Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.

Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna

Proszę o wyjaśnienie zasady użycia wielkiej litery po dwukropku w przypadku redagowania odpowiedzi do zadania matematycznego i tematu lekcji. Który zapis jest poprawny: „Odpowiedź: zostało 128 kg jabłek” czy „Odpowiedź: Zostało 128 kg jabłek”? „Temat: wiosna w ogrodzie” czy „Temat: Wiosna w ogrodzie”?
Pozdrawiam

W Uniwersalnym słowniku języka polskiego PWN w haśle odwrotny jest przykład (jedyny z przyimkiem): „Skutek odwrotny od zamierzonego”. Za to w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN można przeczytać: „O. do czegoś (nie: od czegoś) a. niż coś: Skutek odwrotny do zamierzonego a. niż zamierzony (nie: od zamierzonego)”. Czy pierwsze zdanie mimo wszystko można uznać za poprawne?

Czy poprawne jest wyrażenie okres czasu? Rozstrzygnięcie tego właśnie pytania (podanego u Państwa w charakterze przykładu) niemożliwe jest w oparciu o zasób internetowego słownika języka polskiego. Bardzo więc proszę o odpowiedź, konieczną dla mnie z uwagi na redagowaną książkę. Załączam miłe pozdrowienia,
Beata Sierocka

Dzień dobry,

chciałabym zapytać o bibliografię załącznikową w systemie „autor – rok”. Czy formułę [w:] możemy stosować także w opisie artykułu w czasopiśmie (czego nie stosuje się w bibliografii w tradycyjnym systemie)? Czy nazwy czasopism ujmuje się w cudzysłów w tego typu bibliografii?

Pozdrawiam serdecznie.

Martyna

Redaguję książkę, w której są cytowane listy. A w nich – formy adresatywne Ciebie, Tobie, Ty itd. Wszystkie wielkie litery zmieniłam w tych cytatach na małe, co niektórych razi.
Nie mogę znaleźć zasady, wg której powinnam postąpić. Wydaje mi się, że korespondencja cytowana ma już inne funkcje, a przede wszystkim jej adresatem nie jest już osoba, do której zwracał się nadawca, więc użycie wielkiej litery nie ma sensu.
Ale może się mylę?
Bardzo dziękuję za wszystkie cenne porady. Korzystam z nich bezustannie.
Katarzyna

Witam serdecznie. Czy w pisowni nazw własnych dopuszczalna jest dowolność w zapisie wielką literą poszczególnych ich członów. Na przykład, czy w nazwach gam produktów, składających się z dwóch wyrazów, dopuszczalna jest pisownia małą literą drugiego wyrazu: gama kosmetyków „Piękne ręce” czy gama kosmetyków „Piękne Ręce”? To samo pytanie dotyczy zapisu nazw programów w różnego rodzaju sprzęcie domowym (AGD etc.). Czy decydują tu normy, czy wola producenta i jego pomysł?
Pozdrawiam
Przemek

Witam,
w tekście, który poprawiam, znalazłam zdanie: „Nie chcę potykać się ciągle o pieluchę, która cię podrywała”. Wyraz pielucha odnosi się tu do konkretnej osoby – młodej kobiety, o której już wcześniej była mowa. Jak mam ten wyraz pisać: dużą czy małą literą, w cudzysłowie, a może kursywą?
Magdalena Godlewska

Szanowni Państwo,
jestem w trakcie pisania pracy dyplomowej z zakresu biologii, w której wiele pojęć nie ma nazw synonimicznych. Z uwagi na stylistykę tekstu bardzo często redaguję na nowo niektóre zdania, z powodu powtórzenia w nieodległych od siebie zdaniach jednej z nazw komórek. Czy takie rozwiązanie jest jedynym możliwym?

Szanowny Panie Profesorze,
przypominam się z moim przedwakacyjnym zapytaniem. Gdyby – wedle Pańskiej propozycji – x wynosił 30 stopni, jego połowa byłaby równa 15 stopni i już. Może powinienem był lepiej objaśnić kontekst. Redagowałem rozwiązanie zadania matematycznego, w którym pewien kąt był początkowo nie znany, więc potrzebował oznaczenia, np. x. Dokonano obrotu o połowę tego kąta. Pytanie składniowe brzmi: obrót o pół iks stopni czy pół iks stopnia?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik