warszawski
  • wymowa regionalna
    7.03.2006
    7.03.2006
    Dzień dobry!
    Czy wymowa ogólnopolska to tylko wymowa warszawska? Wiem, że regionalizmy nie są nieprawidłowościami językowymi, wobec tego czy ich stosowanie jest zgodne z wymową ogólnopolską? Czy gwara ludowa jest zgodna z normą ogólnopolską?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • agrafka i ancymon
    21.02.2015
    21.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zaskoczyłem znajomych informacją, że język polski nie zawiera ani jednego wyrazu o pochodzeniu czysto polskim, który zaczynałby się na literę a, oczywiście wykluczając takie słowa jak: ale, albo, ach itp. W związku z tym chciałbym zapytać o etymologię słów: agrafka i ancymon.
    Pozdrawiam
    Ł.K.
  • Biała księga
    1.11.2012
    1.11.2012
    Znając odpowiedź nt. wyrażenia biała księga, wciąż się waham, jak zapisywać je w tekście, w którym występuje ono wielokrotnie i zawsze odnosi się do jednego dokumentu z 1939 roku. Ściśle biorąc, nie jest tytułem ani – nie ma pojedynczej referencji – nazwą własną. Ale zapis małymi literami też wydaje się zły, skoro w tekście zawsze chodzi o jeden konkretny dokument. W literaturze przedmiotu napotkałem Białą Księgę kursywą lub nie oraz Białą księgę kursywą; nie znalazłem zapisu małymi literami.
  • były
    5.05.2006
    5.05.2006
    Czy poprawne jest wyrażenie państwo byłego Układu Warszawskiego? Wątpliwości biorą się stąd, że zestawienia była żona (były mistrz, alkoholik, członek itp.) oznaczają osoby, które straciły jakąś cechę, ale wciąż istnieją. O zmarłym nikt nie powie były mąż, były papież. Podobnie nie istnieje nic, co można by nazwać byłym Układem Warszawskim (byłym ZSRR, byłą Jugosławią).
  • Czy tylko pełna nazwa może wyrażać szacunek?
    24.10.2012
    24.10.2012
    Uprzejmie proszę o interpretację, czy pisanie słowa Powstanie, używanego w kontekście jako część nazwy własnej Powstanie Warszawskie, oddzielnie wielką literą powinno być traktowane jako błąd ortograficzny. Cytuję: „Pani przewodniczka była młodą osobą, wiedzieliśmy więc, że urodziła się po Powstaniu”. Nauczycielka sprawdzająca pracę wskazała wielką literę w wyrazie Powstanie jako błąd (było takich wyrazów kilka), obniżając ocenę z pracy.
    Grzegorz Kłos
  • durszlak i druszlak
    5.05.2014
    5.05.2014
    W Słowniku etymologicznym… A. Brücknera jest hasło druszlak, skąd cytuję: „ogólniejszy (z odwrotną przestawką) niż dawne durszlak”. Dlaczego druszlak znikł ze słowników? Pytam przede wszystkim dlatego, że w dzieciństwie znałem tylko formę druszlak i wciąż nie mogę się przestawić na tę współczesnosłownikową.
  • Egzamin do szkoły teatralnej

    24.12.2022
    24.12.2022

    Dzień dobry, czy w sformułowaniach: „doświadczyłem tego w Szkole Teatralnej”, „zdawać do Szkoły Teatralnej”, „egzamin do Szkoły Teatralnej”, „po zajęciach w Szkole Teatralnej”, „absolwent Szkoły Teatralnej”, „znaliśmy się ze Szkoły Teatralnej” szkoła teatralna powinna być zapisana wielką literą? Wydaje mi się, że nie, choć pewnie (w domyśle) odnosi się do konkretnej uczelni. Czy w wyrażeniu „Krakowska/Warszawska Szkoła Teatralna” zapis wielką literą jest uzasadniony (jako niepełna nazwa)?

    Bardzo dziękuję.


  • Elipsa kontekstowa

    2.11.2023
    2.11.2023

    Czy poprawne są zdania: „Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i Warszawskim” oraz „Ten gatunek ryby występuje w Morzu Czarnym i Azowskim”? Pytam o to, bo niektórzy twierdzą, że w takich przypadkach należy użyć liczby mnogiej: „Studiował na uniwersytetach Jagiellońskim i Warszawskim” oraz „Ten gatunek ryby występuje w morzach Czarnym i Azowskim”.

  • generał i gienerał
    4.05.2014
    4.05.2014
    Szanowni Państwo,
    mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Bartłomiej
  • Krótko i węzłowato
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięło się określenie krótko i węzłowato, tzn. dlaczego węzłowato przyjęło się jako wzmocnienie zwięzłości i krótkości? Mnie węzłowaty kojarzy się raczej tak, jak podano w SJP, czyli 'pełen węzłów', a więc raczej 'nierozwikłany, nierozwiązany, skomplikowany'.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego