-
realizacja21.12.200921.12.2009Witam,
jestem historykiem sztuki, więc mam pytanie z mojej dziedziny:) Czy uprawnione jest użycie słowa realizacja w kontekście samego projektu dzieła? Tak jak to jest przyjęte w języku angielskim czy francuskim, gdzie ów termin oznacza nie tylko urzeczywistnienie, ale i sam proces powstawania dzieła? Przecież każda realizacja może być kiedyś przerwana.
Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Kamila Podniesińska -
rzeczowniki na -nia18.10.200618.10.2006Dzień dobry.
Moje pytanie dotyczy zasadności odmieniania słowa dafnia w dopełniaczu l.mn. jako dafni, czyli bez podwójnego i na końcu (wbrew zasadzie, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ia tworzą D. l. mn. na -ii, o ile mają pochodzenie obce). Tak na przykład odmieniamy podobnie brzmiące terminy biologiczne: huernii, urolagnii, beckmannii itp. Zaś dafnia w istocie pochodzi z n.-łac.
Dziękuję. -
Skierowany14.09.201714.09.2017Szanowni Państwo,
w trakcie pisania artykułu natknąłem się na językową barierę, której nie jestem w stanie indywidualnie pokonać. Słowo klucz mojego pytania to skierowany. Opisując pewne zjawiska ekonomiczne, używam sformułowania przedmiot konsumpcji skierowany w/na zaspokojenie potrzeb występujących u konsumentów. Która z form jest poprawna: w czy na? Podobnie: działania skierowane w uświadamianie konsumentów czy na uświadamianie.
Dziękuje za pomoc!
-
sześć pytań o zdrobnienia1.12.20081.12.2008Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnik – jamniczek i jamniś, od poradnia – poradeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”? -
transkrypcja z rosyjskiego12.06.201412.06.2014Jak powinno się transkrybować znak miękki po rosyjskich literach с i з, np. w słowach письмо i князь? Z WSO PWN nie wynika jasno, czy kreskę powinno się postawić po literach s i z, czy też nad nimi – w praktyce spotykam się z różnymi wersjami (np. pis'mo oraz piśmo). Moim zdaniem zmiękczone s' i z' lepiej oddają rosyjskie dźwięki niż miękkie ś i ź. Czy mam rację?
-
Trzy pierwsze raty 26.06.202026.06.2020Wojciech Mann w swoim poście na Facebooku uznał, że sformułowanie trzy pierwsze raty jest błędne. Czy ma rację?
-
tzn. czy, tj. gdy
17.06.202117.06.2021Szanowni Językoznawcy!
Czy po skrótach, takich jak „tj.”, „tzn.” stawia się przecinek, jeśli wynika tak z reguł składniowych? Np. w zdaniach „Zastanawiam się, jaki ma to sens, tzn.[,] czy chcę tak dłużej żyć” albo „Trzeba sporządzić raport zgodnie z art. 446 ust. 1 ustawy, tj.[,] gdy zamawiający realizuje(…)”. Gdyby skrótów nie było, sprawa byłaby jasna – w tym przypadku mam jednak wątpliwości.
Z wyrazami szacunku
J.J.
-
Tzw. ciepły guzik
15.04.202415.04.2024Szanowni Państwo!
Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?
Z poważaniem – Witold Dociekliwy
-
Ubyć 20.09.201920.09.2019Jak poprawnie powiedzieć: W klasie ubyło dwie osoby czy W klasie ubyło dwóch osób?
W tym przykładzie bardziej pasuje mi pierwsza wersja, czyli połączenie słowa ubyło z biernikiem. Ale przecież mówi się: Ubyło wody – tu łączy się z dopełniaczem.
Jaka zasada tym rządzi?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
Upersonifikować czy spersonifikować?21.12.201821.12.2018Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy przymiotnika utworzonego od rzeczownika personifikacja. Mówimy, że śmierć została upersonifikowana czy może raczej spersonifikowana?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam