kilka pytań:
    1. Czy poniższe zdanie jest poprawnie napisane: „Poziom śmiertelności niemowląt zwiększył się”?
    2. Czy wyraz chrześ-cijański jest poprawnie podzielony?
    Z góry dziękuję.
  • ciebie czy Ciebie?
    1.12.2009
    1.12.2009
    Zawsze sądziłam, że stosowanie wielkiej litery w zaimkach osobowych i dzierżawczych w tekstach prasowych, poradnikach, reklamach i innych tekstach, które nie są listami i nie wymagają formy grzecznościowej, jest błędem. Na przykład: „Kiedy kupujesz przez internet, sprzedawca musi być wobec ciebie uczciwy”. Nie mogę nigdzie znaleźć reguły, że napisanie w poradniku dla konsumenta tego zadania następująco: „Kiedy kupujesz rzeczy przez internet, sprzedawca musi być wobec ciebie uczciwy” – jest błędem.
  • Co zamiast Szanowni Państwo?
    7.02.2018
    7.02.2018
    Szanowni Państwo,
    kiedy piszę mejle, to czasem formuła powitalna Szanowni Państwo wydaje mi się zbyt uroczysta. Wolę po prostu Dzień dobry. Jednak gdy mejl jest wysyłany o późnej godzinie, to może bardziej na miejscu byłoby Dobry wieczór. Lecz wówczas może się zdarzyć tak, że zostanie on odczytany następnego dnia w porze jak najbardziej dziennej.
    Dylemat ten nie jest może sprawą życia i śmierci, ale ciekaw jestem, co by Państwo doradzili.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • cudzysłów w nazwach własnych
    27.02.2004
    27.02.2004
    Szanowni Państwo, w jakich sytuacjach powinniśmy używać cudzysłowu w konstrukcjach typu: rezerwat przyrody „Skolczanka”, zamek „Lipowiec”, a kiedy nie jest potrzebny? Czy można go pominąć, żeby uniknąć późniejszej ewentualnej niekonsekwencji?
    Pozdrawiam i dziękuję,
    E. Lekan
  • cytat blokowy
    30.09.2014
    30.09.2014
    Dzień dobry.
    Czy na końcu fragmentu tekstu poprzedzającego cytat blokowy stanowiący kontynuację zdania z tekstu zasadniczego zostawia się przecinki i myślniki? Na przykład:
    Były to liczne pytania[,]
    [?] w których autor zawarł?


    Dziękuję i pozdrawiam
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

  • Czy hi, hi jest inne niż chi, chi?
    7.03.2011
    7.03.2011
    Spotkałem się z opinią, że zapis hi, hi! oznacza śmiech drwiący, kąśliwy, ironiczny, a chi, chi! – raczej taki, który wynika z ogólnej wesołości (tak np. śmiali się bywalcy karczmy z Pani Twardowskiej Mickiewicza). Zdaję sobie sprawę z tego, że notacja śmiechu to rzecz umowy, oraz z nieostrości przytoczonego rozróżnienia, ale czy jest ono uzasadnione i warto się go trzymać?
  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dlaczego Rzym, a nie Roma?
    28.11.2007
    28.11.2007
    Jak doszło do tego, że w języku polskim (i podobnie w innych językach słowiańskich) oryginalna nazwa Roma przekształciła się w Rzym?
    Z poważaniem,
    Piotr
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego