uzus
-
Janukowycz czy Janukowicz?21.12.201321.12.2013Szanowni Państwo,
Jak powinna wyglądać transkrypcja nazwiska Janukowycz/Janukowicz? W słowniku ortograficznym znajduje się reguła dotycząca ukraińskich nazw własnych, a jednak uzus zdaje się jej całkowicie przeczyć. Jak należy pisać to nazwisko wzorcowo? Czy są jakieś powody, dla których niemal wszystkie media piszą to nazwisko z końcówką -ycz i czy przy tej pisowni należałoby pozostać?
Z wyrazami szacunku -
kłopotliwe daty31.10.201331.10.2013Jutro pierwszy dzień listopada. Nagminnie słyszy się więc zadnia typu: znicze na pierwszego listopada. Słownik mówi o poprawności konstrukcji znicze na pierwszy listopada i tak zawsze mówię, uczulam na to innych. Ale czy nie to już uzus językowy, utarta konstrukcja, podobnie jak się to ma z trzynastego w piątek? Czy twardo obstając przy pierwszym i trzynastym w piątek, mam rację?
-
Kto mieszka w Kostaryce?
19.12.201319.12.2013Chciałbym spytać o nazwę mieszkańca Kostaryki. Słowniki (Uniwersalny s.j.p., S. nazw własnych, Wielki s. ortograficzny PWN) podają wyłącznie słowo Kostarykanin, ale uzus zdaje się przemawiać na korzyść Kostarykańczyka. Dodatkowo mamy hasło Kostarykańczycy w encyklopedii https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Kostarykanczycy;3926230.html (to jedyne źródło, jakie udało mi się znaleźć). Czy można zatem bezpiecznie używać obydwu form?
-
leczby
20.04.202220.04.2022Szanowni Państwo,
w SO PWN znajduję przykład łącznej pisowni leksemu leczby: Idź, leczbym chciał wiedzieć, kiedy wrócisz. Moim zdaniem cząstka by należy tu do czasownika, nie spójnika. Chyba nie tylko ja się buntuję – w NKJP łączna pisownia leczby występuje tylko 2 razy (Gazeta Wyborcza) obok 223 przykładów pisowni rozdzielnej (wiele z książek czołowych wydawnictw i autorów). W innych przypadkach jest jeszcze większa dysproporcja. To jak jest z tym uzusem? Ma znaczenie, czy nie?
-
Lhotse20.04.202020.04.2020Szanowna Poradnio!
Czy da się ustalić rodzaj gramatyczny Lhotse, czwartego szczytu Ziemi? Będę wdzięczna za podpowiedź.
Serdecznie pozdrawiam
Mira Perlińska
-
Liczba mnoga od nazwisk zakończonych na [e]26.11.201626.11.2016Szanowni Państwo,
W SWTiK, w artykule „Kolbe, Rabelais, Mile”, pojawia się informacja: „Nie od wszystkich nazwisk zakończonych na -e tworzymy formy liczby mnogiej”. Czy można prosić o przykłady takich nazwisk? Czy zależy to od uzusu, czy właściwości gramatycznych nazwiska?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Łomianecki czy łomiankowski?
24.12.202124.12.2021Szanowni Językoznawcy!
Uprzejmie proszę o podanie przymiotnika od nazwy miasta Łomianki. W uzusie przymiotnik ten brzmi „łomiankowski” (nie spotkałem się nigdy z inną formą, taką też podaje WSO), natomiast forma podawana w Wykazie urzędowych nazw miejscowości i ich części, wydawanym przez MSWiA, to „łomianecki”. Z tego, co kiedyś czytałem, w pracach nad ww. wykazem pracują m.in. onomaści, geografowie i historycy, więc jakaś racja powinna stać i za tą 2. opcją.
Ze szczerym poważaniem
J.J.
-
molestant, molestator
27.06.202327.06.2023Jak nazywa się osoba, która molestuje? Czy istnieje na to jedno słowo?
Z góry dziękuję
D.
-
nazwiska włoskie na -o26.10.201226.10.2012W uzusie zawsze pozostawały w polskim piłkarskim świecie nieodmienne nazwiska włoskiego pochodzenia zakończone na o (Capello, Cassano, Del Piero). Zamach na takie status quo przeprowadziła Gazeta Wyborcza, narzucając odmianę: Cassana, Cassanem itd., co spotkało się z protestami choćby czołowego felietonisty, znakomicie władającego słowem Rafała Steca. Mnie, podobnie jak całe środowisko, egzotyczna odmiana razi. Co Państwo sądzą o tej sytuacji?
-
Nazwy obcych potraw w polszczyźnie
7.10.20217.10.2021Jak spolszczyć nazwy bliskowschodnich potraw, które (za Anglikami) na polskich blogach nazywane są labneh, halloumi i tzatziki?
Dziękuję!
D.
