rodzaj-niemęskoosobowy
  • Składnia zgody przy przydawce przymiotnej
    23.03.2018
    23.03.2018
    Jak poprawnie łączyć przymiotniki z nazwami różniącymi się rodzajem i liczbą? Czy powiemy mieszkańcy dalekiej Korei i Wietnamu, (…) dalekiego Wietnamu i Korei, czy też (…) dalekich Wietnamu i Korei? Mieszkańcy dalekiej Japonii i Chin czy dalekich Japonii i Chin? (w wyrażeniu dalekich Chin i Japonii problemu jakoś nie widać)? Dotyczy to też nazw krain historycznych i fantastycznych (mieszkańcy dalekiego Kitaju i Nibylandii czy mieszkańcy dalekich Kitaju i Nibylandii?).
  • Trzech było i trzej byli
    29.12.2012
    29.12.2012
    Szanowna Poradnio,
    czemu nie tylko „są trzej autorzy”, ale też „jest trzech autorów”?
    Z najlepszymi życzeniami
    Kacper
  • Anaforyczne jiż i jenże
    30.10.2018
    30.10.2018
    Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)? 

    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • Andrzejki i jasełka
    2.12.2005
    2.12.2005
    Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
  • Byki i niedźwiedzie

    17.04.2022
    17.04.2022

    Szanowni Państwo,

    na giełdzie mamy dwa typy inwestorów: byki (ci, którzy liczą na wzrost kursów) i niedźwiedzie (ci, którzy grają na spadki). Jakiej użyć formy, mówiąc o nich? Przykładowo: Byki przewidywali hossę? czy Byki przewidywały hossę?


    Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku

    stała czytelniczka Poradni

  • Dokonany zawrzeć
    14.11.2018
    14.11.2018
    Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

    umowy zawierane

    Kontekst:
    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

    umowy zawarte

    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

    Z wyrazami szacunku,
    Ryszard Styczyński
  • Honor i litość
    17.04.2020
    17.04.2020
    Szanowna Redakcjo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, jaka powinna być poprawna forma czasownika nakazywać w zdaniu: Honor i litość nakazywać [cz. przeszły] mu udawać przywiązanie.
    Czy skoro honor jest rzeczownikiem rodzaju męskiego, a litość – żeńskiego, to czy czasownik będzie w liczbie pojedynczej czy mnogiej, w rodzaju męskoosobowym czy niemęskoosobowym? Co o tym decyduje?
    Z życzeniami zdrowia,
    Adam N.
  • Jeśli jest więcej niż jeden mikołaj
    11.12.2018
    11.12.2018
    Mówi się: Mikołaje wyjechali czy Mikołaje wyjechały?
  • kamera, szambelan, kabaret

    18.02.2024
    18.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o możliwie szczegółową odpowiedź: co łączy „kamerę” z „szambelanem” i „kabaretem”?


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • kłopotliwa faktoryzacja
    20.02.2013
    20.02.2013
    Czy w zdaniu „Medium służy powielaniu unikatu w sposób oraz w ilości zgodnych z intencją autora” wyraz zgodnych jest użyty w poprawnej formie? Wydaje mi się, że nie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego