szczególny
  • O pisowni szczególna teoria względności, ogólna teoria względności itp.
    31.05.2019
    31.05.2019
    Szanowni Państwo,
    w jaki sposób (jakimi literami) należy zapisywać nazwy koncepcji czy teorii naukowych? Czy na przykład powinno się pisać Szczególna Teoria Względności czy szczególna teoria względności? Czy jakieś znaczenie ma to, czy nazwa teorii/koncepcji jest ugruntowana w literaturze przedmiotu czy nie? Czy znaczenie ma to, czy nazwa jest długa (trzy wyrazy i więcej) czy krótka? Czy taką samą zasadę przyjmuje się dla nazw koncepcji/teorii w języku polskim i obcym, np. angielskim?
  • dni czy dnie?
    23.10.2006
    23.10.2006
    Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawna jest forma dnie, szczególne czy mogą być dnie szczególne.
  • camper czy kamper?
    17.03.2010
    17.03.2010
    Szanowni Państwo,
    czy angielski wyraz camper (rodzaj samochodu z przyczepą kempingową) powinno się spolszczać (kamper)?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Łączę pozdrowienia
    Anna
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • miłość
    14.09.2006
    14.09.2006
    Czy można powiedzieć: miłość względem kogoś?
  • odmiana nazwisk
    13.06.2007
    13.06.2007
    Dzień dobry! Czy nazwiska Gatz, Berendt odmieniają się przez przypadki w języku polskim? Ja twierdzę, że absolutnie tak, ale właściciele tych nazwisk – moi znajomi – nie chcą, aby je odmieniać. Czy mówimy Państwo Gatzowie, Berendtowie i „Zapraszamy Gatzów i Berendtów”?
    Pozdrawiam
  • odrodzenie, oświecenie
    12.03.2010
    12.03.2010
    Jakie są reguły rządzące pisownią nazw epok? Znacznie częściej spotykam się z Odrodzeniem i Oświeceniem (pisanymi dużą literą) niż z Romantyzmem, Pozytywizmem czy Dwudziestoleciem Międzywojennym (są one pisane raczej małą literą). Czy kierując się tą tendencją, można w jednym tekście dla pewnych epok (Odrodzenie, Oświecenie) stosować dużą literę, a dla innych małą (pozytywizm, dwudziestolecie), czy też zalecana jest tu konsekwencja?
  • O osobowości – jeszcze raz
    4.07.2018
    4.07.2018
    Droga Redakcjo!
    Zainteresowała mnie Wasza definicja słowa osobowość. Według pierwszej można byłoby powiedzieć: To jest Ziutek, on jest osobowość.
    Osobowość ma każdy. Jakąś, jakąkolwiek. Więc coś tu chyba z tą definicją jest nie tak. Może chodzi o osobistość?
    Z szacunkiem – Pelagia
  • pisownia dat
    22.05.2002
    22.05.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie prawidłowego zapisu daty w kontekście. Chodzi mi o to, czy zawsze po liczbie oznaczającej rok powinien być również zapis r. Pracuję jako korektor, mam do czynienia przeważnie z tekstami technicznyni, a w nich właśnie aż roi się od zapisów typu:
    • Przebudowę zakończono w dniu 31.12.1973
    • Wyposażenie zamontowane zostało w dniu 30.04.1994
    • Urządzenia te zamontowano przed 2.10.1986
    • Zaświadczenie jest ważne do 31.05.2002

    Uprzejmie proszę o odpowiedź, czy owo r. można pominąć, czy powinno być na końcu każdej z tych dat. Ja z uporem maniaka za każdym razem w tak zapisanej dacie je dostawiam, ale może jego brak nie jest błędem?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • użycie cudzysłowu
    1.06.2005
    1.06.2005
    Witam!
    Proszę o wyjaśnienie zasad stosowania cudzysłowu. Czy zwroty typu: był ostatnią tarczą Rzymu, tzw. ludowa łacina, renesans karoliński, pomazaniec boży, chansons de geste, rycerz-zakonnik, gnuśny król należy ujmować w cudzysłów lub wyróżniać kursywą? Przeglądając różne publikacje, znajdowałam różną pisownię ww. zwrotów lub zwrotów do nich podobnych.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego