-
Starczy, wystarczy7.01.20077.01.2007Czy poprawnie jest mówić, że czegoś już starczy? Czy trzeba powiedzieć wystarczy? Ktoś kiedyś zwrócił mi uwagę, że starczy może być wiek.
-
niebiesko-sino-zielony13.09.200513.09.2005Szanowni Państwo!
Proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej pisowni: niebieskosinozielony czy niebiesko-sino-zielony? Wiedząc o przykładach: starocierkiewny, ale staro-cerkiewno-słowiański, skłaniam się raczej ku tej drugiej możliwości, ale nigdzie nie moge znaleźć reguły, która odnosiłaby się do pisowni takich połączeń.
Bardzo dziekuję za odpowiedź.
-
osąd i ocena28.12.201128.12.2011Szanowni Państwo!
Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
Z poważaniem – Karon
-
Co jest po polsku?22.10.200222.10.2002Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
-
Didaskalia do dialogu w prozie powieściowej
18.11.202318.11.2023Czy w zapisie dialogu:
– Guten tag – usłyszał w słuchawce Marcin
należy uznać, że czasownik „usłyszał” odnosi się do wypowiedzi i skutkiem tego piszemy go od małej litery, czy też odnosi się on do reakcji słuchającego, co każe nam pisać go od dużej
– Guten tag. – Usłyszał w słuchawce Marcin?
-
Dlaczego definicja słownikowa leksemu magnes jest zbyt szeroka i wąska zarazem?
30.01.202130.01.2021Szanowny Panie Profesorze, definicja magnesu jest błędna, nawet w tak uproszczonej wersji. Jest jednocześnie zbyt wąska i zbyt szeroka. Magnes nie musi być metalem. Cechą konstytutywną magnesu (trwałego, bo są jeszcze elektromagnesy) jest wytwarzanie trwałego pola magnetycznego. Takie pole magnetyczne może przyciągać inne substancje magnetyczne, w tym niektóre metale.
Z poważaniem
-
en masse17.11.200817.11.2008Jak używa się słów en masse? Według słownika znaczy to tyle, co 'w wielkiej ilości, w masie'. Czy można powiedzieć, że „dotacje są jedynie kroplą en masse potrzeb”? Czy przeciwnie – en masse mówi o sytuacji, dla określenia której nie starcza już samotrzeć, samosiódm czy nawet samodziesiąt?
-
kłopoty z wołaczem29.07.200229.07.2002Jak brzmi wołacz od rewolwerowca?
-
offset w polityce17.05.200217.05.2002Szanowni Państwo!
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie wyrażenia, które dość często pojawiało się w prasie: przedsiębiorstwa offsetowe. Przyznaję się, że ten dziwoląg językowy bardzo mnie irytuje, a co za tym idzie, chciałabym znać inne, poprawniejsze wyrażenie.
W wyrazami sympatii
A.Szpejn -
ombudsman5.09.20015.09.2001Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości, czy istnieje w polszczyźnie odpowiednik słowa OMBUDSMAN? I czy przy okazji mogliby Państwo podać definicję tego słowa, gdyż niektóre słowniki go nie podają.
Dziękuję.