widoczny
  • Jak wcześniej Sokrates…
    19.05.2008
    19.05.2008
    Dzień dobry,
    czy po porównaniu rozpoczynającym zdanie należy wstawiać przecinek, np. „Jak wcześniej Sokrates (tutaj przecinek?) Platon kładł nacisk na zagadnienia moralne”?
  • Jedliśmy i pili
    25.10.2013
    25.10.2013
    W języku literackim w wypadku użycia w jednym zdaniu kilku czasowników w pierwszej osobie liczby mnogiej czasu przeszłego drugi i następne otrzymują końcówkę charakterystyczną dla trzeciej osoby, np. jedliśmy i pili. Bardziej dla mnie naturalne jest jednak użycie takich samych końcówek w wypadku wszystkich czasowników: jedliśmy i piliśmy. Jakie jest pochodzenie i nazwa tej formy? Czy sformułowanie: jedliśmy i piliśmy zawiera w każdym wypadku błąd gramatyczny (też w języku potocznym)?
    Łukasz
  • „Jesień idzie”
    4.12.2008
    4.12.2008
    Szanowni Państwo!
    Jak zapisać nieodmienną, quasi-zdaniową nazwę corocznej imprezy na orientację „Jesień idzie”? Tak jak właśnie to zrobiłem (przez analogię do tytułów czasopism) czy oba człony dużymi literami?
    Pozdrawiam
    T.Ż.
  • Jestem samochodem
    2.03.2011
    2.03.2011
    Witam.
    Chciałbym zapytać, czy poprawne jest sformułowanie „Jestem samochodem”. Często się słyszy to stwierdzenie w sytuacji, gdy ktoś przyjechał samochodem. Na początku uważałem to sformułowanie za wysoce niepoprawne, ironicznie odpowiadając: kim? Niemniej, po głębszym namyśle stwierdziłem, ze można być dostarczonym, przywiezionym samochodem. Czyli „Jestem samochodem”, w domyśle: „Jestem przywieziony samochodem”, powinno być poprawne. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.
    Pozdrawiam
    Jakub
  • kłopotliwy imiesłów
    2.04.2010
    2.04.2010
    Naszły mnie dzisiaj wątpliwości natury gramatycznej. Zastanawiam się, czy można powiedzieć: „Zostałby pozbawiony swojego samochodu, tym samym zostając usuniętym z pozycji kierowcy”. Martwi mnie głównie druga część zdania, właściwie jedynie kwestia zostąjąc usuniętym.
  • Konowiąz i inochód
    23.10.2017
    23.10.2017
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie nietypowej formy dwóch słów – konowiąz oraz inochód. Dlaczego nie pisze się koniowiąz oraz innochód?
  • kropka w cudzysłowie czy poza nim?
    29.09.2008
    29.09.2008
    Czy można postawić kropkę przed cudzysłowem zamykającym, jeżeli cytowane jest całe zdanie? Choć zasada w WSO PWN jest jednoznaczna ([344], s. 122, 2003), często słyszę, że to „nielogiczne”, gdyż cytuje się również kropkę zamykającą cytowane zdanie. Dlaczego więc miałaby się ona znaleźć poza cytatem, którego wyznacznikiem jest cudzysłów?
    Przykład (wg zasady [344] – błędny):
    Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie.”

    Poprawnie (nielogicznie?):
    Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie”.
  • kwintylion
    28.11.2006
    28.11.2006
    Wielkie liczby, takie jak milion, bilion czy trylion, w dopełniaczu przyjmują końcówkę -a. Tymczasem bardzo duża liczba słowników dla słowa kwintylion podaje oboczność -a a. -u (np. Uniwersalny słownik języka polskiego) lub wyłącznie -u (Wielki słownik ortograficzny). Tylko jeden słownik ortograficzny podaje wyłącznie D. -a. Krótkie śledztwo przy użyciu wyszukiwarki Google potwierdza jednak, że kwintylion odmieniany jest wyłącznie na -a. Czy kwintylionu można potraktować jako błąd?
    Pozdrawiam
  • mieszkańcy Wolfsburga
    16.09.2008
    16.09.2008
    Dzień dobry!
    Poproszę o pomoc w rozwiązaniu problemu, jak w języku polskim określić mieszkańca niemieckiego miasta Wolfsburg: wolfsburgowianin czy raczej wolfsburżanin? Dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Edyta Żmudzińska
  • „miękkie w

    16.05.2024
    16.05.2024

    Chciałbym poprosić o krótki opis miękkiego „wь” w języku polskim, które nie istnieje w formach rzeczownikowych słów, ale ujawnia się we fleksji, na przykład Wrocław ale Wrocławiu, także w słowach takich jak czerw/czerwie albo paw/pawie. Czemu miękkie „wь” zanikło w mianowniku, a nie zrealizowało się jako „j”, jak na przykład „Wrocławj” albo „pawj”? Analogicznie jest chyba w przypadku niektórych słów z „b” na końcu, jak np „gołąb”, którego liczba mnoga brzmi u nas „gołębie”, podczas gdy np w słowackim mamy odmianę po twardej spółgłosce: „holuby”.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego