-
krótkie formy zaimków dzierżawczych26.09.200726.09.2007Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzą podwójne formy zaimków dzierżawczych np.: mego – mojego, mym – moim itd. Czy kiedyś może różniły się znaczeniem, np. jedne z nich były akcentowane? Co sądzą Państwo o używaniu współcześnie tych krótszych odpowiedników? Wydaje się, że zanikają, ale chyba nadal są formami pełnoprawnymi.
Dziękuję za odpowiedż.
Małgorzta Starzyńska -
krótko o synonimii25.12.201425.12.2014Szanowni Państwo,
podczas pewnej gry związanej z językiem doszło między znajomymi do sprzeczki o słowo synonim. Jedna z osób twierdziła, że np. ładny nie jest synonimem pięknego, bo piękny jest nacechowany znacznie bardziej. Nie jestem pewien, ale wydaje mi się, że synonimem może być wyraz bliski znaczeniowo, a nie jedynie znaczący dokładnie to samo. Chyba nie sposób definiować niektórych pojęć językowych tak ściśle jak np. w matematyce.
Z najlepszymi życzeniami na Święta!
Czytelnik -
Kruchszy i bardziej przyjazny16.05.201716.05.2017Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.
-
Księga Wyjścia7.01.20087.01.2008Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
-
lewoskręt i prawoskręt22.05.200622.05.2006„GDDK zleci przebudowę skrzyżowania i wykonanie lewoskrętu’’. To chyba nowe znaczenie słowa, dotychczas lewoskręt był manewrem, i to głównie zakazywanym. W Internecie piszą też o prawoskrętach, wprowadzanych i przebudowywanych. Co jednak oznacza „brak prawoskrętu’’:
– że nie ma drogi w prawo?
– że jest droga, lecz jest zakaz skrętu?
– że jest droga, wolno skręcić, ale nie ma wybudowanego prawoskrętu – pasa?
I czy prawoskręt jako manewr jest wystarczająco obecny w użyciu, by znaleźć się w słownikach? -
Mili państwo25.02.201625.02.2016Szanowni Państwo,
czy zwrot mili państwo może być odbierany jako nadużycie lub zbytnie spoufalanie się? Chodzi mi o sytuacje oficjalne, np. wykładowca zwracający się w ten sposób do studentów lub prelegent podczas wystąpienia do zgromadzonej publiczności.
Pozdrawiam
Cyprian Gębicki
-
Nadrzędno-podrzędny 23.12.201523.12.2015Zastanawia mnie przymiotnik nadrzędno-podrzędny, który wystąpił w poradzie Rodzaj żeńsko-rzeczowy. Czy zgodnie z zasadą budowania przymiotników złożonych nie powinien znaczyć ‘zarówno nadrzędny, jak i podrzędny’? Chyba że należałoby uznać, że nie wszystkie przymiotniki złożone trzymają się tej zasady. Wydaje mi się, że nie budziłaby wątpliwości forma z myślnikiem: stosunek nadrzędny – podrzędny, zbudowana na podstawie zasady [408] WSO.
-
na + po28.11.201928.11.2019Czy wzorując się na sformułowaniach na po domu, na po obiedzie, na po świętach i na po wakacjach, możemy tworzyć dowolne konstrukcje tego typu, np. na po mistrzostwach, na po pracy, na po szkole, na po wyborach?
-
Nazwiska Casey, Corey, Dudley13.12.201813.12.2018Szanowni Państwo,
zastanawia mnie zasada odmiany imion i nazwisk angielskich zakończonych w pisowni na -ey, a w wymowie na -i, jak Casey [kejsi], Corey [kori], Dudley [dadli] itp. Znam i stosuję tę normę, ale dlaczego odmieniamy je bliżej formy graficznej, sprowadzając do brzmienia [kejsej], [korej], [dadlej] i otrzymując formy Caseya, Coreyem, Dudleyu? Nie są to tak spolszczone imiona jak Disney, mówiąc te imiona, odmieniłabym odruchowo [kejsiego], [koriego], [dadlim].
-
Nazwy miejscowe połączone półpauzą
23.12.202323.12.2023Dzień dobry!
Czy jeśli na prezencie chciałabym umieścić dwie miejscowości, w których będzie się odbywało wydarzenie, to poprawny będzie zapis
1) Kraków/Warszawa
2) Kraków-Warszawa?
Czy rodzaj znaku ma tutaj znaczenie?
Serdecznie pozdrawiam