-
wyjątek potwierdza regułę9.12.20069.12.2006Witam, zastanawiam się dlaczego wyjątek potwierdza regułę. To przecież nielogiczne. A pierwszy raz to przysłowie usłyszałem na języku polskim, kiedy kształt potwierdzał regułę, że po K piszemy RZ. A to zaprzecznie przecież, więc skąd to powiedzenie?
Dziękuję i pozdrawiam. -
wyjść za mąż2.11.20052.11.2005„Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Sławomir Mazur -
Wykokszony 13.07.201613.07.2016Szanowni Państwo,
skąd się wzięło potoczne i modne określenie koks na kogoś bardzo biegłego np. w sporcie? Mówi się (wśród młodych), że ktoś jest wykokszony, że ktoś (lub coś) nieźle koksi itp.
Czy może chodzić o przejście od potocznego znaczenia słowa koks jako ‘narkotyk, środek dopingujący’ – komuś idzie coś tak dobrze, jakby był na koksie?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Wykrzykniki o charakterze onomatopeicznym
28.12.202328.12.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie geneza w języku polskim wykrzyknień takich jak ajajaj! oraz ojojoj!
Skąd one się wzięły? Nasuwa mi się podobieństwo do języka francuskiego w którym bardzo podobne wykrzyknienia występują, jednak nie mam pewności.
-
Wylać dziecko z kąpielą 31.10.201831.10.2018Szanowni Państwo,
skąd się wziął związek frazeologiczny wylać dziecko z kąpielą?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Wymowa nazw leków4.05.20204.05.2020Czy nazwy leków wymawia się z angielska? Takie twory jak flexotide, septolete czy cutivate mogą mieć swój źródłosłów w angielszczyźnie, ale niekoniecznie. Inne też by mogły być (łacina, francuski). Trudno być na bieżąco w takim temacie i w lot rozpoznać, skąd się wziął cynacholin czy pimafucin, albo czy octenisept nawiązuje do polskiego octu, czy do włoskiego osiem.
-
wymóg
8.06.20238.06.2023Szanowni Państwo,
w recenzji jednego z prawniczych tekstów naukowych natrafiłem na krytykę użycia słowa „wymóg”. Recenzent zauważył, że wyrazu tego w wielu słownikach języka polskiego w ogóle nie ma. Zaproponował posługiwanie się synonimami takimi jak: przesłanka, wymaganie, konieczność. Zastanawia mnie, skąd bierze się krytyka użycia tego słowa. Czy chodzi jedynie o styl? A może jest to niepoprawnie utworzony rzeczownik od czasownika „wymagać”?
-
wyprowadzić kogoś na róg soboty14.05.201214.05.2012Moje pytanie dotyczy powiedzenia wyprowadzić kogoś na róg soboty. Usłyszałem to u rodziny w Łomży, natomiast w Warszawie wszyscy zrobili wielkie oczy, kiedy to powiedziałem. Skąd to się wzięło i co oznacza? Chodzi o dzień tygodnia czy o miasto? Proszę o pomoc.
Pozdrawiam,
Ł.K. -
wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny21.09.200921.09.2009Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
Dziękuję! -
wyraz modny, ale wulgarny15.12.200415.12.2004Mieszkam w USA już ponad trzydzieści lat. Po ostatniej wizycie w Polsce byłem zszokowany powszechnym używaniem (nawet w mediach) wyrazu zajebiście. Za moich młodych lat, gby użyłbym tego słowa w szkole lub w domu, skutki tego pamiętałbym prawdopodobnie do dzisiaj.
Proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzi to słowo, jakie ma znaczenie i dlaczego nikt nie przeciwstawia się wprowadzaniem wulgaryzmów do codziennego języka.
Tomasz Słomiak