tam
  • żadnego ale!
    2.11.2013
    2.11.2013
    Jak poprawnie zapisać zdanie: „Ależ nie ma żadnego ale! Czy ale trzeba ująć w cudzysłów?
  • Żądeł
    28.06.2017
    28.06.2017
    Mam wątpliwości co do odmiany nazwiska Żądeł (zwłaszcza w dopełniaczu). Nazwisko nie ma pochodzenia od rzeczownika pospolitego, nie jest też z języka obcego (znaki diakrytyczne). W związku z tym jest tam „e” ruchome czy też nie?
  • żeby, aby, oby

    3.05.2022
    3.05.2022

    Dzień dobry!

    Czy zawsze przed słowem "żeby" należy stawiać przecinek, czy zależy to od kontekstu? Jaka jest różnica pomiędzy użyciem "żeby"/"aby" a "oby" na początku zdania (gdy wyrażamy prośby, życzenia, nadzieje etc.)? Czy wówczas najbardziej adekwatnym słowem jest "oby"?

  • że by czy żeby?
    4.09.2007
    4.09.2007
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio nieźle się nagłowiłam – i nadal głowię – nad pewną kwestią z tekstu, który otrzymałam do zredagowania. Otóż pisze tam tłumacz: „Jestem pewien, że byśmy się dobrze zrozumieli” czy też „Stałoby się tak; wiedziała, że by się stało”. Chodzi mi o to że byśmy i że by. Słownik interpunkcyjny dopuszcza pisanie by oddzielnie po spójniku, ale w nieco innych przypadkach. Jak jest w tych przytoczonych przeze mnie przykładach? Razem czy osobno?
    Iwona Michałowska
  • Żle skrojony, ale mocno zszyty

    11.12.2020
    11.12.2020

    Dzień dobry


    Chciałbym się zapytać, co oznacza powiedzenie źle skrojony, ale mocno zszyty, ponieważ, kiedy sam szukałem znaczenia spotkałem się ze sprzecznymi definicjami?


    Z wyrazami szacunku

    Michał Maciałowicz

  • żłobek czy żłóbek?
    29.12.2004
    29.12.2004
    Przyszły kolejne święta, kolejny raz śpiewam kolędy i kolejny raz mam wątpliwości: żłobek czy żłóbek? Prof. Bralczyk mówił w TV, że słowa żłóbek się już nie używa i dzisiaj mówi się żłobek, natomiast wszystkie słowniki, które mam, informują, że żłobek to miejsce dla małych dzieci, a zdrobnieniem od żłobu jest żłóbek. Jeżeli można, prosiłbym o jednoznaczne wyjaśnienie, jak to jest. Dziękuję.
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Nazwy ulic
    1.10.2019
    1.10.2019
    Szanowni Państwo,
    w toku dyskusji ze znajomymi doszło między nami do sporu o poprawną odmianę nazw dwóch łódzkich ulic. Chodzi o ul. Tamka i ul. Nawrot. Jeden z nas powoływał się na pochodzenie owych ulic (mała tama i ulica, którą nawracano), drugi zwracał uwagę na zwyczajową odmianę, która miała wejść do mowy jako element gwary łódzkiej. Pytanie zatem, czy poprawną odmianą jest:
    1) jestem na Tamce, jestem na Nawrocie
    czy też
    2) Jestem na Tamka, jestem na Nawrot?

    Z góry dziękuję za pomoc.
  • Tytuły ścieżek dydaktycznych

    25.10.2023
    25.10.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, jak należy zapisywać wyrażenie „ścieżka dydaktyczna piaskowego gacka” jako nazwę ścieżki dydaktycznej? Gdzie należałoby użyć wielkich liter?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego