rodzaj-niemęskoosobowy
  • Ile mamy rodzajów?
    24.09.2011
    24.09.2011
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy podziału na rodzaj przymiotnika, rzeczownika i czasownika. Czy w l. pojedynczej wyróżniamy r. męski, żeński i nijaki, a w l. mnogiej r. męskoosobowy i niemęskoosobowy (czy po prostu r. męski, żeński i nijaki)? Spotkałam się z podziałem l. pojedynczej na męski (w ramach którego wydzielamy m.in. r. męskoosobowy), żeński i nijaki? Jaki jest podział klasyczny (szkoła podstawowa, liceum, gimnazjum), a jaki akademicki (szkoła wyższa)?
    Z poważaniem
    Patrycja Redzińska
  • Ile mamy rodzajów gramatycznych?
    10.11.2008
    10.11.2008
    Moje pytanie dotyczy problemu z rodzajem gramatycznym rzeczownika w liczbie mnogiej. Jestem nauczycielką języka polskiego i dziwi mnie fakt, że niektóre podręczniki szkolne dokonują podziału rodzaju gramatycznego rzeczowników w liczbie mnogiej tak samo jak w liczbie pojedynczej – na rodzaje: męski, żeński i nijaki. Inne natomiast uznają jedynie słuszny podział (w liczbie mnogiej) na rodzaje: męskoosobowy i niemęskoosobowy.
    Dziękuję za uwagę.
    Lucyna Niewiadomska
  • Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym różnorodzajowym

    25.12.2023
    25.12.2023

    Chciałabym zapytać o to, kiedy należy używać czasownika w formie męskoosobowej, a dokładnie o to, kiedy uznajemy, że grupa jest „mieszana”. Jeśli mamy rzeczowniki, które opisują osoby, to sytuacja jest jasna. „Dziewczynka i chłopiec byli”. Co, jeżeli mamy rzeczownik męskorzeczowy albo męskozwierzęcy? Czy wówczas też należy napisać „byli”? „Dziewczynka i kot”, „Dziewczynki i koty”, „Dziewczynka i kwiat”, „Dziewczynki i kwiaty”. Szczególnie w przypadku rzeczowników nieożywionych dziwnie dla mnie brzmi użycie formy „byli”, ale może moja intuicja mnie myli.

    Pozdrawiam

    Katarzyna K.

  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

    20.10.2022
    20.10.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne (czy orzeczenie powinno być w liczbie mnogiej):

    „Scenariusz i gra aktorska na pewno zyskałyby, gdyby...”?

    Kiedy mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, tworzonym przez rzeczowniki różnych rodzajów gramatycznych, to czy orzeczenie powinno być w formie męskoosobowej czy niemęskoosobowej?

    Dla kontrastu: „Producenci, aktorzy i same filmy na pewno zyskałyby, gdyby...”.

    Bardzo dziękuję za odpowiedź!

  • Komputer w liczbie mnogiej
    27.02.2020
    27.02.2020
    Dzień dobry,
    chciałabym się zapytać o rodzaje rzeczownika w liczbie mnogiej. Czy rzeczownik np. komputery to rodzaj męski czy rodzaj niemęskoosobowy?
    Z poważaniem
    Katarzyna
  • Anomalie w zakresie zgody rodzajowej

    30.01.2023
    24.01.2023

    Szanowni Państwo!

    Podmioty szeregowe sprawiają problemy szeregowym – nomen omen – użytkownikom języka. Czy „człowiek i regał przewrócili się” jest poprawnie? A „koń i regał” – przewróciły się czy przewrócili się? A „krowy i koń” weszli czy weszły?

    Pozdrawiam serdecznie, z góry dziękując za odpowiedź

  • Kto z kim szedł?
    3.10.2018
    3.10.2018
    Poniżej przedstawię parę przykładów, co do których mam wątpliwości.
    (1) Mały chłopiec i jego mama – szły czy szli?
    (2) Małe dziecko i jego mama – szły czy szli?
    (3) Mama wraz z synkiem – szły czy szli?
    (4) Kobieta i pies – szły czy szli?
    (5) Kobieta i piesek – szły czy szli?
    (6) Kobieta i piesek maskotka – szły czy szli?
    (7) Kobieta i rower stali czy stały na deszczu?
    (8) Chłopaki szły.
    (9) Chłopaki z dziewczynami – szły czy szli?
    (10) Chłopaki i pies – szli czy szły?

    Dziękuję.
  • Dochodiaga w mianowniku liczby mnogiej
    16.01.2020
    16.01.2020
    Mam problem z użyciem łagiernego rosyjskiego terminu dochodiaga w liczbie mnogiej. Czy pisać: „Z prycz podnosili się dochodiadzy”? Czy może: „Z prycz podnosiły się dochodiagi”? Logiczne wydaje się napisanie: podnosili się dochodiagi czy, w innym zdaniu: dochodiagi wrócili – ale brzmi to fatalnie. Czy używać tego nieistniejącego w języku polskim słowa analogicznie do istniejącego rzeczownika dziadyga?
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    16.04.2016
    16.04.2016
    Jakiej formy czasownika używa się, jeśli stawiamy go w odniesieniu do rzeczowników w różnej postaci, np. młodzież i uczniowie jest/byli. Jest jakaś reguła dotycząca takich określeń? Używamy formy pasującej do ostatniego rzeczownika, czyli w tym wypadku uczniowie? Czy robi się to w inny sposób? I jak to działa w szyku odwrotnym? To znaczy najpierw czasownik, a później wymieniane rzeczowniki w różnych formach, na przykład: była/były paczka, dwa listy i atrament.
    Z góry dziękuję.
  • Składnia zgody przy podmiocie szeregowym i przydawce przymiotnej

    7.03.2023
    7.03.2023

    Coraz częściej spotykam w nowo zredagowanych publikacjach konstrukcje typu (podaję przykłady z jednego źródła):

    „W stajni rozbrzmiewały tylko stukanie kopyt i szum wody z węża”;

    „Na plastyce narysowała pędzącego konia z rozwianymi ogonem i grzywą”.

    Takie konstrukcje uważam za rażące hiperpoprawnością, brzydkie i niefunkcjonalne (wyobraźmy sobie, że ktoś cytuje któreś ze zdań, opuszczając fragment wyliczenia). Czy rzeczywiście liczba mnoga czasownika w orzeczeniu jest tu konieczna?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego