-
Houellebecq30.03.201130.03.2011Szanowni Państwo,
jak należy odmieniać przez przypadki francuskie nazwisko Houellebecq? -
hylaśny i zgęziały
23.12.200523.12.2005Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?
(c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'
zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'.
-
Ile jest trybów w polszczyźnie?18.04.200318.04.2003Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt
-
imiona osobliwe4.07.20074.07.2007Higin, Notger, Tyburcy, Amata, Bilihilda, Torpet, Bolelut, Świętożyźń, Tasylo, Auksenty, Klet, Sjęgniew, Noomi, Przemyczes itd. – to imiona z kalendarzy i zbiorów imion. Moje pytanie nie dotyczy tych konkretnych, bo są ich setki. Interesuje mnie, JAK je traktować? Może to naprawdę imiona, a może żart (ew. błąd) jakiegoś wydawcy kalendarza, później powielany. Jak to można sprawdzić? Jakie warunki muszą być spełnione, aby można było stwierdzić, że jest takie imię jak Onezyfor?
-
imiona zakończone na -ia17.06.200917.06.2009Przez ile -i (-ii) pisze się odmienione rosyjskie imiona Wołodi(i), Wani(i), Nadi(i), Tani(i), Toni(i)? Przez analogię do Leokadii i Apolonii czy przez analogię do Mani i Heni? W słowniku ortograficznym PWN udało mi się znaleźć tylko wani, nie jako imię, lecz jako rzeczownik pospolity. W oryginale imiona te mają w odmianie na końcu jedno -и (Володи, Нади), więc Wołodi wyglada lepiej niż Wołodii – czy to może przesądzać?
-
indeks górny i dolny13.09.200213.09.2002Szanowni Państwo!
Redaguję teksty naukowe z zakresu nauk biologicznych. Często miewam problemy dotyczące umieszczania pewnych fragmentów skrótów i symboli w indeksie dolnym. Podaję przykład: parametr zwany względnym tempem wzrostu, określany (z angielska) jako RGR. Jeśli jest to RGR dla liści, piszemy RGRl (l w indeksie dolnym – obniżone); jeśli dla pędów – RGR z s w indeksie dolnym. Czy istnieje jakaś reguła mówiąca o tym, kiedy trzeba stosować indeks dolny, a kiedy nie należy tego robić? Czasem ustalenie tego jest naprawdę trudne.
Z poważaniem -
Renata K.
PS W pierwszym zdaniu napisałam „z zakresu nauk biologicznych”. Czy można napisać „w zakresie”?
-
jak bonie dydy
10.04.201310.04.2013Jaka jest etymologia powiedzenia jak bonie dydy?
-
Jakby czy jak by, żeby czy że by? 25.04.201625.04.2016Mam pytanie dotyczące dwóch przykładów pisowni cząstki by.
- Nie wygląda to tak, jakby/ jak by się wydawało.
- Myślę, żeby/że by się na mnie pogniewała.
Nie wiem, czy mój tok myślenia jest dobry, ale wydaje mi się, że w pierwszym przykładzie można wymienić jakby na jak gdyby – jednak nie mam przekonania co do łącznego zapisu. Co do drugiego przykładu mam jeszcze większe wątpliwości.
Pozdrawiam
Amator polszczyzny
-
Janusz Korwin-Mikke15.09.200315.09.2003Czy w nazwiskach dwuczłonowych, w których jeden z członów stanowi nazwa herbu, nazwa owa podlega odmianie? Innymi słowy – czy powinno się mówić: Janusza Korwina-Mikkego czy Janusza Korwin-Mikkego?
-
Jest to…18.10.200818.10.2008„Jest to bowiem moje największe marzenie / moim największym marzeniem”. Która forma jest poprawna?
Dziękuję za wszystkie odpowiedzi (nie pierwszy raz zadaję pytanie poradni). Język polski jest moim zdaniem bardzo fascynujący, znalezienie w słownikach odpowiedzi na niektóre wątpliwości jest jednak czasem bardzo trudne. Dlatego możliwość skonsultowania ich ze specjalistami jest niezastąpiona. Jeszcze raz dziękuję.