utrzymywać
  • otwarto ogień czy otworzono?
    21.06.2013
    21.06.2013
    Ogień otwarty czy otworzony – która forma jest poprawna? Dodam, że nie pytam o ognisko, tylko o ostrzał.
  • pacha
    4.10.2012
    4.10.2012
    Czy mogłabym poznać etymologię słowa pacha – czy ma wspólne korzenie z zapachem (jak niektórzy utrzymują)?
  • pegeerowski
    17.06.2012
    17.06.2012
    Mam wątpliwość dotyczącą rozwiniętych wariantów przymiotników GL-owski, GS-owski, PGR-owski itp. Słowniki podają jedynie zapisy typu geelowski, geesowski i pegeerowski. Czy nie lepiej byłoby jednak pisać gieelowski, gieesowski i pegieerowski, tym bardziej że taka pisownia odpowiadałby ogólnopolskiej wymowie? Notabene jako odrębne hasło w WSO zostało odnotowane nie ge, lecz właśnie gie.
  • pierw – wpierw – najpierw
    12.09.2005
    12.09.2005
    Zastanawiają mnie losy wyrazu pierw. Słowniki określają go jako przestarzały bądź książkowy, zdawałoby się więc, że w mowie potocznej używany jest bardzo rzadko. Tymczasem jest on powszechnie stosowany, najczęściej przez ludzi młodych; zaobserwowałem, że już studenci używają go rzadko.
    Co ciekawe, jego używanie zwykle jest niemile widziane przez otoczenie; słowo pierw jest nielubiane przez polonistów, nierzadko wręcz tępione w szkołach i traktowane jak błąd językowy. Czy słusznie?
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • policja i milicja
    13.03.2008
    13.03.2008
    Witam,
    chciałbym zapytać o etymologię wyrazu policja. Skąd ten wyraz przywędrował do polszczyzny? Czy zawsze był zapisywany w taki sposób jak obecne? Czy jego znaczenie było zawsze takie jak dziś? Proszę o jak najszerszą informację na temat obecności tego wyrazu w polszczyźnie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Mateusz
  • Polonica

    6.11.2021
    6.11.2021

    Szanowni Państwo,

    zauważyłam, że na stronie Instytutu Polonika używana jest forma (ten) polonik na określenie obiektu związanego z Polską. Słowniki utrzymują, że rzeczownik polonica (polonika) ma tylko liczbę mnogą. Rozumiem potrzebę istnienia liczby pojedynczej, ale czy nie powinna ona brzmieć: polonicum? Wydaje się, że gdyby forma M. lp. miała brzmieć polonik, M. lm. powinien raczej brzmieć: poloniki. A może istnieje taka forma liczby mnogiej?

    Z ciekawością oczekuję na odpowiedź.


  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • południe południu nierówne
    9.11.2013
    9.11.2013
    Szanowna Poradnio,
    wiem, że było już o globalnym Południu i pisowni wielką literą. A co z południem w obrębie jednego kraju, np. w zdaniu „We Włoszech bogata P/północ utrzymuje biedne P/południe”?.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
    PS Pytanie pomocnicze: czy przecinek w następującym zdaniu jest konieczny: „Tu, na południu, ludzie są życzliwsi”?
  • Potoczne konstrukcje z między

    28.07.2021
    28.07.2021

    Czy poprawne jest określenie czyjegoś wzrostu potocznie jako "między metr sześćdziesiąt a metr sześćdziesiąt pięć" (centymetry pozostają w domyśle)? Wydaje się, że należałoby zastosować tutaj narzędnik, jednak "między metrem sześćdziesięcioma a metrem sześćdziesięcioma pięcioma" brzmi niezręcznie bez dodania na końcu jednostki, natomiast "między metrem sześćdziesiąt a metrem sześćdziesiąt pięć" jest niekonsekwentne.

    Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie, jak najlepiej postąpić w tej sytuacji.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego