skomplikowanie
  • rozszerzenia nazw plików komputerowych
    9.09.2009
    9.09.2009
    Jak odmieniać, pisać i wymawiać rozszerzenia plików np. .pdf, .doc, .xls, .rar, .cdr, .dat, .png, .jpg? Niektóre z nich są skrótowcami (PDF), inne skrótami (doc), a inne nazwami formatów. Który zapis jest dopuszczalny (czy też, jeśli nie są to skróty, można zapisywać je fonetycznie?): „Pobrałem książkę w PDF / PDF-ie [pe-de-efie] / pdf-ie / pliku .pdf / pliku PDF”? „Spakowałem ją w formacie RAR / w RAR-ze / w rarze / RAR-em”? „Zapisałem plik w formacie .doc / .doc / DOC-u / w doku”?
  • różności imiennicze
    9.03.2013
    9.03.2013
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe imiona są przyswojone przez język polski, funkcjonują w Polsce, należą do zasobu polskich imion?
    1. Jur
    2. Zorzan (Zoran; żeń. Zora)
    3. Kordian
    4. Eunika (Eunice)
    5. Sandra
    6. Jowana
    7. Stela (Stella)
    8. Wiwiana
    9. Balladyna
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • rzucić piłkę czy piłką?
    17.02.2012
    17.02.2012
    Moja wątpliwość dotyczy czasownika rzucać, a dokładniej kwestii, z którym łaczy się przypadkiem. Czy poprawne jest wyrażenie rzucać piłkę, czy też rzucać piłką?
  • rżnąć a dorznąć
    10.11.2015
    10.11.2015
    W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
    W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
    W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
    Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • sarmata czy Sarmata?
    21.06.2015
    21.06.2015
    Zastanawiam się, czy słowo sarmata piszemy wielką czy małą literą.
    Pozdrawiam
    Aleksandra :)
  • Sądek a sąd

    24.01.2022

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

    W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?


    Pozdrawiam

  • Senftenberg i Zamberk
    7.06.2002
    7.06.2002
    Dzień dobry!
    Proszę o podpowiedź, jak należy odmieniać w dopełniaczu nazwę niemieckiego miasta Senftenberg i czeskiego Zamberk.
    Wdzięczny byłbym za ewentualne przytoczenie reguł, które decydują o takiej, a nie innej odmianie tych słów.
    Dziękuję bardzo.
    Wiesław Majos
  • Skąd pochodzi wyraz kartacz ‘szczotka do czesania brody’?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Czy wiadomo, skąd się wzięła nazwa kartacz używana jako określenie szczotki do czesania brody?
  • Skąd się wziął Leszek?
    17.02.2003
    17.02.2003
    Czy imię Leszek jest zdrobnieniem, a jeśli tak, to od jakiego imienia (Lech, Lechosław)?
  • skracanie imion
    29.10.2002
    29.10.2002
    W jaki sposób poprawnie powinno się skracać imiona, np. Stanisław? Czy poprawny jest skrót S. czy St.?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego