skupienie
  • pod ostrzałem
    31.12.2002
    31.12.2002
    Czy słowa ostrzał i obstrzał użyte przenośnie (np. być pod ostrzałem opinii, setek oczu, spojrzeń) zawsze konotują znaczenie negatywne typu 'nadmierne, męczące zainteresowanie skupione na kimś'?
  • Polki i Polacy

    23.10.2020
    23.10.2020

    Dzień dobry!

    Od kilku lat pojawiła się moda w języku, stosowana zwłaszcza przez polityków, polegająca na mówieniu w dwóch rodzajach gramatycznych jednocześnie. Chodzi mi o konstrukcje typu: Polki i Polacy, mieszkańcy i mieszkanki. Dotyczy to nie tylko rzeczowników (np. którzy i które, wszyscy i wszystkie). Czy takie sformułowania są poprawne? Wg mnie są one dosyć dziwne – wszyscy wiedzą że chodzi o obie płcie, gdy mowa o Polakach i ciężko się wówczas skupić na tym co, ktoś mówi.

  • polszczenie obcych nazw geograficznych
    15.09.2013
    15.09.2013
    Dzień Dobry!
    Niedawno na portalu sjp.pl rozgorzała dyskusja o haśle teksas z SJP Doroszewskiego. Najpierw chodziło o definicję, w której autor zamieścił nazwę stanu Texas pisaną przez x, co miało świadczyć o niekonsekwencji leksykografa. Później zaś dyskutanci skupili się na padającym tam stwierdzeniu, jakoby Texas był nazwą „stanu Ameryki Północnej” (por. kolorado).
    1.Czy rzeczywiście był to wtedy błąd?
    2. Skąd niekonsekwencja w polszczeniu stanów, np.: Nevada/Utah, ale Luizjana?
  • Przywołać uwagę

    24.01.2021
    24.01.2021

    Czy poprawne jest połączenie wyrazów przywołać uwagę?

  • Raczej ZWZ/AK
    28.12.2016
    28.12.2016
    Opisując historię pionu wojskowego polskiego podziemia, który zmienił nazwę z Związek Walki Zbrojnej na Armia Krajowa, dla całości okresu funkcjonowania organizacji jej nazwę zapisujemy łącząc obie nazwy. I teraz pytanie. Czy przy połączeniu powinniśmy użyć ukośnika czy łącznika? ZWZ/AK czy ZWZ-AK? Najczęściej stosowana jest ta druga forma, ale czy poprawna nie jest ta pierwsza, z ukośnikiem? Przecież są to dwie różne nazwy, a nie nazwa dwuczłonowa. Proszę o wyjaśnienie.
  • Światowy Dzień Zapalenia Wątroby
    13.02.2015
    13.02.2015
    Szanowni Państwo,
    Na świecie obchodzony jest World Hepatitis Day, który należałoby tłumaczyć jako Światowy Dzień Zapalenia Wątroby lub może jako Światowy Dzień Zapaleń Wątroby, skoro mamy różne zapalenia wątroby – typu A, B oraz C, a także autoimmunologiczne zapalenie wątroby? Czy poprawne będzie mówienie o Światowym Dniu Zapalenia Wątroby, jeśli chcielibyśmy w tym dniu poruszać kwestie różnego typu zapaleń?
    Będę wdzięczna za Państwa odpowiedź.
  • tytuły szlacheckie w przekładzie
    9.10.2013
    9.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    W tekście, który tłumaczę, pojawiają się liczne tytuły. O ile dobrze rozumiem, pochodzą one od nazw posiadłości, np. markiz de Villena ma zamek w mieście Villena. Jak mam przetłumaczyć markiza de Cádiz, skoro Cádiz to w polskim uzusie Kadyks (markiz de, markiz Kadyksu, markiz kadyksański?)
    Czy markiz de Villena i książę Medina-Sidonia w jednym tekście to nie jest niespójność?
    Dorota
  • Uważność
    14.10.2019
    14.10.2019
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie stosunkowo młode słowo uważność, a w zasadzie jego nieobecność w słowniku lub choćby w Korpusie z przykładami z mowy i pisma. Wyrażenia typu trening uważności, uważnośćtu i teraz, jak i sama uważność są stosowane bardzo często w dziedzinie psychologii i coachingu.
    1. Czy można je traktować jako poprawne i posługiwać się nimi, zważywszy na uzus?
    3. Czy sądzą Państwo, że staną się pełnoprawnymi synonimami uwagi?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna
  • Użycie zaimków wskazujących

    1.05.2023
    1.05.2023

    Dzień dobry, czy w zdaniu: "Wkrótce po opisaniu sieci grzybowych zaobserwowano, że za ich pośrednictwem rośliny przesyłają między sobą węgiel, fosfor, azot czy wodę, co sugeruje, że mogą one odgrywać istotną rolę ekologiczną", zaimek "one" jest użyty poprawnie? Podobnie, czy w zdaniu: "Opisano tu opowiada twórcy pod kątem jego wielowątkowości", zaimek "jego" jest w porządku? Z logicznego punktu widzenia nie ma wątpliwości, że pierwszy odnosi się on do "sieci grzybowych", a drugi do "opowiadania", ale składniowo mogłyby odnosić się w pierwszym przypadku zarówno do sieci, jak i do roślin; a w drugim: zarówno do opowiadania, jak i do twórcy. Czy więc w tej wersji te zdania są poprawne, czy nie?

  • w czy we?
    11.04.2012
    11.04.2012
    Witam,
    zastanawia mnie poprawność wyrażeń: we w pełni nieadiabatycznej teorii oraz w pełni nieadiabatycznej teorii. Która forma jest poprawna?
    Pozdrawiam,
    Michał
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego