Szanowni Państwo,
mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Bartłomiej

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące trzech słów: gleba, rola i ziemia. Czy mają one różne znaczenia, czy są synonimiczne? Kiedy (jeśli w ogóle) można używać ich zamiennie? Skąd wzięło się określenie zaliczyć glebę 'upaść, przewrócić się'? Gleba kojarzy mi się z uprawą, a więc polem uprawnym (rolą?), a ja ostatnio zaliczyłam glebę na chodniku w centrum miasta. Pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad interpunkcją w konwersacjach internetowych typu czat na Facebooku. Wiem, że do tej sfery wypowiedzi pisemnych podchodzi się z dystansem, ale czy jeśli mimo wszystko chciałoby się dbać o szczegóły, to powinno się każdą wypowiedź rozpoczynać wielką literą i kończyć kropką, nawet jeśli jest krótka i nie ma charakteru zdania? Najbliższa analogia, jaka przychodzi mi do głowy, to dialogi, w których tak właśnie jest.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry!
Wczoraj spotkałam się ze znajomymi i jeden z nich powiedział, że ma problem ze znaczeniem i pochodzeniem słowa, którego nigdzie nie może znaleźć. To słowo to klajdra. Znajomy zajmuje się zawodowo gotowaniem i stwierdził, że do tej pory słowo to kojarzyło mu się z „kleksem” np. śmietany. Natomiast po przeszukiwaniu internetu znalazł je tylko w kontekście czegoś, co można określić jako ‘górną warstwę ciasta’. Ja sama nigdzie nie mogłam znaleźć wytłumaczenia tego słowa.

Pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
intrygują mnie słowa kminić i obczaić. Skąd się właściwie wzięły? Pierwsze kojarzy mi się tylko z kminkiem. Drugie ma może coś wspólnego z czajeniem i takimi zwrotami jak czaić bazę. Czy można prosić o więcej informacji odnośnie tych słów, które pojawiły się nie wiadomo skąd i kiedy i naraz zaczęły obsługiwać wiele kontekstów polszczyzny potocznej?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

Szanowni Państwo,
chciałam zapytać o słowo kupcze. Pochodzę z Podlasia i jestem nauczona, że np. na ciasto, przetwory, jeśli nie są domowe mówi się, że są kupcze. Kiedy przeprowadziłam się do Małopolski, dowiedziałam się, że powinnam mówić, że są one kupne. W słownikach nie mogę znaleźć wyrazu kupcze. Chciałam zapytać, czy jest to regionalizm? I czy chcąc mówić starannie, powinnam dostosować się do ogólnopolskiego kupne?
Z wyrazami szacunku
Magdalena Pawłowska

Dzień dobry,
mam następujące dwa pytania:
1. Czy dopuszczalne jest tworzenie polskich form liczby mnogiej od łacińskich nazw chmur (cumulusy, cirrusy itp.)?
2. Powierzchnia Ziemi czy powierzchnia ziemi? W moim odczuciu, gdy omawia się bilans energetyczny planety, powinno się pisać o powierzchni Ziemi (do której dociera promieniowanie itd.), a na małą literę można pozwolić sobie np. gdy mowa o warstwie atmosfery przylegającej do ziemi (z pominięciem słowa powierzchnia).

Drodzy Państwo, mam pytanie o skrócony zapis frazy „lata dwutysięczne”. Lata dziewięćdziesiąte zapisujemy jako „lata 90.”. Czy analogiczny zapis – „lata 00.” dla lat dwutysięcznych byłby właściwy?

Z poważaniem

Ewa Sętowska

Zastanawia mnie brak w słownikach wyrazu lepiec ‘przylepiec’, który słyszałem zarówno w Krakowskiem, jak i na Podkarpaciu. Czyżby był to galicjanizm?