szachy
  • Szach i mat

    4.11.2020
    4.11.2020

    Dzień dobry,

    kiedy gra się w szachy i się powie zaraz zrobię ci szacha mata, czy ta forma jest poprawna, czy należy mówić  zaraz zrobię ci szach mata?


    Z poważaniem,

    Krzysztof Łodko

  • Biały w szachach

    30.01.2022

    Dzień dobry,

    Czytam i słucham ostatnio dużo o szachach po polsku i po angielsku. Zauważyłem, że wielu trenerów szachowych używa określenia jak w zdaniach: „To było bardzo silne posunięcie dla białego!” „Biały ma teraz dwa pomysły, ruszyć się skoczkiem bądź gońcem”. Chodzi mi o słowo biały. Całe życie słyszałem o białych/czarnych (jako o bierkach szachowych). Mówienie czy pisanie w liczbie pojedynczej wygląda mi na kalkę z angielskiego (jak w zdaniu „White is going to capture c4”). Czy mam rację?

  • nazwy gier
    18.01.2007
    18.01.2007
    Nazwy popularnych gier piszemy małymi literami (szachy, warcaby, domino). Czy zasada ta obowiązuje też w nazwach gier: memory, eurobiznes? A czy tak piszemy nazwy gier typu: „Skojarzenia”, „Hugo”, „Piłkarzyki”, „Grzybobranie”, „Wielka wyprawa”, „Klątwa faraona”?
  • pytania dwa
    10.05.2012
    10.05.2012
    Dzień dobry,
    mam dwa pytania. Jedno dotyczy słowa Witam, kiedy piszemy e-mail. Moim zdaniem witać mogę kogoś jak, na przykład, jestem gospodarzem. Czy jest to poprawne użycie tego słowa?
    Drugie pytanie odnosi się do myślnika. Czy na liście (takiej jak poniżej) powinienem pisać od wielkiej litery, czy od małej?
    Zainteresowania:
    – szachy
    – motoryzacja

    Z góry dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem,
    Cezary Kobylski
  • chanum
    24.03.2011
    24.03.2011
    Dzień dobry!
    Nie mogę znaleźć w żadnym słowniku słowa chanum – 'żona chana'. W Internecie znalazłam przykłady, takie jak Bibi-Chanum, Szach-Begi Chanum. Jak zatem zapisać chanum? Z wielkiej litery czy z małej jak w przypadku Czyngis-chana? Z dywizem czy bez? I czy można napisać chanum bez imienia właścicielki, np. w zdaniu „Chanum podała swojemu mężowi naczynie”?
    Pozdrawiam
  • Homonim a wyraz wieloznaczny

    5.11.2020
    5.11.2020

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o najprostsze objaśnienie różnicy między homonimem a wyrazem wieloznacznym. 


    Z wyrazami szacunku
    Agnieszka Świerblewska

  • Kim jest monarcha?
    27.02.2001
    27.02.2001
    Bardzo dziękuję za odpowiedź dotyczacą dziwnego kalendarza. Mam jeszcze dodatkową wątpliwość. W odniesieniu do jakiego władcy można użyć określenia monarcha?
    Pozdrawiam Redakcję i gratuluję sprawnego działania!
  • licentia poetica
    14.06.2010
    14.06.2010
    Mam problem z pewnym tekstem. Proszę sprawdzić, czy jest on napisany prawidłowo i czy nie ma w nim żadnych błędów:
    dzielę niedzielę

    po sztuce mięsa wystawionej
    na deskach obiadu
    obrzucamy się pomidorami

    zamiast

    musztardy partia szachów
    na deser wygrywa wybory
    przesuwam pionki poziomek

    zbite śmietaną
    matują pata
  • sytuacja matowa
    18.02.2010
    18.02.2010
    Dzień dobry.
    Czy użycie określenia sytuacja matowa jest błędem językowym? Gdy ostatnio użyłem tego określenia, wytknięto mi błąd. Zdaję sobie sprawę, że utarte w polszczyźnie jest określenie sytuacja patowa, jednakże jest to sytuacja zdecydowanie odmienna niż mat. Czy rzeczywiście błędem jest określenie sytuacji matową? Jeśli mat to z definicji: „Mat – sytuacja w szachach […]”, to wydaje mi się, że można tez mówić o sytuacji matowej. Czy mogę prosić o rozwianie wątpliwości?
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego