ubezdźwięcznienie
-
ubezdźwięcznienie spółgłosek6.06.20056.06.2005Czy wszystkie głoski mogą ulec ubezdźwięcznieniu podobnemu jak w wypadku wyrazów rtęć (ubezdźw. [r]) czy pomysł (ubezdźw. [ł])? Na czym polega to zjawisko?
-
Uproszenia grup spółgłoskowych30.05.201930.05.2019Dzień dobry! Mam pytanie w sprawie ubezdźwięczniania zbitek spółgłoskowych. Czy wymawianie czasowników poszedł, gniótł, pomógł itp. jako [poszet], [gniut], [pomuk] to wymowa potoczna, czy regularna?
-
dżdż i nienacek7.06.20057.06.2005Witam serdecznie!
Jest kilka słów, które, w moim wyczuciu, zachowują się zupełnie pozaregulaminowo w polszczyźnie. Pozwolę sobie poprosić o kilka słów na temat dwóch z nich.
1. dżdż. Zachowała się forma rzeczownikowa (w związku frazeologicznym jak kania dżdżu), ale tylko dopełniacza. Co się stało z mianownikiem i w jaki sposób doszło do przejścia z dżdż (o ile tak mianownik wyglądał) na deszcz?
2. znienacka. Kim/czym jest ów tajemniczy nienacek?
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny
-
salchow30.03.200630.03.2006W transmisji z łyżwiarstwa figurowego słyszę o [salchofie], [salchofach]. W mianowniku [w] w wygłosie przechodzi w [f], ale czy dopuszczalne jest zachowanie tego ubezdźwięcznienia również w formach odmienionych? Znam to tylko z tv, wyobrażam sobie, że tak się tego używa w środowisku związanym z tym sportem (komentują m.in. łyżwiarze). Czy to jest przykład konfliktu między formą branżową a ogólnojęzykową? Jeśli tak, to która powinna mieć pierwszeństwo?
-
spośród1.06.20061.06.2006Witam,
moje pytanie chodzi mi długo już po głowie. Jak pisze się spośród czy z pośród? Wydaje mi się, że ta 1. wersja jest poprawna, aczkolwiek nie jestem pewna, ponieważ znajomy powiedział mi, że oba wyrażenia są dopuszczalne… A jak jest naprawdę?? Bardzo mi zależy na szybkiej odpowiedzi…
Może powinnam napisać, w jakim zdaniu? Czy to nie ma znaczenia? -
Васіль Быкаў – Wasil Bykau po polsku12.04.201512.04.2015W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?
-
blurp8.04.20138.04.2013Jak powinniśmy wymawiać coraz częściej spotykane dziś słowo blurb: [blurp] czy [blerp]? A przy okazji – która forma D. lp. jest Państwa zdaniem lepsza?
-
Dotknięta wędka30.10.201630.10.2016Która wymowa słowa wędka: [vendka] czy [veu̯dka] jest poprawna?
To samo pytanie dotyczy słowa dotknięta: [dotkn'enta] czy [dotkn'eu̯ta]?
-
dżdża3.04.20242.10.2013Czy używa się obecnie wyrazu dżdża (rodzaj żeński, mianownik) na określenie drobnego deszczu? Taką informację znalazłem w Z polszczyzną za pan brat, 1986, s. 238.
-
dżdżysty
27.11.202327.11.2023Szanowni Państwo,
zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].
Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.
Z poważaniem
Andrzej M. Sołtan
