słusznie
  • Kalka składniowo-frazeologiczna z angielszczyzny

    29.09.2023
    29.09.2023

    Dzień dobry,

    ostatnio coraz częściej słyszę zdania z przyimkiem „o” sformułowane w sposób, który bardziej przypomina mi język angielski niż język polski. Przykładem może być sytuacja, w której ktoś personalnie odbiera coś, co w ogóle go nie dotyczy i jakaś inna osoba mówi „To nie jest o tobie” ("This is not about you"), tj. „Tu nie chodzi o ciebie”. To pierwsze zdanie wydaje mi się bardzo dziwne. Czy jest poprawne i czy ta konstrukcja istnieje w języku polskim od dawna?

  • kilo
    9.05.2005
    9.05.2005
    Chciałbym zapytać, czy forma kilo (1000) w znaczeniu 1 kilo lat temu jest poprawna. Czy mogę na przykład napisać: „Mieszko I ochrzcił się ponad 1 kilo lat temu”?
  • kisiel
    14.05.2003
    14.05.2003
    Czy poprawna forma dopełniaczowa od słowa kisiel to tylko kisielu? Czy nie można też użyć formy kiślu? Słownik ortograficzny PWN podaje tylko kisielu, ale dla mnie kiślu nie brzmi nienaturalnie.
    Pozdrawiam serdecznie!
    MvdP
  • kolory karciane
    29.06.2007
    29.06.2007
    W słowniku Doroszewskiego dzwonek (kolor karciany) ma również wariant żeński – ta dzwonka. Wino jest nijakie. Kłopot z pozostałymi: czerwień w moim odczuciu bywa zarówno m., jak i ż., a żołądź wyłącznie m., nigdy zaś ż. Nie znajduję jednak potwierdzenia w słownikach. Nie potrafię również znaleźć formy to czerwo. Czy jest ona słusznie pominięta?
  • koncert na rzecz powodzian
    10.06.2010
    10.06.2010
    Mieszkam za granicą. W związku z tragicznymi skutkami ostatnich powodzi w Polsce różne organizacje polonijne organizują (i słusznie!) zbiórkę pieniędzy na pomoc powodzianom. Jedną z form takiej zbiórki są koncerty, z których całkowity dochód przekazywany jest dla powodzian w Polsce. Zastanawia mnie, czy poprawne jest ogłoszenie jakie usłyszłem w lokalnym, polskojęzycznym radiu: „…odbędzie się koncert na powodzian”?
    Z poważaniem.
    Andrzej Goździcki
  • kościół i klasztor
    15.11.2002
    15.11.2002
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie wiąże się pośrednio z poruszoną kwestią pisowni nazw zakonów. W słowniku ortograficznym pod hasłem dominikanie znajduję: kościół Dominikanów. Czy chodzi o nazwę własną, konkretnego budynku, czy może o kościół należący do zakonu dominikanów? Co z klasztorem dominikanów? Jak zmienia się pisownia, gdy dodamy: ojców albo oo.?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • kupować, ale wykupywać
    15.02.2002
    15.02.2002
    Panie Profesorze,
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź dotyczącą dylematu: widzialność czy widoczność. Tym razem niepokoi mnie sprawa dotycząca słowa wykupywać, które tak często pojawia się w prasie. Czy nie powinno być raczej wykupować?
    Z niecierpliwością czekam na odpowiedź.
  • 13–26 lat
    27.03.2019
    27.03.2019
    Pewien bank oferuje swoim klientom w wieku 13–26 lat bezpłatne korzystanie z konta osobistego. Jak rozumieć ten warunek z językowego punktu widzenia? Czy spełniam go do dnia ukończenia 26 roku życia, czy może jednak do dnia ukończenia 27 roku życia (dopóki nie skończę 27 roku życia, mam nadal 26 lat)? A może nie jest to wcale kwestia językowa i zależy wyłącznie od tego, co ma na myśli osoba redagująca taki zapis, albo od jakiegoś powszechnie przyjętego sposobu rozumienia?
  • legitymujący komentarz
    20.12.2013
    20.12.2013
    Dzień dobry,
    pewna moja znajoma pod pewnym zdjęciem zamieszczonym w internecie przeczytała komentarz: „Wyglądasz legitymująco”. Usiedliśmy w gronie humanistów, dumaliśmy długo, ale poza wspólną konstatacją, że chodzi zapewne o interferencję z językiem angielskim, nie doszliśmy do żadnych wniosków odnośnie znaczenia i odcienia przytoczonego zwrotu. Czy mogliby Państwo pomóc rozstrzygnąć, czy aby autor – personalnie lub lingwistycznie – nie obraził osoby figurującej na zdjęciu?
    Pozdrawiam,
    Jacek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego