trzeci
  • wielką literą o osobie trzeciej

    1.03.2022
    21.12.2012

    W oficjalnym piśmie, gdy zwracamy się do kogoś bezpośrednio, piszemy Pani Dyrektor, Pani Wando, czyli słowo Pan/Pani piszemy wielką literą. A co, jeżeli piszemy nie do kogoś, a o kimś? Która wersja jest poprawna:

    – Szanowny Panie Dyrektorze, pani prezes Malinowska podjęła decyzję…
    – Szanowny Panie Dyrektorze, pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
    – Szanowny Panie Dyrektorze, Pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
  • pięć po trzeciej czy pięć po piętnastej?
    26.06.2001
    26.06.2001
    Proszę o informacje na temat podawania aktualnej godziny, np. w radiu. Czy poprawnie jest mówić „Jest pięć minut po piętnastej”, czy też „Jest pięć minut po trzeciej” – w przypadku godzin popołudniowych (patrz radio ZET)? Jak ma się system 24-godzinny do 12-godzinnego w Naszym kraju?
  • grzecznie o tzw. osobach trzecich
    8.06.2009
    8.06.2009
    Jak się pisze na zaproszeniu wraz z rodzicami: z małej czy dużej litery?
  • Liczebnik w wyrażeniach matematycznych

    29.09.2022
    28.06.2018

    1. Ułamki zwykłe

    Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:

    • dwadzieścia dwie piętnaste,
    • czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
    • sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie

    czy też


    • dwadzieścia dwa piętnastych,
    • czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
    • sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.

    2. Nierówności

    x – 12 < 3

    x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale

    x < 15

    x mniejszE od piętnastu

    czy

    x mniejszY od piętnastu.


    3. Nierówność z ułamkiem

    3x < -5/12

    trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście

    czy też

    trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.


    3x < -1/12

    trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście


    4. Nierówność z sumą

    5x < 23 + 11

    pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście

    czy też

    pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście


    5. Przedziały

    x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności

    czy też

    x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.


    6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?


    7. Zwrot

    Aby wyznaczyć iks, podzielmy…

    Czy też

    Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…


    8. Miary kątów


    Chodzi o odmianę miar kątów.

    25 stopni, ale

    22, 23, 24 stopnie?

    Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.

  • na drugim roku
    15.04.2012
    15.04.2012
    W rozporządzeniu MON z 2003 r. użyto dwóch wyrażeń: na trzecim roku nauki i w trzecim roku nauki – czy to są tożsame wyrażenia, czy zawierają różnicę – jaką? Wykonawcy mówią na trzecim roku nauki – tzn. student jest na trzecim roku bez powtarzania roku; w trzecim roku nauki – tzn. student może być również na drugim roku nauki – bo powtarzał rok i ogólnie uczy sie juz trzy lata, i chociaż jest na drugim roku nauki, to w trzecim roku uczenia się.
  • Interpunkcja wyrażeń metatekstowych

    5.12.2020
    5.12.2020

    Jak powinna wyglądać interpunkcja w konstrukcji:

    Po pierwsze: xxx; po drugie: yyy; a po trzecie: zzz

    (zwłaszcza gdy xxx, yyy, zzz są dość długimi fragmentami)?

  • Odczytywanie daty zapisanej cyfrowo

    9.07.2023
    9.07.2023

    Dzień dobry,

    chciałem zapytać o poprawną wymowę dat. Czy dla przykładowej daty 30.06.2023 istnieją inne dopuszczalne formy wymowy oprócz: „trzydziesty czerwca dwa tysiące dwudziestego trzeciego roku”?

    Czy w powyższym można pominąć słowo „roku”?

    Pozdrawiam i życzę dobrego dnia.

  • do wiadomości Pani Kowalskiej
    4.12.2011
    4.12.2011
    2 października 2011 udzielili Państwo odpowiedzi, że pisownia wielką literą formy grzecznościowej pan, w przypadku gdy chodzi o osobę trzecią, a nie o adresata pisma, jest nieuzasadnione (przykład: „Skontaktował się ze mną w tej sprawie pan Jan Nowak”). Spotykam się z użyciem wielkiej litery w korespondencji mailowej, kiedy list wysyłany jest również do wiadomości osoby, o której mowa w treści: „Przesyłam treść maila również do wiadomości Pani Kowalskiej”. Czy takie użycie jest uzasadnione?
  • Kłopoty z liczebnikami
    30.12.2015
    30.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
    Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
    Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
    Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Mądre osoby akcentują…
    14.05.2004
    14.05.2004
    Czy istnieje obowiązująca kogoś, kto chciałby mówić poprawną polszczyzną, reguła nakazująca akcentowanie niektórych wyrazów inaczej niż na sylabę przedostatnią? Jak wiedzieć, które to są wyrazy? Co powoduje, że mądre osoby w wystąpieniach publicznych akcentują na trzecią sylabę od końca wyrazy takie, jak nauka, Rzeczpospolita, szczegóły, matematyka, fizyka, a nie robią tego wobec wyrazów: filozofia, kosmonautyka, algebra, łacina?
    Z poważaniem – Peter Wiśniewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego