w-nowym-miejscu
  • krzyż, sklep, niebieski i król
    23.04.2003
    23.04.2003
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym się dowiedzieć jaka jest etymologia słów: krzyż, sklep, niebieski i król.
    Z góry dziękuję.
  • Kto ma jaką władzę?
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    1) Jak należy pisać skrót od określenia „spółka akcyjna": S.A. (z kropkami) czy: SA, jak inne skróty (PKP, PZU, PKO itp.). Nowy Kodeks spółek handlowych w odniesieniu do spółki akcyjnej w art. 305 stanowi: par. 1: „Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie: spółka akcyjna. Par. 2: „Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu S.A.” Zatem Sejm dopuszcza używanie skrótu z kropkami, a co na to językoznawcy?
    2) Dlaczego w nazwie wydawnictwa Dziennik Ustaw skrót wyrazu numer jest pisany wielką literą: Nr (podobnie, podając miejsce opublikowania przepisu prawnego, powszechnie podaje się: „Dz.U. Nr …”). Czy nie jest to germanizm?
    3) Jaka jest moc obowiązująca norm językowych i kto je ustala? Czy jest możliwe, aby w języku pewnej grupy zawodowej obowiązywały inne normy, niż powszechnie przyjęte (np. S.A., Dz.U. Nr w języku prawniczym)? Czy Sejm może ustanawiać normy językowe w drodze ustaw?
    Będę wdzięczny za odpowiedź. Pozdrawiam.
    Kazimierz Kucharski
  • nadpisać
    30.05.2013
    30.05.2013
    Witam!
    W ostatnim czasie wzbudziło moją wątpliwość słowo nadpisać. Funkcjonuje ono już dłuższy czas w języku polskim i wydaje się być dosyć dobrze zakorzenione, jednak nie jestem przekonany co do jego poprawności. Jeśli dobrze zauważyłem, jest ono kalką angielskiego overwrite, i wydaje mi się, że podczas tłumaczenia zostało zatracone oryginalne znaczenie, a dla osoby, która pierwszy raz spotyka się z tym słowem może być ono niejasne. Czy powinno się używać innego synonimu tego słowa?
  • Nazwy stacji i przystanków
    31.10.2017
    31.10.2017
    Szanowni Państwo,
    Chciałem zapytać, jak powinny być zapisywane niektóre nazwy przystanków, np. „Marymont-Potok”. W tym wypadku chyba właśnie tak, bo Potok to osiedle na warszawskim Marymoncie, więc można to podciągnąć pod regułę [184]. A „Banacha — szpital”? Napisałbym tak, tzn. z myślnikiem, odstępem i małą literą, bo jest to przystanek przy ul. Banacha, zlokalizowany obok szpitala. Ale może z jakiegoś powodu lepiej: „Banacha-szpital” albo „Banacha-Szpital”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nazwy stanowisk
    20.10.2003
    20.10.2003
    Witam!
    Jestem od niedawna wykonawcą stempli. Proszę o wyjaśnienie następujących kwestii:
    1. Jaką literą – dużą czy małą – należy pisać nazwy stanowisk na pieczątkach, np. prezes zarządu czy Prezes Zarządu, czy może prezes Zarządu (Jan Kowalski)? Podobnie kierownik Działu Logistyki czy Kierownik…? Skład rządu RP na stronach w necie jest pisany małymi literami, np. minister edukacji narodowej Krystyna Łybacka. Czy tak samo powinny wyglądać pieczęcie? Trudno mówić tu o formie grzecznościowej, wszak posiadacz takiego stanowiska zawsze, pieczętując pisma, zwraca się do osób trzecich. Czy jest jakaś reguła, która określa pisanie nazw stanowisk w wypadku pieczątek imiennych?
    2. Czy jest dopuszczalne pisanie powyższych nazw literami wielkimi np. PREZES Jan Kowalski?
  • nazwy wież
    20.01.2003
    20.01.2003
    Witam,
    w jaki sposób zapisujemy wieże i baszty? Wieża Zielona czy wieża Zielona; Baszta Dorotki czy baszta Dorotki?
    Pozdrawiam,
    MP
  • nie wolno jest
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam!
    W podręczniku akademickim, z którego korzystam, wielokrotnie spotkałam się z wyrażeniem nie wolno jest + bezokolicznik. Znałam to wyrażenie w postaci nie wolno + bezokolicznik, dlatego niezmiernie mnie tamta konstrukcja zdziwiła. Czy jest poprawna?
  • Pochodzenie słowa knajpa

    18.07.2021
    18.07.2021

    Dzień Dobry! Interesuje mnie pochodzenie słowa knajpa. Czy jest możliwość, jak podpowiada intuicja, że pochodzi ono do nazwiska Sebastiana Kneippa? Jak wiadomo propagował on zdrowy tryb życia, zimne kąpiele ale także proste i zdrowe pożywienie, zasady dietetyczne wg których działały restauracje w jego uzdrowisku. Czy mogła to być początkowo restauracja wg metody Kneippa lub restauracja Kneippa a potem porostu knajpa?

  • protagonista
    28.05.2010
    28.05.2010
    W ostatnim czasie – szczególnie chyba w Internecie – rozpowszechniło się użycie słowa protagonista w znaczeniu 'główny bohater (książki, filmu, gry)'. Intuicja podpowiada mi, że to prosta kalka angielskiego sensu tego słowa. Ale może się mylę i możemy powiedzieć, że „Wokulski to protagonista powieści Prusa”?
    Z wyrazami szacunku,
    Tomek Romaniuk
  • przecinek a imiesłowowy równoważnik zdania
    7.12.2008
    7.12.2008
    Zawsze podczas pisania uważnie stawiam przecinki przy imiesłowach zakończonych na -ąc, -łszy, -wszy (wg zasady nr 367 w słowniku ortograficznym PWN) i to samo zalecam znajomym. Mam jednak pewne wątpliwości, bo i w prasie często przecinki w tych miejscach są pomijane, i w wielu książkach (zwłaszcza starszych – ostatnio zauważyłem to u Lema). Czy to tylko nieznajomość reguły lub traktowanie jej dość pobieżnie, czy jednak rzeczywiście czasem (a jeśli tak, to kiedy?) można sobie darować taką pedantyczność?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego