w-tym-mówieniu
  • w Wielkopolskiem jak w Zakopanem
    1.11.2011
    1.11.2011
    Witam,
    która forma odmiany województw jest poprawna: w wielkopolskim czy w wielkopolskiem? Czy jest jakaś różnica w zależności od tego, czy mówimy o regionie, czy o województwie? Czy ma znaczenie, czy używamy przed nazwą słowa województwo, czy region?
    Z góry dziękuję
  • wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny
    21.09.2009
    21.09.2009
    Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
    Dziękuję!
  • W znaczeniu ‘roślina’ i ‘sztuczna ozdoba choinkowa‘ – gwiazda betlejemska
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowny Panie Doktorze,
    jeśli chodzi jeszcze o Gwiazdę Betlejemską, to tekst dyktanda mówi o wystroju wnętrza. Trudno więc, moim zdaniem, bronić taką pisownię (a może: takiej pisowni? rekcja tego czasownika sprawia mi kłopot), powołując się na obiekt astronomiczny. Ja sobie wyobrażam albo roślinę o tej nazwie, pisaną małymi literami, albo ozdobę choinkową. Pisownię pierwszej sankcjonuje WSO, drugiej nie, ale tutaj też spodziewałbym się małych liter.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Za rok w maju
    13.11.2018
    13.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    Nie robię sobie żartów.
    Wcześniej pytałem o określenie za rok w maju powiedziane dzisiaj. Pani żartuje z tego, co piszę, nie dostałem odpowiedzi, dlaczego mogę mówić za rok w maju, jeśli nie ma 12 miesięcy, chodzi mi o to jak to jest, że mówię za to A nie ma roku, czy jest to niepoprawne, nie precyzyjne w tym wypadku.
  • Jeszcze raz o zapisie nazwisk kończących się w wymowie na -i po spółgłosce
    4.12.2018
    4.12.2018
    Szanowni Państwo,
    wrócę do pytania, na które dostałam odpowiedź, jednak bardzo niesatysfakcjonującą. Jak rozumiem, dr Wolański zapisuje Kennedy'ego, a wymawia [kenediego]? Dlaczego zatem mamy stawiać tam apostrof? Nie dajemy go w przypadku np. Caseyów (Caseyami, Caseyowie itd.). Nie przekonuje także mnie argument, że mogłoby to zmylić nas co do postaci mianownikowej. Nie myli nas w przypadku form: Jakiem czy Grapie. Co z Jakiem od Jacquesa (porada prof. Grzeni)?
  • liczebniki i wyrazy pochodne w słownikach
    28.03.2003
    28.03.2003
    Szanowni Państwo!
    W Słowniku ortograficznym podane są formy: dwustuletni (a. dwóchsetletni) i trzystoletni (a. trzechsetletni). Nie ma formy trzystuletni – czy jest niepoprawna? Co z czterystoletni (czterystuletni)? Proszę o uzasadnienie.
  • nazwy zawodowe kobiet w biogramie
    3.03.2020
    3.03.2020
    Czy o wybitnej kobiecie historyku (w stopniu kustosza jednego z archiwów) można w jej biogramie pisać badacz, archiwista i kustosz? Czy też konieczne jest używanie form żeńskich (badaczka, archiwistka, kustoszka)?
  • Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
    Z szacunkiem,
    M. B.
  • Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych
    31.12.2015
    31.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kłopoty interpunkcyjne ze zdaniami, które chyba można uznać za sfrazeologizowane:
    Zegar chodził(,) jak chciał,
    Bóg jeden wie(,) co się tam działo,
    (…) które nie wiadomo(,) czemu miałyby służyć (czyli 'nie służyły do niczego', nie: 'nikt nie wiedział, do czego służyły’),
    Zrobię to najlepiej(,) jak się da.
    Ostatni przykład jest podobny do tego z porady gdzie się da.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • w Będzinie czy w Będziniu?
    7.07.2010
    7.07.2010
    Jak powiedzieć? Jestem w Będzinie czy jestem w Będziniu? Ja zawsze mówię, że jestem w Będzinie, ale mnie niektórzy poprawiają.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego