-
winny i winien10.01.201410.01.2014Szanowni Państwo,
które sformułowanie jest poprawne: „Ktoś jest winny pieniądze” czy „Ktoś jest winien pieniądze”? Czy słowa winien i winny można stosować zamiennie, gdy mówimy o czyjejś winie, np. „On jest temu winny”?
Z wyrazami szacunku,
Michał Janczewski -
w Woli, czyli we wsi Wola8.05.20028.05.2002Które z podanych zdań jest poprawne:
- Budowa kościoła we wsi Wola (Żabieniec), powiatu warszawskiego.
- Budowa kościoła we wsi Wola (Żabieniec), powiat warszawski.
- Budowa kościoła we wsi Woli (Żabieńcu), powiatu warszawskiego.
Z góry dziekuję za odpowiedź.
-
Wyjątek potwierdza regułę
9.07.202128.11.2001Witam!
Chciałem zapytać o sens i pochodzenie znanego powiedzenia „Wyjątek potwierdza regułę”. A może raczej o brak sensu. Bo nie widzę żadnego. Wyjątek przeczy regule. Obala ją. (Dla dobra reguł wyjątki powinny być trzymane z dala). Kto to wymyślił? I dlaczego się przyjęło i funkcjonuje? Bo to absurd.
Pozdrawiam,
Piotr
-
Wykrzyknik ha albo ha!
22.05.202322.05.2023Czy można pisać haha? Często się z tym spotykam w Internecie. Uczono mnie, że się pisze inaczej.
-
Zaimek ty 15.06.202015.06.2020Redaguję właśnie książkę; ustaliłam z autorką, że będziemy zwracać się do czytelnika wielką literą. Mam jednak wątpliwość co do pisowni ww. zaimka tam, gdzie nie jest on zwrotem do adresata sensu stricto lub tam, gdzie jest to cytat wypowiedzi skierowanej do samej autorki. Podam przykłady:
1.
„Opowiem Ci tę historię, żeby Cię poruszyć i zmobilizować do przemyśleń, do przyjrzenia się sobie"
„Postarałam się wpleść tutaj sporo wiedzy psychologicznej, która może Cię wzbogacić i zainspirować do przemyśleń.”
– tu nie mam wątpliwości, to zapis zgodny z przyjętą konwencją.
2.
„Książka, którą trzymasz w rękach, jest bardzo osobista. (…) Gdy pokazałam pierwszy szkic jednemu z moich przyjaciół, napisał mi: (…) Ja w nim widzę twój cel osobisty: rozliczyć się ze wszystkim co cię spotkało i co masz w głowie. (…) Chcesz żeby cię oceniali?"
„Pewnego razu przyjaciel zapytał mnie:
— Słuchaj, ale powiedz, czy wolałabyś nieść ten swój bagaż i żyć, czy tego nie mieć, ale żeby cię w ogóle nie było?
Ja odpowiedziałam sobie na to pytanie. A Ty? Co odpowiesz?"
– tu autorka cytuje swojego przyjaciela, który zwracał się bezpośrednio do niej.
3.
„Albo gdy byłyśmy nad morzem z mamą, siostrą mamy i moją kuzynką, w ramach rozrywki chodziłyśmy na Rodeo – sztucznego byczka, który robiąc gwałtowne zwroty starał się zrzucić swojego jeźdźca. Ta zabawa miała rosnące programy trudności. Płaciło się raz, ale jak byczek zrzucił cię od razu, to twoja strata.”
– tu, podobnie jak wyżej, mam poważne wątpliwości; nie jest to zwrot do adresata sensu stricto.
Czy podane zapisy są poprawne, czy może jednak przekombinowałam i powinnam wszędzie zastosować wielką literę?
-
Zapis cyfrowy i słowny liczb i numerów w prozie beletrystycznej
26.03.202326.03.2023O ile mi wiadomo, praktyka redaktorska w powieściach przynajmniej w niektórych wydawnictwach jest taka, że wszystkie liczby w dialogach muszą być zapisane słownie.
Prowadzi to, w moim odczuciu, do dialogów, które sie naprawdę bardzo ciężko czyta. Przykład: Nielegalni Severskiego, str. 718:
- Dwudziestego pierwszego marca tysiąc dziewięćset sieddmendziesiątego trzeciego roku wystawiłem dokumenty dla (...)
Tymczasem już na str. 719 narrator pisze:
"Obaj doskonale wiedzieli, jaką wartość ma zielony notatnik (...) z 1953 roku"
W moim odczuciu zapis słowny dużych liczb jest zwyczajnie nieczytelny.
Skąd się wzięła ta praktyka?
-
zatrzymiemy10.09.201110.09.2011Skąd pochodzi forma zatrzymiemy, w znaczeniu zatrzymamy. Nie mogę jej znaleźć w żadnym słowniku. Czy jest ona poprawna?
Piotr -
Z czym łączymy adopcję?6.04.20206.04.2020Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy prawidłowe jest używanie słowa adopcja w stosunku do istot innych niż dziecko. Mam na myśli adopcję psa, kota, pszczoły czy drzewa. Ostatnio spotkałam się z dużą ilością negatywnych reakcji na takie połączenie.
-
znikło6.05.20096.05.2009Dzień dobry:)
Dobrze, że jest ten weekend – przynajmniej wreszcie:) udało mi się zadać pytanie:) Proszę mi napisać, jak się mówi: znikło czy zniknęło (np. „Bo by ci to nie znikło (nie zniknęło)”).
Dziękuję za odpowiedź:) -
żeby nie być posądzanym14.07.201014.07.2010Czy poprawne jest zdanie: „Świadomie zrezygnowaliśmy z rozmowy o Smoleńsku w trakcie kampanii, żeby nie być posądzanym o wykorzystywanie tragedii”? Czy nie powinno się powiedzieć „żeby nie być posądzanymi”? Mam wrażenie, że jest to przykład ogólnej tendencji w polszczyźnie do unikania liczby mnogiej orzecznika przymiotnikowego po łączniku w formie bezokolicznika lub imiesłowu.