sobolewski
-
x czy ks przed końcówką?6.12.20026.12.2002Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
-
Budimex15.11.200215.11.2002Jak należy pisać Budimex, np. w 2. przypadku odmiany rzeczownikowej: Budimeksu czy Budimexu?
-
klasztor, kościół itp.2.12.20022.12.2002Chciałabym wrócić do sprawy pisowni nazw zakonów, poruszonej przy omawianiu połączenia kościół Dominikanów. Nie do końca jest dla mnie jasne rozróżnienie pomiędzy – jak to Państwo określili – zakonem jako wspólnotą a zakonem jako instytucją i wynikającą z tego różnicą w pisowni. Rozumiem, że małą literą należy zapisać – jak określono w słowniku ortograficznym – nazwy członków bractw, zgromadzeń zakonnych, np. jezuita. Wtedy liczba mnoga – jezuici, byłby to właśnie zakon jako grupa ludzi, wspólnota. Ale w jakim wypadku użyć słowa: Jezuici (jako instytucja), pisanego dużą literą? Jak rozróżnić, kiedy jest mowa o wspólnocie, a kiedy o instytucji? Czy na przykład na tablicy zawieszonej w przedsionku kościoła, informujacej w uproszczony sposób o tym, że kościół należy należy do określonego zgromadzenia, należy napisać:
kościół św. Andrzeja Boboli
jezuici (czy Jezuici?)
I czy klasztor dominikanów w każdym wypadku będzie oznaczał wspólnotę mieszkających tam ludzi, czy może też oznaczać budynek należący do zakonu (jako instytucji) i wtedy należy zapisać go jako klasztor Dominikanów?
-
kościół15.11.200215.11.2002Szanowni Państwo,
Czy w wyrażeniu apoteoza kościoła ewangelickiego drugi i trzeci wyraz pisze sie wielką czy małą literą? Chodzi o opis ryciny, na której właśnie owa apoteoza, w postaci metaforycznej, widnieje.
Z poważaniem,
Iwona -
kościół i klasztor15.11.200215.11.2002Szanowni Państwo!
Moje pytanie wiąże się pośrednio z poruszoną kwestią pisowni nazw zakonów. W słowniku ortograficznym pod hasłem dominikanie znajduję: kościół Dominikanów. Czy chodzi o nazwę własną, konkretnego budynku, czy może o kościół należący do zakonu dominikanów? Co z klasztorem dominikanów? Jak zmienia się pisownia, gdy dodamy: ojców albo oo.?
Dziękuję za odpowiedź. -
Lex15.11.200215.11.2002Czy wyraz łaciński Lex w deklinacji należy traktować tak samo jak inne skrótowce, w których pisowni występuje litera x, czy też można go potraktować jak wyraz obcy? Co wówczas z odmianą przez przypadki? Czy jako nazwa własna Lex podlega innym zasadom deklinacji?
-
lipiec – sierpień6.12.20026.12.2002Dzień dobry Państwu!
Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, która pisownia jest prawidłowa: lipiec-sierpień czy lipiec–sierpień (łącznik czy półpauza i czy bez spacji?).
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Anna Matusiak -
rattan i ratan17.09.200217.09.2002Proszę o wyjaśnienie pisowni przymiotnika: ratanowe czy rattanowe (np. meble)?
Z powazaniem
Artur Sobolewski -
rozdziobią czy rozdzióbią?4.11.20024.11.2002Mam pytanie w sprawie jednego z opowiadań Żeromskiego pt.: Rozdzióbią nas kruki, wrony… No właśnie, rozdzióbią czy rodziobią? Obie formy są poprawne językowo, ale Żeromski napisał przecież jeden tytuł. W różnych wydaniach opowiadania występuje zarówno rozdzióbią, jak i rozdziobią. Czy rzeczywiście wydawca może dowolnie zmieniać tytuł (przypuszczam że Żeromski nazwał opowiadanie Rozdzióbią…, ale teraz zastępuje się to formą nowszą rozdziobią)? Czy jest to dozwolone?
-
różności6.12.20026.12.2002Na tej stronie przymiotnik internetowy jest pisany z małej litery. Przyzwyczajony jednak jestem do pisania go z dużej litery (przyzwyczaili mnie do tego w jednej redakcji, z którą niegdyś współpracowałem), więc czy mam się teraz odzwyczajać? Ale Internet to chyba wciąż pisze się z dużej? I jeszcze jedno pytanie związane z pisownią wielkich liter. Jak piszemy środę popielcową, wielki post, niedzielę palmową czy Święto Konstytucji 3. Maja? Tak, jak mi się tu wydaje, czy inaczej? Mam nadzieję, że to nie zależy od subiektywnego podejścia, bo wtedy cukiernicy tłusty czwartek będą sobie pisać z dużej litery i będzie można im skoczyć. No i tyle.
Pozdrawiaki.