rękami
  • nowe konkury

    18.03.2015
    18.03.2015

    Dzień dobry,

    interesuje mnie użycie słowa konkury. Wiem, że według słownika konkury to dawniej staranie się o rękę kobiety, zaloty. Spotykam się jednak czasami z wyrażeniem iść w konkury traktowanym jako synonim konkurowania np. dwóch podmiotów, czy brania udziału w konkursie (i używanym np. w Internecie do określenia, że jakaś firma poszła w konkury z inną firmą lub uczestnik jakiegoś talent show idzie w konkury z innym uczestnikiem etc.). Czy wyrażenie to jest używane niepoprawnie?

  • obtoknąć i pozbadnąć
    1.10.2003
    1.10.2003
    W rodzinie mojej żony zetknąłem się z nowymi dla mnie słowami: obtoknąć 'lekko opłukać' i pozbadnąć 'zlekceważyć'. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy są to słowa gwarowe, czy przestarzałe, czy może jakieś nieprawidłowe formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Grzegorz Jacoń.
  • odmiana nazwisk
    24.03.2003
    24.03.2003
    Proszę Państwa, dziękując za okazane mi zrozumienie, proszę o kolejną autorytatywną radę w kwestii odmiany nazwisk polskich, a to:
    1. Jak postępować z obocznością w nazwiskach typu Gołąb, Kocioł, Kozioł? Tzn. kiedy Gołębia, Kotła, Kozła, a kiedy Gołąba, Kocioła czy Kozioła?
    2. Czy w nazwiskach jednosylabowych typu Dąb, Mech nadal obowiązuje zasada, iż pisownia nazwisk polskich opiera się na tych samych przepisach, co pisownia wyrazów pospolitych?
    3. Jak odmienić nazwisko Samojeden? Powyższe budzi tyleż emocji noszących te nazwiska, co konsternacji zwracających się do nich. A na argument, ze ich nazwisko się… nie odmienia, no cóż, opadają nie tylko ręce…

    Za życzliwość dziękuję.
    E.
  • odmiana nazwisk żeńskich
    9.07.2007
    9.07.2007
    Wkrótce zmieniam stan cywilny, do mojego nazwiska dołączone zostanie nazwisko męża. Jak moje nazwisko (a właściwie jego drugi człon) będzie odmieniane przez przypadki – w mianowniku brzmieć będzie Emilia Lewicka-Kalka (ale czy „Rozmawiam z Emilią Lewicką-Kalką” czy Kalka, a „Szukam Emilii Lewickiej-Kalki”)? I czy razem z mężem będziemy Państwo Kalka czy Kalkowie, a może jeszcze inaczej?
    Z poważaniem,
    Emilia Lewicka
  • odpukać, ale w co?
    24.04.2007
    24.04.2007
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące wyrażenia odpukać w niemalowane drewno, często pojawia sie także forma odpukać w niemalowane drzewo. Która z tych form jest poprawna (właściwa)? I co jest przyczyną tego zróżnicowania?
    Dziękuję.
  • orłu czy orłowi?
    3.01.2003
    3.01.2003
    Najlepszego w Nowym Roku itd., a teraz do konkretów. Znowu mam problem. Jak się mówi/pisze: orłowi czy orłu? Tylko proszę nie mówić, że forma orłowi jest niepoprawna. Wyklucza ją Fleksja polska J.Tokarskiego, ale to chyba jakaś ściema. Jak Pan sądzi?
    Pozdrowienia.
  • palcyma?
    5.09.2007
    5.09.2007
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie częstego występowania w mowie (rzadziej w piśmie) słowa palcyma.
    Pozdrawiam, Arek
  • pałażnik, połaźnik, podłaźnik
    29.11.2006
    29.11.2006
    W płd.-wsch. Polsce używany jest wyraz bałażnik (albo pałażnik – próbuję to ustalić), związany ze zwyczajami świątecznymi. Nie udało mi się tego wyrazu znaleźć w żadnym słowniku (nawet w Doroszewskim i Brücknerze) ani w Google, więc albo nie taka forma, albo wyraz mało znany. Prawdopodobnie jest to albo każdy kolędnik, albo pierwsza osoba, która po Nowym Roku przekroczy próg mieszkania. Czy mogę liczyć na Państwa pomoc?
  • PAŃSTWOMIASTO
    6.03.2013
    6.03.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w Warszawie otworzyła się klubokawiarnia państwomiasto. Jako stała bywalczyni zastanawiam się jak należy poprawnie odmieniać tę nazwę. Spotykam się z różnymi przykładami: „Idziemy do państwomiasto”, „Idziemy do państwamiasta”, „Idziemy do państwomiasta”.
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie
  • papierosy marki H. Upmann
    13.06.2012
    13.06.2012
    Szanowna Poradnio!
    Bohater pewnej powieści lubi papierosy marki H. Upmann, czym spędza sen z powiek redaktorom owej książki. Czym ów nieszczęśnik się zaciąga, paczkę czego kupuje w kiosku i co ma zawsze pod ręką – H. Upmannem (h. Upmannem / h. upmannem), H. Upmannów (h. Upmannów/ h. upmannów), H. Upmanna (h. Upmanna / h. upmanna)?
    Dziękuję i pozdrawiam!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego