W moim rodzinnym mieście jedną z głównych ulic jest ulica Urazka, nazwana tak od niedalekiej wioski o nazwie Uraz. Od dłuższego czasu gnębią mnie wątpliwości co do poprawności ortograficznej tego przymiotnika – przecież mamy (i tego jestem pewien) owczarka kaukaskiego, a nie kaukazkiego…
Miejscowości o nazwach zakończonych na -z nie jest aż tak dużo, stąd może nie jest to problem powszechny, ale mimo wszystko istnieje! Wiem, że w Ustrzykach Dolnych (woj. podkarpackie) jest ulica Bełzka (podaję pisownię oryginalną), od miasta Bełz. Mamy też w Polsce Łobez… Jak to więc jest z przymiotnikami od tego typu nazw miejscowych?
Serdecznie pozdrawiam w nowym roku!

Szanowni Państwo,
czy w treści zaproszenia ślubnego nazwę kościoła, w którym odbędzie się ceremonia powinnam zapisać jako w kościele akademickim KUL, czy też w Kościele Akademickim KUL?
Na stronie www tego kościoła każdy z wyrazów jest napisany wielką literą. Z jednej strony jest to nazwa konkretnego kościoła, ale z drugiej – jest wiele kościołów akademickich, a już dodanie KUL go dookreśla, jak w przypadku np. kościoła Mariackiego, gdzie tylko drugi człon pisze się wielką literą.

Z poważaniem

Jestem „tekściarzem” w agencji reklamowej. Jeden z moich Klientów reklamuje usługi audioteksowe, czyli możliwość odsłuchiwania przez telefon nagranego tekstu informacyjnego. Czy takie określenie jest prawidłowe? Ja proponowałem audiotekstowe.
Z poważaniem
Stanisław Kroszczyński

Dzień dobry,
czy poprawne jest sformułowanie: ustawa mówi?
Pozdrawiam
Agnieszka Lipicka

Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o poprawność użycia cudzysłowu. Przykład pierwszy:
Z „najmocniejszego twierdzenia geometrii” wiemy, że (…).
Cudzysłów wydaje mi się potrzebny, gdyż nie chodzi dosłownie o najmocniejsze twierdzenie całej geometrii, ale o pewne twierdzenie o okręgu, które zwyczajowo jest tak nazywane.
Przykład drugi:
Ile meczów „każdy z każdym” musi rozegrać 6 drużyn?.
Chodzi tu o nazwę pewnej formuły, stąd cudzysłów.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,

byłbym ogromnie zobowiązany za Państwa komentarz do wszechogarniającej maniery pisania wielką literą wszelkich form zaimków w drugiej osobie. Uczono mnie lata temu, że formę taką stosuje się wyłącznie w korespondencji, teraz obserwuję ją wszędzie, nawet w przekazach reklamowych („to telefon dla Ciebie”, „mamy dla Was wspaniałą ofertę” etc). Co więcej, przypadłość ta zaczyna atakować także inne zaimki - widziałem niedawno tekst z frazą „no bo jak nie My, to kto?”. Co Państwo na to?

Z serdecznymi pozdrowieniami

eswu

Dzień dobry, czy w zdaniu: "Wkrótce po opisaniu sieci grzybowych zaobserwowano, że za ich pośrednictwem rośliny przesyłają między sobą węgiel, fosfor, azot czy wodę, co sugeruje, że mogą one odgrywać istotną rolę ekologiczną", zaimek "one" jest użyty poprawnie? Podobnie, czy w zdaniu: "Opisano tu opowiada twórcy pod kątem jego wielowątkowości", zaimek "jego" jest w porządku? Z logicznego punktu widzenia nie ma wątpliwości, że pierwszy odnosi się on do "sieci grzybowych", a drugi do "opowiadania", ale składniowo mogłyby odnosić się w pierwszym przypadku zarówno do sieci, jak i do roślin; a w drugim: zarówno do opowiadania, jak i do twórcy. Czy więc w tej wersji te zdania są poprawne, czy nie?

Szanowny Panie Profesorze,
jak należy tłumaczyć słowo vyszmyenyty w XV-wiecznym oto cytacie: „Qui proceri, vyszmyenytego, corporis elegancia te sentis in giganteam quantitatem procrescere 1466 R XXII 10”, który podaje Słownik staropolski (t. X, s. 576) jako jeden z przykładów użycia w haśle wyśmienity? Bo jeśli ono, w tym zdaniu, oznacza ‘wysoki’ (Brückner), a nie ‘doskonały itp.’ (Urbańczyk), to już mielibyśmy rozwiązanie naszego problemu, który nakreśliłem w swoim pytaniu?

Z poważaniem

Jak zmieniało się postrzeganie zjawiska wałczenia? Podobno początkowo niezgłoskotwórcze u jako ł było cechą gwary chłopów, niższych warstw i zalecano unikanie takiej wymowy. Jeszcze na początku XX w. wiele osób używało tzw. scenicznego ł. Czy wałczenie zatem postrzegano jako styl potoczny, czy wręcz psucie języka, niestosowne w mowie oficjalnej? Może inaczej mówiono w domu, a inaczej w szkole czy podczas publicznych wypowiedzi? Do dziś niektórzy młodzi prezenterzy TVP Wilno stosują sceniczne ł, choć z pewnością są świadomi, że w Polsce już (prawie) nikt tak nie mówi. A na nagraniu głosu J. Piłsudskiego słychać, że wałczy. Lektorzy Polskiej Kroniki Filmowej początkowo nie wałczyli.

Dzień dobry, mam następujące pytanie: istnieją rzeczowniki które w czasie odmiany przez liczbę i przypadki mogą mieć dwie poprawne formy w jednym przypadku i liczbie, przykładami są bitw/bitew, wraka/wraku czy niemal cała odmiana słowa Rzeczpospolita. Czy istnieje jakiś termin w gramatyce lub lingwistyce który opisuje takie zjawisko? Czy istnieją jakieś rzeczowniki które mogą mieć trzy lub więcej poprawnych form?