tam
  • słońce w kącie
    8.02.2005
    8.02.2005
    Dziękuję Panu dr. Grzeni za szybką odpowiedź na pytanie o wymowę wyrazu słońce i chciałbym spytać o jeszcze o głoskę [ń] w takich wyrazach, jak na przykład będzie, rządzie, fragmencie, kącie/koncie. Przyjęło się zapisywać je fonetycznie jako [beńdźe], [żońdźe], [fragmeńće], [końće], jednak moim zdaniem nie ma tam wyraźnej głoski [ń]. Czy zatem zachodzi tam ten sam proces, co w wypadku wyrazu słońce? A jeżeli nie, to co w tym wypadku się z tą głoską dzieje?
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • Terminy muzyczne
    21.05.2020
    21.05.2020
    Dzień dobry!
    Jestem muzykiem i chciałabym się dowiedzieć, czy włoskie określenia notacji muzycznej powinniśmy odmieniać przez przypadki. Przykładowo: „Nie! Tam nie było staccata (staccato?)”, „Tam gdzie masz te glissanda (glissando?) […]”, „Teraz gramy od allegretta scherzanda/adagia cantabile (allegretto scherzando/adagio cantabile?)”.
  • ty czy Ty w czatach?
    3.01.2012
    3.01.2012
    Szanowna Poradnio,
    ponownie pytanie ze świata wirtualnego ;) Jaką formę pisowni ty/Ty należy przyjmować w korespondencji elektronicznej? W szczególności mam na myśli tzw. komunikatory internetowe vel czaty – tu osobiście stosuję małą literę, jako formę kontaktu bezpośredniego, podczas gdy dla maili czy SMS-ów – wielką (uznajmy, że to epistolografia :) – e-pistolografia? :)
    Pozdrawiam Noworocznie,
    Edgar Filip Różycki
  • tyle(,) co
    3.12.2015
    3.12.2015
    Co do porady tyle co, to chciałbym zwrócić uwagę, że WSO traktuje tyle, co jako konstrukcję paralelną i wariant z przecinkiem uznaje za podstawowy, a nieoddzielanie takich formuł za dopuszczalne w pewnych sytuacjach. Tak więc akcenty co do tego, którą wersję uznać za wzorcową, są rozłożone inaczej niż w rzeczonej poradzie.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Uzgadnianie formy orzeczenia

    18.01.2021
    18.01.2021

    Dzień dobry,

    Jaka forma w poniższych przypadkach jest poprawna: większość stwierdza, że dostali/ła pieniądze; wielu z nich myślało, że byli tam sami/było tam samych.

    Pozdrawiam

  • w cichości
    20.03.2012
    20.03.2012
    Witam,
    chciałbym zapytać, czy stwierdzenie spać w cichości jest stwierdzeniem poprawnym językowo.
    Pozdrawiam
  • Wespół z darmozjadem
    17.12.2015
    17.12.2015
    Mam pytanie odnośnie słowa chyba że WESPÓŁ z przesłanką. Znalazłam tak napisane słowo w zdaniu. Dlaczego WESPÓŁ??? Zaciekawiło mnie również słowo DARMOZJAD. Skąd wzięło się takie słowo????
  • Wracać się a wracać
    30.06.2020
    30.06.2020
    Dzień dobry. Pytanie dotyczy sformułowania wracać się do obrony w kontekście piłki nożnej. Jest to zwrot bardzo często używany, a czy nie lepiej byłoby mówić wracać do obrony? Czy to się jest tam potrzebne i w ogóle poprawne? Sprawia wrażenie językowej redundancji.
  • Wrocławski trzonolinowiec
    19.02.2019
    19.02.2019
    Zastanawia mnie pisownia wielką literą wyrazu Trzonolinowiec w WSO. Czy rzeczywiście mamy tu do czynienia z nazwą własną budynku? Słownik W. Doroszewskiego notuje hasło trzonolinowiec wraz z definicją ‘budynek mający trzonolinową konstrukcję’ oraz przykładem użycia: 4 lata trwała budowa domu mieszkalnego – tzw. trzonolinowca we Wrocławiu.
    Proszę o kilka słów wyjaśnienia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego