siedzieć
  • Rajdolić się czy grajdolić się?
    4.03.2013
    4.03.2013
    Jaka może być etymologia wyrazu rajdolić się (= wiercić się)? Dziś jest on używany bardzo rzadko, zazwyczaj przez starsze osoby.
  • różności składniowe
    23.12.2002
    23.12.2002
    Dzień dobry,
    mam problem natury językowej. Jeżdżąc autobusami, często widzę niepokojące plansze: „Proszę nie zanieczyszczać pojazd”, „Ustąp mi miejsce”, co, przyznaję, kłuje mnie w oczy. Użyłabym tu dopełniacza, ale może jestem niechlujna. Poza tym zapomnieć hasło czy zapomnieć hasła?
    Byłabym niezmiernie wdzięczna za odpowiedź, choć zdaję sobie sprawę, że jest Pan bardzo zajętą osobą.
    Z wyrazami szacunku, dziękując z góry
    Ala Baster
  • rżnąć a dorznąć
    10.11.2015
    10.11.2015
    W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
    W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
    W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
    Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • samotrzeć
    15.10.2001
    15.10.2001
    Jaka jest etymologia słowa samotrzeć?
  • skoczyć

    6.11.2022
    6.11.2022

    Dzień dobry,

    czy od czasownika skoczyć można utworzyć imiesłów przymiotnikowy bierny?


  • tak że, chyba że

    15.12.2023
    15.12.2023

    Szanowni Państwo,

    często jestem zmuszony zapisać treść wypowiedzi rozpoczynającej się od „tak że”, „chyba że” - wówczas przecinek powinien zostać pominięty przed partykułą „że”?

    Wiem, że nie powinna mieć miejsce taka sytuacja, ale muszę wiernie zapisywać daną treść, gdzie wspomniany spójnik występuje na początku zdania.

    Z góry dziękuję.

  • trębaczka
    26.11.2013
    26.11.2013
    Czy w języku polskim występuje słowo trębaczka? Jeśli nie, to jak mówi się na kobietę, która gra na trąbce?
  • uciąć

    25.12.2023
    25.12.2023

    Czy można "uciąć" czyjąć wypowiedź, czy tylko własną?

  • udawać Greka
    6.12.2002
    6.12.2002
    Interesuje mnie pochodzenie związku frazeologicznego udawac Greka.
  • Warianty tekstowe wyliczanek
    11.01.2018
    11.01.2018
    Szanowni Państwo,
    we Wrocławiu znana jest dziecięca wyliczanka, która rozpoczyna się od słów O made, made, flo-o-re… (potem: O made, o made, o madeo, deo, riki, tiki…). Z Internetu wynika, że chyba popularniejszy jest początek Amse, kadamse, flore…”. Czy w Warszawie któraś z wersji przeważa? A przy okazji – jak należy zapisać słowa tej wyliczanki, jeśli chodzi o ortografię i interpunkcję? Dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego