-
nie z imiesłowami8.06.20098.06.2009Witam serdecznie.
Mam pytanie, czy w zdaniu: „Metodę aktuarialną wykorzystuje się do obliczeń rezerwy na szkody powstałe, lecz nie zgłoszone” nie z imiesłowem powinno się pisać razem, czy osobno. Czy można to uznać za wyraźne przeciwstawienie, czy też nie? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam -
W fotelu czy na fotelu?20.03.201920.03.2019Kiedy siedzimy w fotelu, a kiedy na fotelu?
-
imiesłów przysłówkowy z przymiotnikiem23.05.201223.05.2012Czy poprawne jest umieszczanie w części zdania wyrażonej imiesłowem określeń podmiotu? Przykład: „Siedząc zgarbiona, czytała książkę”. Zdania takie jak powyższe można spotkać dość często i może nawet nie zwracają uwagi, ale następne przykłady brzmią już co najmniej dziwnie, a przecież skonstruowane są tak samo: „Przechodząc uśmiechnięty przez tłum, unikał wyjaśnień”, „Wspinając się zdyszani pod górę, spoglądali na siebie”.
-
zwalić się na plecy
6.03.20236.03.2023Dzień dobry,
chciałam zapytać, czy poprawne jest takie wyrażenie „zwalić się na plecy”? Chodzi o osobę, która siedzi na łóżku, po czym gwałtownie się na nim kładzie: „Uch, masz większe problemy”, pomyślał, zwalając się na plecy.
Pozdrawiam
-
aspekt czasowników14.10.200214.10.2002Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję. -
Carlo Rossi v. carlo rossi
30.12.202030.12.2020Szanowni Państwo,
Czy dziewczyny siedziały przy różowym Carlo Rossi (zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-win-i-drinkow;10951.html) czy przy carlo rossi (zgodnie z zasadą https://sjp.pwn.pl/zasady/109-20-10-Nazwy-roznego-rodzaju-wytworow-przemyslowych;629431)?
Dziękuję!
-
nietrenujący niefinalista15.04.201915.04.2019Szanowni Państwo,
Proszę o odpowiedź na pytanie o prawidłową pisownię „nie” (łączną czy rozłączną) w wyrażeniach:
trenujący i nie trenujący/nietrenujący
finalista i nie finalista/niefinalista
-
o Tyskiem i Tyskim17.11.200917.11.2009Jak należy odmienić nazwę piwa Tyskie? Chodzi mi głównie o narzędnik i miejscownik. Czy analogicznie do form Zakopanem i Pomorskiem można by powiedzieć Tyskiem? Czy można pisać: „Siedzę z piwem tyskim w ręku”, ale „Siedzę z Tyskiem w ręku” (tak jak w woj. pomorskim, ale w Pomorskiem)?
-
przecinek a imiesłowy przymiotnikowe21.07.200921.07.2009Witam.
Mam pewien problem dotyczący interpunkcji. Chciałem zapytać, czy w poniższych zdaniach MUSI występować przecinek:
1. Owładnięta przez obłęd nieznany dotąd światu, ryknęła głosem zwierzęcym i przerażającym.
2. Uspokojony jej słowami, wzbił się ku niebu.
3. Siedzący na pobliskim kamieniu, elf zerwał się na równe nogi.
4. — Potem wyjdziemy — zarzekł się ogolony na łyso krasnolud, znajdujący się w identycznej jak elf pozycji.
Za wszelką pomoc z góry dziękuję! -
sofa i krem
26.12.202326.12.2023Szanowni Państwo,
sofa z funkcją spania – bardzo częsty zwrot w sklepach meblowych. Moim zdaniem sugeruje, że to sofa śpi. Czy to kalka z angielskiego, niemieckiego? Dawniej sofa mogła być rozkładana. Czy powinniśmy tolerować takie zwroty, podobnie jak „krem dedykowany dla/do skóry suchej”, którego chyba nie da się już pokonać?
Z pozdrowieniami
HP