rodzaj-niemęskoosobowy
-
Modernizacja tekstu cytatu11.01.201811.01.2018Szanowni Państwo,
czy robiąc korektę współczesnego tekstu, w którym przytoczony jest fragment sformułowanej przed wieloma laty reguły zakonnej, ingerować w ortografię tego cytatu i uwspółcześnić w nim pisownię nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Jak postępować w innych podobnych sytuacjach, na przykład gdy cytuje się fragment brewiarza albo Pisma Świętego? Zachować czy zmienić pisownię oryginału?
Proszę o poradę
Halina Mastalska
-
Odmieniamy Olešnice, Police, Sušice i Kopřivnice4.03.20204.03.2020Szanowni Państwo,
w języku czeskim są nazwy miejscowości, która w mianowniku kończy się na -ice i są w rodzaju żeńskim i w liczbie pojedynczej, np. ta Opavice (w dialekcie morawskim ta Opavica, po polsku ta Opawica), ta Ostravice (w dialekcie morawskim ta Ostravica, po polsku ta Ostrawica), ta Olešnice, ta Police, ta Sušice, ta Kopřivnice itd. Jaka jest odmiana tych nazw w języku polskim? Czy jest ta Olešnice i w tej Olešnicy?
-
Określenie liczebnikowe rzeczowników różnorodzajowych
4.04.20234.04.2023Dzień dobry, mam pytanie dotyczące odmiany liczebnika „77” w zdaniu zaczynającym się słowami „77 młodych śpiewaków i śpiewaczek z 19 krajów wystąpi podczas...". Która z form jest poprawna: „siedemdziesięciu siedmiu młodych śpiewaków i śpiewaczek...” czy „siedemdziesiąt siedem młodych śpiewaków i śpiewaczek”?
-
pedał8.09.20128.09.2012W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
-
Swoją a swą 16.04.201616.04.2016Szanowni Państwo,
Czy w każdym kontekście można zamiennie stosować zaimki swą/swoją, np. w zdaniach:
Pokazał mi swą/swoją pracę
Obrażasz mnie swą/swoją bezczelnością?
Pozdrawiam
Czytelniczka
-
Trzynaście, trzynastu, trzynaścioro 30.03.201630.03.2016Szanowni Państwo,
w potocznej rozmowie pada czasem pytanie: Ile was tam było?. Zawsze mam z nim problem, kiedy chcę odpowiedzieć samym liczebnikiem. Najlepiej jest chyba przykładowo: trzynaście, bo w domyśle chodzi o osoby. Ale z kolei jeśli wiadomo, że były to osób różnej płci, może staranniej byłoby odpowiedzieć trzynaścioro? A może także trzynastka?
Podobny problem: Ilu jest ludzi w klasie? – dwudziestu trzech czy lepiej dwadzieścioro troje?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Wrony wybrały się na wyprawę wojenną 20.03.201620.03.2016Mam pytanie związane z indiańskim ludem Crow, czyli po polsku Wronami. Czy należy używać rodzaju męskoosobowego, jak w przypadku innych ludów indiańskich (Siuksowie przyjechali, Szejenowie napadli, Szaunisi powędrowali, Wrony zgodzili się), czy jednak niemęskoosobowego, bo w końcu Wrony to wrony. Mnie ta druga wersja się nie podoba, bo brzmiałaby śmiesznie, np. Wrony wybrały się na wyprawę wojenną – jakby się czytało o ptakach, nie o ludziach.
-
Zaimek jakiś w znaczeniu ‘około’20.05.201920.05.2019Czy o osobie mającej około 180 cm wzrostu powiemy, że ma jakiś metr osiemdziesiąt czy jakieś metr osiemdziesiąt wzrostu?
-
Zgoda między kotem i myszą17.10.201717.10.2017Znalazłem tytuł: Kot i mysz w jednym domu stały. Stały, mimo że kot rodzaju męskiego? A kot i kobieta – stały czy stali? Jak to jest, gdy łącznie występują rodzaj męskoosobowy i żeńsko-rzeczowy? I czy to zależy od tego, czy któryś z rzeczowników w takim połączeniu oznacza człowieka (kobietę)?
-
żołądź16.12.200516.12.2005We wszystkich słownikach żołądź 'owoc dębu' jest rodzaju żeńskiego. Skoro jednak wszyscy (ośmielę się użyć tego słowa) mówią „Spadł z dębu żołądź” i tego żołędzia i jest to uznane za poprawne (patrz tutejsza Poradnia), to dlaczego w słownikach nie ma rodzaju niemęskoosobowego? Czy można poprawić kogoś, kto powie: „Nie mam już żadnego kasztana i żadnej żołędzi”? Czy to nie jest już forma przestarzała, bądź hiperpoprawność?
