się
-
Co to się zadziewa!22.12.201422.12.2014Witam,
od niedawna przebywam w nowym środowisku, gdzie nadzwyczaj często używa się sformułowania zadziewać się, np. „W naszej firmie zadziewa się wiele nowych zmian”. I tak się zastanawiam, czy ta forma jest w ogóle poprawna. Wydaje mi się, że nie, że jest tylko i wyłącznie potoczne i może trochę specyficzne dla tego otoczenia.
Będę wdzięczna za odpowiedź:) -
czasownik z się, gerundium bez się9.09.20139.09.2013Dla czasowników używanych wyłącznie z się USJP podaje gerundia też z się. Niektóre takie gerundia bez się można znaleźć w słownikach, ale już jako hasła rzeczownikowe, np. zakochanie, spóźnienie, pośliźnięcie, sztachnięcie. A co z pozostałymi? Czy bez się można np. powiedzieć: „Z sąsiedniego pokoju dobiegało chichranie”? Czy bez się mogą być używane takie wyrazy, jak wygramolenie, odkłanianie, kitwaszenie, zrelaksowanie, namyślenie, wstydzenie, wymądrzanie, załzawienie, dąsanie…?
-
Czuć się jaki czy czuć się jakim?
27.03.202127.03.2021Szanowni Państwo!
Konsumenci mogą czuć się wygranymi czy jednak Konsumenci mogą czuć się wygrani? Która wersja jest poprawna? Podobnie jak: jestem szczęśliwy, czy jestem szczęśliwym?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
Czym się różni opodal i nieopodal?
13.02.202113.02.2021WSJP podaje taką samą definicję i pochodzenia dla słów opodal i nieopodal. Skąd dziś podobieństwo, skoro w jednym ze słów jest przeczenie, „nie”?
-
dziecko przygotowujące się do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej
20.04.202320.04.2023Dzień dobry,
pracuję nad tekstem dotyczącym nazwania jednym słowem dziecka, które dostąpi Pierwszej Komunii Świętej. Na Państwa stronie znajduje się wyjaśnienie sprzed ponad 10 lat. Czy mogłabym prosić o obecne stanowisko poradni w tej sprawie? Będę wdzięczna o szybką odpowiedź, pozdrawiam!
Paula Dąbrowska
-
Dziwić się z zdziwić się
27.09.202027.09.2020Czy czasownika dziwić się (czemuś, komuś) można używać w aspekcie dokonanym, np. w zdaniu Luiza dopijała drugą filiżankę kawy, kiedy zdziwiła się samej sobie, że jej myśli krążą wokół takich spraw?
-
Gdzie się?
25.11.202125.11.2021Dzień dobry.
Moje pytanie dotyczy pozycji zaimka się w zdaniu w stosunku do czasownika. Wiem, że umieszczanie go po czasowniku jest rusycyzmem, ale dopuszcza się takie położenie zaimka się. Spotyka się coraz częściej sytuacje, w których nie dość, że słowo się jest umieszczone po czasowniku, to jest od niego oddzielone innym słowem. Przykłady: Naszej reporterce udało niedawno dotrzeć się..., znajdujemy rzeczywiście się w ogrodzie..., nie należy spodziewać szybko się... Czy jest to dopuszczalne?
-
Hajtać czy chajtać (się)?10.07.201110.07.2011Dzień dobry,
jaką pisownię słowa (c)hajtać uznaliby Państwo za poprawną? USJP podaje tylko wersję przez ch, ale wg użytkowników witryny sjp.pl w Innym słowniku języka polskiego (2000) została podana wersja przez h. Ta druga jest też o wiele popularniejsza w Google'u (może przez podobieństwo do niemieckiego heiraten?).
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny -
Jak się nazywasz?2.07.20032.07.2003Witam,
Chciałbym się dowiedzieć, jak prawidłowo powinno odpowiedzieć się na pytanie „Jak się nazywasz?”. Od wielu lat uważałem, że na tak zadane pytanie odpowiada się nazwiskiem lub naraz imieniem i nazwiskiem. Jednak Państwa słownik tłumaczy wyraz nazywać w następujący sposób: „mieć, nosić jakieś imię, nazwisko; mieć na imię: Nazywa się Teodor”. Czy zatem można na to pytanie odpowiedzieć „Nazywam się Paweł”? -
komuś się nie przelewa
7.10.20237.10.2023Dzień dobry, zastanawia mnie etymologia powiedzenia ,,nie przelewa się”. Czy chodziło w nim o to, że z powodu trudnej sytuacji finansowej nie przelewa się np. trunek? W znaczeniu, że nie pije się alkoholu, nie biesiaduje się. A może istnieje zupełnie inne wytłumaczenie?
