słowiański
-
patrycjusze i patrycjat
16.10.200616.10.2006Czy patrycjat i patrycjusze to pojęcia pokrywające się, czy rozdzielne? W https://sjp.pwn.pl/ patrycjat opisany jest zarówno jako warstwa społeczna starożytna, jak i nowożytna. W https://encyklopedia.pwn.pl/ hasła te nie są jednak powiązane odsyłaczami, a ich definicje oddzielają w czasie te dwa terminy – przypisują patrycjuszy (patricii) do starożytności, a patrycjat do nowożytności.
-
Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę
31.01.2022Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?
Dzień dobry,
Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?
-
piorun i Perun22.01.201122.01.2011Witam.
Jaka jest etymologia pospolitego wyrazu piorun? Czy możliwe jest jego pochodzenie, jak to twierdził Bruckner, od imienia słowiańskiego boga Peruna?
-
Pochodzenie nazwy guziec
28.12.2021Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.
-
Pochodzenie nazwy rzeki Kacza w Gdyni
23.12.202023.12.2020Proszę o pomoc w sprawie ustalenia etymologii nazwy rzeki Kacza w Gdyni. Rzeka pod tą nazwą wzmiankowana jest już w 1236 roku jako Cacza i Kacza. Raczej nie może chodzić tu o kaczkę, gdyż to słowo pojawiło się dopiero w XIV wieku. Prawdopodobnie jest to nazwa swojska – ludowa. Czy może nawiązywać do imienia Katarzyna lub czasownika kakać? Dziękuję za wszelkie wskazówki.
Pozdrawiam
Anna Purtkowska
-
Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).
12.03.202112.03.2021W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?
-
poszłem do Kościuszko?30.05.200130.05.2001Dzień dobry!
Moje pytania są następujące:
1. Czy dopuszczalna jest forma poszłem? Sądziłem, że nie. W programie „Ojczyzna Polszczyzna”, którego nie oglądałem, a słyszałem od znajomych, profesor Miodek podał, że forma poszłem, podobnie jak poszedłem jest dopuszczalna w języku mówionym.
2. Czy nazwiska kończące się na „o” w odmianie przez przypadki zmieniają końcówkę, podobnie jak w słowie radio, czy kakao?
Pozdrawiam,
Michał -
Požarevac16.04.200316.04.2003Dzień dobry!
Chciałbym prosić o pomoc w odmianie nazwy serbskiego miasta Pożarevac. Chodzi o końcówki dopełniacza (a czy u) i miejscownika (pewnie u). Pozdrawiam. -
pożedzki
7.06.20217.06.2021Szanowni Państwo, jak brzmi polski przymiotnik z nazwy chorwackiego miasta "Požega"?
Czy jest w publikacji Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata (https://www.gov.pl/web/ksng/urzedowy-wykaz-polskich-nazw-geograficznych-swiata2) błąd?
Jest:
żupania pożedzko-slawońska (chorw. Požeško-slavonska županija)
Czy powinno być?:
żupania pożesko-slawońska (chorw. Požeško-slavonska županija)
Dziękuję pięknie.
-
Prizren16.01.201316.01.2013Dzień dobry,
bardzo proszę o odpowiedź, czy nazwę kosowskiego miasta Prizren należy odmieniać, czy też posługiwać się formą nieodmienną. Czy zwiedzimy katedrę w Prizrenie, czy też katedrę w Prizren? Problem jest szerszy, bo dotyczy rodzaju rzeczownika – „Prizren należał do imperium osmańskiego” czy „Prizren należało do imperium”? Bardzo proszę o jednoznaczną odpowiedź.
Gabriela Niemiec
