-
Pochodzenie słowa izba w polszczyźnie
22.07.202122.07.2021Szanowni Państwo,
proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
pozycja słowa się11.10.201211.10.2012Droga Redakcjo,
W wypowiedzi: „Jednak nadal nie mam wprawy i doświadczenia. Muszę stale się doskonalić i ostatecznie podjąć to ryzyko” jak należy umieścić zaimek zwrotny się – użyć formy się doskonalić czy doskonalić się? Jaki wpływ ma pozycja zaimka się względem czasownika na przekaz zdania, w jakim został on użyty? Jakie są ogólne zasady użycia zaimka się?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Paweł M. a.k.a. Personidas -
Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie
18.05.202313.05.2023Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:
- „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
- „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
- „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
-
z każdym słowem27.01.201127.01.2011Nurtuje mnie kwestia, czy połączenia z każdym i za każdym są równorzędne, tzn. czy można ich używać zamiennie. Czy poprawne jest „Za każdym słowem Jacka Ania czuła się coraz gorzej”, „Za każdym ciosem uciekało z niego życie”, „Za każdym pociągnięciem pędzla…” itp.? Wydaje mi się, że powinno być jednak z każdym słowem, z każdym ciosem i z każdym pociągnięciem pędzla, ale nie wiem, jak to uzasadnić. Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Pozdrawiam,
W.T. -
być z kimś po słowie28.03.201328.03.2013W języku sportowym popularne jest wyrażenie być z kimś po słowie w sensie 'wstępnie coś uzgodnić'. Na przykład: „Zarząd Legii Warszawa jest po słowie z Maciejem Skorżą”. Czy takie użycie tego sformułowania jest poprawne? Jedynym wyjaśnieniem pojawiającym się w słownikach jest 'być z kimś zaręczonym'.
Z wyrazami szacunku,
Jan Zwarty -
Dawne formy słowa patriota 20.11.201820.11.2018Jak w XIX i na początku XX wieku pisano słowo patriota?
-
interpunkcja w przytoczeniach cudzych słów15.10.200915.10.2009Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące użycia dwukropka, cudzysłowu i małej lub wielkiej litery. Czy dwukropki są konieczne w zdaniu: „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? Czy jeśli wprowadzę dwukropek, to cudzysłów mogę pominąć? Czy w takim przypadku mogę / muszę zachować wielką literę? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: Nigdy w życiu tego nie kupię”? -
jednoliterowe słowa na końcu wiersza15.02.200215.02.2002Czy jednoliterowy przyimek należy przenosić z końca jednego wiersza do następnego?
-
Jeszcze raz o słowie D(d)yrektywa25.06.201825.06.2018Chciałem dopytać o: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Ddyrektywa-Rady-92-43-EWG-z-dnia-21-maja-1992-r-w-sprawie-ochrony-siedlisk-przyrodniczych-oraz-dzikiej-fauny-i-flory;18211.html. Chodzi o fragment: „(…) kiedy słowo »Dyrektywa« nie rozpoczyna zdania, oddaje się je w druku małą literą (np. »zawarte (…) w dyrektywie Rady (…)«)”. Ale przecież „dyrektywa” jest tu początkiem nazwy własnej, a podany w nawiasie przykład to ten sam, który właśnie z tego powodu został zapisany wyżej wielką literą.
-
O wielką literę w słowie szabat8.02.20198.02.2019Czy nazwę święta Szabat piszemy dużą czy też małą literą? W publikacji powołującej się na Komisję Języka Religijnego czytam, że nazwy świąt należy pisać dużą literą: Wielkanoc, Boże Narodzenie, Środa Popielcowa…, a „Nazwy typu: pierwszy piątek miesiąca, szabat (szabas) małą literą, podobnie jak niedziela…”. Otóż Szabat jest najważniejszym świętem żydowskim, a nie zwyczajem. Literatura judaistyczna wymienia to święto z ogromnym szacunkiem, i wyłącznie dużą literą.