tutaj
  • dwuznaczne zdania
    19.11.2012
    19.11.2012
    Czy można jednoznacznie określić (na jakiej podstawie?), do kogo odnoszą się formy zaimka swój w następujących zdaniach:
    Monika spotkała przyjaciółkę idącą ze swoim mężem. (mąż przyjaciółki czy Moniki?)
    Profesor kazał jej przynieść swoją pracę. (praca profesora czy jej?)
    Matka kazała im uporządkować swoje zabawki. (zabawki matki czy ich?)

    Czy lepsza byłaby tutaj zamiana na jej mężem / jego (jej) pracę / jej (ich) zabawki?
  • dywiz, myślnik i półpauza

    6.08.2002
    6.08.2002

    Składam właśnie album, w którym zamierzam zastosować myślniki jako myślniki, półpauzy do oddzielania np. stron str. 17-19, a dywizy jako dywizy. Może poprzednie zdanie brzmi trochę dziwnie, ale na pewno Pan zrozumie o co chodzi. Oczywiście jeszcze problemu nie ma. Problem widzi pani korektorka, która nie lubi myślników, a zaleca używanie półpauz, a w sformułowaniach str. 17-19 radzi korzystać z dywizów. Bardzo chciałbym używać „długich” myślników, przynajmniej przy tej pozycji.


    Robert Chwałowski w swojej książce „Typografia typowej książki” pisze:

    18.9.14. (…) Stosowanie półpauzy zamiast pauzy jest wskazane szczególnie dla krojów pisma, w których pauza jest bardzo długa, czy w tekstach, w których występują długie akapity (pauza może zakłócać jednolitą szarość kolumny).

    Oczywiście zgadzam się z tym całkowicie, ale w moim przypadku uważam, że pauza (myślnik) doskonale się tu sprawdza. Co Pan o tym myśli? Przykład mojego składu umieściłem tutaj:

    https://haudek.com/dtp/problem_a1.pdf [55KB]

  • dzielenie liczb z separatorem
    9.04.2011
    9.04.2011
    W książce Edycja tekstów A. Wolańskiego jest napisane, że należy unikać podziału pomiędzy kolejne wiersze liczb połączonych separatorem liczbowym (s. 25). Jeżeli nie da się uniknąć takiego podziału, należy separator liczbowy pozostawić na końcu pierwszego wiersza i nie powtarzać go na początku następnego. Dlaczego? Przecież jako separatora można użyć łącznika, a jest to znak, który w przypadku dzielenia wyrazów zostaje na końcu pierwszego wiersza i jest powtórzony na początku następnego.
  • Dziwna konstrukcja z datą
    28.05.2018
    28.05.2018
    Witam,
    nie znalazłem w internecie odpowiedzi na pytanie więc piszę tutaj. Czy zdanie Mapa została zatwierdzona daty 20.05.2012 jest poprawne? Chodzi mi o użycie słowa daty właśnie w takim celu.
  • elegancko o czynnościach fizjologicznych
    15.04.2013
    15.04.2013
    Witam,
    w SJP jest opisanych wiele czynności fizjologicznych, w tym „wydalić gazy trawienne wydając przy tym charakterystyczny odgłos”. Jak w praktyce powinniśmy nazwać taką czynność? W słowniku znalazłem pierdzieć jako wulgarne oraz prukać jako potoczne. Słowa purkać nie znalazłem. Pouczenie 2-letniego dziecka: „Córeczko, jeśli zdarzy Ci się wydalić gazy trawienne, wydając przy tym charakterystyczny odgłos, wypada powiedzieć: przepraszam”, raczej będzie mało praktyczne.
  • emu
    29.03.2014
    29.03.2014
    Szanowny Panie Profesorze!
    Mam pytanie dotyczące rodzaju gramatycznego rzeczownika emu. W różnych tekstach widuję naprzemiennie rodzaj męski (ten emu) i nijaki (to emu). Również dostępny tutaj słownik Doroszewskiego dopuszcza obie formy. Uwzględniając zmiany zachodzące w języku, zastanawiam się, czy obecnie obie formy: ten/to emu są nadal w równym stopniu poprawne i mogą być stosowane naprzemiennie? Jeśli tak nie jest, proszę o zaznaczenie, która forma jest poprawna.
    Z poważaniem
    Tomasz
  • epatować
    26.09.2002
    26.09.2002
    Witam,
    Czy słowo epatować ma w dzisiejszym języku polskim zabarwienie negatywne? Czy słusznie kojarzy mi się z czymś nachalnym, obrazoburczym? Mam wrażenie, że używa się tego słowa właśnie w kontekście np. epatowania kogoś jakimś obrazem okrucieństwa czy przemocy. Chyba raczej nie mówi się dziś np. epatował kogoś pięknem, dobrem itp.
    Mam rację?
    Z góry dziękuję
    Krystian
  • eponim
    8.02.2010
    8.02.2010
    Czym jest eponim? Większość słowników podaje, że to WYRAZ (jak geonim czy hydronim), a także – w innym znaczeniu (które tutaj możemy pominąć) – starożytny urzędnik. Jednak w Słowniku mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego można znaleźć jeszcze jedno znaczenie: 'osoba, której imieniem coś nazwano'. Tego znaczenia nie notują PWN-owskie słowniki (Uniwersalny, Wielki wyrazów obcych, 100 tysięcy potrzebnych słów), stąd pytanie, czy jest ono uprawnione?
  • esperanto
    18.12.2002
    18.12.2002
    Szanowna redakcjo,
    od dawna już zastanawiam się, jak należy odmieniać przez przypadki słowo esperanto (chodzi tutaj o nazwę języka). Proszę o pomoc w tej sprawie. Z góry dziękuję.
  • fałszywe pozory
    30.11.2004
    30.11.2004
    Witam!
    Interesuje mnie poprawność zwrotu fałszywe pozory. Wydaje mi się on co najmniej podejrzany, jednak tutaj, w internecie, czytam w słowniku PWN-u definicję słowa mamić – „zwodzić kogoś fałszywymi pozorami”. Co ciekawe, przy synonimicznym manić jest już tylko „zwodzić kogoś pozorami”.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego