twórca
-
inwencja autora4.12.20154.12.2015Szanowni Państwo,
może czegoś nie rozumiem, ale dlaczego w poradzie Przecinek po dopowiedzeniu lub przydawce: Jej druga, nieco mniej sławna (?) strona odrzucono zależność drugiego przecinka od „inwencji autora”? Kto, jeśli nie autor zdania, wie najlepiej, jaka jest hierarchia treści, które chciał w nim zawrzeć? A chyba od tego właśnie zależy obecność drugiego przecinka, prawda?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Jak stąd do Mińska
20.02.2022Dzień dobry,
chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia jak stąd do Mińska.
Pozdrawiam Dominik
-
Jednolity a jednorodny 10.04.201610.04.2016Witam serdecznie,
mam pytanie, które wiąże się z moją pracą zawodową. Czy jest jakakolwiek różnica pomiędzy znaczeniem słowa jednolity a jednorodny? System komputerowy, a właściwie jego twórca, wyraźnie daje mi do zrozumienia, że jedno słowo wyklucza drugie. Jednocześnie w opisie mam możliwość zaznaczenia różnorodny a nie ma opcji niejednolity. Sprawia mi to kłopoty i dostarcza niepotrzebnych utarczek słownych.
Proszę o odpowiedź.
Krzysztof
-
językoznawstwo polskie17.11.200417.11.2004Witam.
Chciałbym dowiedzieć się cośkolwiek o historii polskiego językoznawstwa: od kiedy taka dziedzina nauki istnieje, kto jako pierwszy się tym w Polsce zajmował oraz kiedy wydano pierwszy polski słownik ortograficzny?
Dziękuję serdecznie i pozdrawiam redakcję. -
Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?3.01.20133.01.2013Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
-
kreatywny15.02.200915.02.2009Proszę o wyjaśnienie, czy robiące coraz większą karierę w Internecie słowo kreatywny w języku polskim może odnosić się do tworów, a nie tylko twórców. Czy określenia kreatywny pomysł, kreatywny obraz są poprawne, czy lepiej byłoby napisać pomysł kreatywnego autora, obraz twórczego grafika?
-
krzyczeć po kimś12.03.201612.03.2016Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
-
LaTeX (ponownie)
22.03.201722.03.2017Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).
Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].
Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).
Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).
Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.
Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?
Maciej St. Zięba
-
Lemat K.–Z.18.04.201718.04.2017Szanowni Państwo,
jak należy zapisywać inicjały w takich połączeniach, w których pochodzą one od dwóch osób? Np. lemat Kuratowskiego-Zorna, lemat Borela-Cantellego: lemat K.-Z., B.-C. czy K.Z., B.C.?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Levi Strauss29.12.201529.12.2015Bardzo proszę o podanie właściwej odmiany zarówno w pisowni, jak w wymowie imienia i nazwiska Levi Strauss (chodzi o producenta dżinsów). Encyklopedia podaje, że nazwę firmy wymawiać się powinno [Liwaj Straus end kampani]. Wnioskuję zatem, że zamerykanizowane imię i nazwisko wymawia się tak samo w mianowniku. Co jednak z pozostałymi przypadkami? Jak je pisać i odpowiednio wymawiać?
Dziękuję!
