wiedzenie
  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • My zamiast wy

    6.10.2022
    6.10.2022

    Czy zdanie „Wiemy coś konkretnego o...” w formie pytania zamiast „Wiecie coś konkretnego o...” jest poprawne językowo, kiedy osoba zadająca pytanie ma na myśli „Wiemy” jako grupa a nie że ona o tym sama wie?

  • osoba, która zrozumie

    16.03.2023
    16.03.2023

    Dzień dobry,

    czy poniższe zdanie jest poprawne? Chodzi o fragment: która wiesz.

    Masz stały kontakt z osobą, która wiesz, że Cię zrozumie.


    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • przecinek w zdaniach podrzędnie złożonych
    9.07.2009
    9.07.2009
    Proszę napisać mi, jak wygląda zasada stawiania przecinka przed słowami i wyrażeniami takimi, jak: wiesz, nie wiem itp. Często widzę, że w np. w zdaniu „Wiesz, o czym mówię?” nie ma przecinka, a w innym, bardzo podobnym już jest. Od czego to zależy?
    Dziękuję.
  • trzy pytania o cudzą córkę
    31.05.2015
    31.05.2015
    Chciałbym zapytać, jak należy przekształcić pytanie „Wiesz, gdzie jest TWOJA córka?”, aby otrzymać poprawną formę grzecznościową. Oto opcje, które spotkałem i pomiędzy którymi się waham:
    1. Wie pan, gdzie jest pana córka?
    2. Wie pan, gdzie jest pańska córka?
    3. Wie pan, gdzie jest jego córka?

    Jeżeli to druga forma jest poprawna, to chcę jeszcze zapytać, jaka byłaby poprawna, gdyby pytanie było kierowane do kobiety (o ile mi wiadomo, przymiotnik pański nie ma żeńskiego odpowiednika).
  • czy i kiedy
    18.05.2009
    18.05.2009
    Czy dopuszczalne jest łączenie spójników w taki sposób: „Zastanawiam się, czy i kiedy się spotkamy”? Czy nie powinniśmy pisać: „Zastanawiam się, czy się spotkamy, a jeśli tak, to kiedy”? Czy w ogóle można łączyć kilka spójników, np. „Nie wiem, jak, kiedy i po co to zrobiłeś”? Takie zdania wydają mi się nieczytelne, a jednak pojawiają się w użyciu.
    Pozdrawiam z Elbląga raz jeszcze! :)
    Ł.M.
  • Ile słów zna przeciętny Polak?
    3.01.2003
    3.01.2003
    Jakim zasobem słów dysponuje przeciętny Polak? Ile (mniej więcej) zna ich uczony?
  • Jeszcze raz o interpunkcji Zależy w jakim sensie
    1.02.2016
    1.02.2016
    Szanowni Państwo,
    trochę mnie zastanawia zalecenie porady.
    Rozumiem, że podstawą mogłaby być uwaga 2 w regule [363] WSO PWN, np. zależy dokąd, zależy gdzie. Ale czy już nie ciekawe, od kogo i zależy, w jakim sensie?
    A gdyby ostatni przykład zacząć od to? Czy przykłady ze słownika nie na to by wskazywały: Wiemy kto, ale Wiemy, kto to?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • Legitymować się

    9.03.2022
    9.03.2022

    Szanowni Państwo,

    dlaczego zwrot legitymować się znajomością języka jest uznany za niepoprawny? W Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN jako właściwy podany jest przykład: Pani kustosz legitymowała się gruntowną wiedzą... Dlaczego można legitymować się wiedzą, a znajomością języka już nie?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego