Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Przeprowadziłem niedawno skromne „badania” na temat występowania zwrotu bawole oczy (ew. wole oczy, wole oko) w języku polskim i nie tylko (również w niemieckim, angielskim, szwedzkim i francuskim), i zaskoczyła mnie liczba zebranych przykładów. Nie Państwa należy pytać, skąd popularność bawolich oczu, ale chciałbym się dowiedzieć, czy potrafią mi Państwo podsunąć jakieś znaczenia tego zwrotu (oby do tej pory mi nieznane).

Szanowni Państwo!

Spotykam się często z wypowiedziami zawierającymi słowo bynajmniej w znaczeniu 'przynajmniej', np. „Bynajmniej ja tak sądzę”. Przyznaję, że mnie to razi. Bardzo proszę o wyjaśnienie zasad używania słowa bynajmniej oraz o kilka przykładów poprawnego użycia. Dziękuję i pozdrawiam!

Która z form wyrazu opisującego zamianę danych analogowych na cyfrowe – poprzez np. skanowanie – jest, Państwa zdaniem, poprawna (lub bardziej poprawna): dygitalizacja czy też digitalizacja? Wyraz wcielony do polszczyzny z języka angielskiego (choć etymologicznie pochodzący, jak sądzę, z łaciny) ma tam wymowę oddaną przez dźwiek różny zarówno od polskiego y jak też i. Niemniej – moim skromnym zdaniem – forma dygitalizacja jest bardziej naturalna i bliższa może wymowie oryginalnej.
Z góry dziekuję za odpowiedź!

Jako historyka i polonisty zastanawia mnie pochodzenie słowa państwo, zwłaszcza w kontekście dwuznaczności tego słowa. Mówimy przecież państwo Kowalscy, ale i państwem jest Polska. Dlaczego tak jest?

Dzień dobry!
Szanowni Państwo, czy grzeczność językowa polega na tym, żeby do drugiej osoby zwracać się np. Ty, Tobie, przy jednoczesnym skromnym pisaniu o sobie np. ja, mój (chodzi mi o pisownię wielką bądź małą literą)? I czy np. takie zdanie jest dopuszczalne: „Cześć, czemu Cię wczoraj nie było, a Ja czekałem pod blokiem na Ciebie?”?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

W Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego znalazły się porównania: „Bojaźliwy, cichy, lękliwy, potulny, skromny, spokojny jak trusia”. Z przykładów wynika jednak, że ten związek wyrazowy jest podatny na różnego rodzaju modyfikacje. Czy o dziecku możemy powiedzieć, że jest grzeczne jak trusia?

Witam!
Czy mogliby Państwo polecić publikację, która w wyczerpujący sposób objaśnia zasady akcentowania słów w języku polskim, zwłaszcza zakończonych na -ika / -yka? Czy akcent w słowach takich jak judaistyka, katoliku, periodykach lub Kostaryce we wszystkich przykładach jest proparoksytoniczny?
Pozdrawiam,
Kamil

Uszanowanie. Spotyka się zapis: „…czynnych jest mniej niż trzy tory…”. Moim skromnym [zdaniem] jest to forma niepoprawna, choć pewności nie mam, stąd moje pytanie. „Czynne są mniej niż trzy tory” – tak, jak dla mnie, brzmi lepiej.

Czy można powiedzieć: „Każda myszka swój ogonek chwali”?