rozumieć
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • paść, ale dać radę
    25.09.2007
    25.09.2007
    Czy poprawne jest wyrażenie padł nowy rekord? Według mnie paść może stary rekord (nie jest już ważny), tak jak został pobity stary rekord. Czy mam rację?
    Tak samo jakoś nie pasuje mi padła wygrana, padła odpowiedź. Jakoś nie pasuje mi tutaj użycie słowa paść.
    I interesuje mnie pochodzenie wyrażenia dać radę. Zawsze sobie myślę – komu dać tę radę i na jaki temat? :-)
    Z wyrazami szacunku
    Michał Brandt
  • 200 plusów a dzidowe samobójstwo
    24.09.2019
    24.09.2019
    Szanowni Państwo,
    spotkałem się ostatnio z taką sytuacją językową – na jednym z portali z memami użytkownik napisał tak: „Dobra, czas na zakład.. Jeżeli do końca dnia na moim profilu będzie 200 plusów! To popełnię dzidowe samobójstwo i skasuje profil…”( /jbzd.pl/. ). Po uzyskaniu 220 plusów o godz. 16 użytkownik stwierdził, że literalnie chodziło o 200 do końca dnia i że nie skasuje profilu. Jak to można językowo rozumieć. Ma rację?
  • poznaniak z powiatu grodzkiego
    31.10.2012
    31.10.2012
    Zgodnie z wytycznymi RJP nazwy mieszkańców terenów (o ile nie jest to miejscowość) powinny być zapisywane od wielkiej litery. Zrozumiałe zatem jest, że mieszkaniec Poznania to poznaniak. Ale czy mieszkaniec Miasta Poznań (powiatu grodzkiego) jednak nie jest też Poznaniakiem?
    Zupełnie przy okazji, pragnę o zapytać o przyimek dla. Wydaje mi się, że ostatnio rozpowszechnił się on w wyrażeniach typu nowa pasta dla bielszych zębów. Czy słusznie sądzę, że nie jest to standardowy uzus?
  • Pracowniczka

    27.02.2022

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać o bardzo rozpowszechnioną dziś formę pracowniczka. Nie za bardzo rozumiem, dlaczego stała się ona popularna, skoro mamy, funkcjonujący od dawna i chyba ładniej brzmiący, wyraz pracownica. Rozumiem, że pod względem słowotwórczym pracowniczka została utworzona poprawnie, ale czy zyskała aprobatę językoznawców?

    Czytelniczka z Wrocławia

  • przebrać strój
    28.03.2008
    28.03.2008
    Na pewnym internetowym forum zostałem zaatakowany w związku z napisaniem następującego zdania: „…ale żeby zapomnieć przebrać strój?”. Za SJP: „przebrać' – zmienić komuś lub sobie jakąś część ubioru”. Rozumiem różnicę między słowem przebrać z użyciem zaimka zwrotnego i bez jego obecności, dlatego też napisałem przebrać strój (czyli zmienić swój dotychczasowy strój) zamiast przebrać się w jakiś inny strój.
  • Przymus a obowiązek

    23.01.2022

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z pytaniem, jaka jest różnica pomiędzy słowami przymus i obowiązek. Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało, że pracuje nad ustawą wprowadzającą obowiązek szczepień, który jednak nie będzie przymusem. Jak to rozumieć?


    Z poważaniem

  • przystanek czy osiedle?

    8.10.2014
    8.10.2014

    Szanowni Państwo,

    czy w nazwach przystanków komunikacji miejskiej wszystkie człony zapisujemy wielką literą, czy niekoniecznie? W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-przystankow;11088.html mamy przystanek Osiedle Kwiatowe. Rozumiem, że wyraz osiedle nie jest tu nazwą gatunkową. A gdyby był? Mielibyśmy np. przystanek osiedle Zawodzie czy jednak przystanek Osiedle Zawodzie?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • punkt procentowy
    26.05.2003
    26.05.2003
    Nie zgadzam sie z argumentacją p. Adama Zaparcińskiego z PWN, który w odpowiedzi na pytanie o punkt procentowy broni jego poprawności. Przedstawiona argumentacja stara się obronić i usankcjonować swego rodzaju, niechlujstwo językowe. Oprocentowanie zmienia się np. z 5% do 7% i choć potocznie mówi się, że zmieniło się o 2%, to każdy inteligentny człowiek rozumie to poprawnie jako z… do…, a nie dosłownie o…. Kto nie rozumie pojęcia procent, temu i psedouczony punkt procentowy nic nie pomoże. Sapienti sat.
    Uważam, że wprowadzanie punktu procentowego nie tylko nie systematyzuje pojęć, ale wprowadza pewnego rodzaju chaos pojęciowy.
  • raz a dobrze
    11.06.2001
    11.06.2001
    Szanowna Redakcjo!
    Chciałabym zapytać o pisownię zwrotu raz a dobrze. Czy przed spójnikiem a powinien być przecinek? Czy postawienie przecinka związane jest z różnicą znaczeniową, np. raz, a dobrze (tzn. raz, ale dobrze), raz a dobrze (tzn. raz i dobrze)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego